Cinsel Saldırı Suçuna Teşebbüs

Year 2025, Volume: 10 Issue: 2, 585 - 630, 30.09.2025

Ali Pehlivan

https://doi.org/10.58733/imhfd.1773628

Abstract

Suçun temel şekli, “cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığının ihlal edilmesi” biçiminde tanımlanmıştır (TCK m.102/1, cümle 1). Cinsel davranış, sarkıntılık düzeyinde kaldığında suçun daha az cezayı gerektiren nitelikli hali oluşacaktır (TCK m.102/1, cümle 2). Fiilin, vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi; suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli halini teşkil etmektedir (TCK m.102/2). Suç tanımında, “cinsel davranış” kavramı esas alınmıştır. Cinsel davranış, cinsel amaçlı veya cinsel arzuları tatmine yönelik harekettir. Suç, sırf hareket suçudur. Cinsel davranış veya davranışların, mağdurun rızası olmaksızın bedenine temas etmesi suçun oluşumu için yeterlidir. Ayrıca harekete bağlı olarak bir neticenin meydana gelmesi de gerekmemektedir. Bu itibarla cinsel saldırı suçuna ilişkin birçok olayda, kural olarak teşebbüsün en tartışmalı koşulu olan elverişli hareketlerle icraya başlanılıp başlanılmadığının tartışılması gerekmemektedir. Cinsel saldırı suçunun gerek temel şekli gerekse nitelikli halleri bakımından birçok olayda kural olarak teşebbüsün ikinci koşulunun tartışılmasının gerekmemesi, bu suça teşebbüste failin kastının önemini ortaya koymaktadır. Bu itibarla suçun temel şekline mi yoksa nitelikli hallerinden birisine mi teşebbüs edildiğinin saptanmasında birincil ölçütün, failin kastı olduğu söylenebilir. Cinsel saldırı suçuyla ilgili hazırlık hareketleri-icra hareketleri ayrımının tartışılmasını gerektiren bir olayla karşılaşılması az da olsa olanak dahilindedir. Bu takdirde anılan ayrımla ilgili maddi objektif teoriyi benimseyen TCK m.35’in gerekçesinde dolaylı olarak belirtildiği üzere işlenmek istenen suçla belirli bir yakınlık ve bağlantı içindeki hareketlerin de icra hareketi olarak kabul edilmesi gerekir. Gerçekleştirilen hareketin; işlenmek istenen suçla belirli bir yakınlık ve bağlantı içinde olup olmadığı, genel yaşam deneyimleri ve olayların olağan akışına göre belirlenecektir.

Keywords

Cinsel Saldırı Suçu , Cinsel Saldırı Suçunun Temel Şekline Teşebbüs , Cinsel Saldırı Suçunun Nitelikli Hallerine Teşebbüs , Cinsel Saldırı Suçuna Teşebbüste Failinin Kastının Önemi , Cinsel Saldırı Suçunda Gönüllü Vazgeçme

Attempt at Offence of Sexual Assault

Abstract

The basic form of the offence is defined as “violating a person’s bodily integrity through sexual conduct” (Turkish Penal Code, Art. 102/1, sentence 1). When the sexual conduct remains at the level of sexual importunity, the offence will constitute a qualified form requiring a lesser penalty (Art. 102/1, sentence 2). That the act is committed by inserting an organ, or other object, into the body renders it a qualified form requiring a heavier penalty (Art. 102/2) The definition of the offence is posited on the concept 'sexual conduct'. Sexual conduct is an act carried out with a sexual purpose or with the purpose of satisfying sexual desires. Just the conduct is sufficient for the offence to be constituted. That is, for the offence to be constituted, it is sufficient that the sexual conduct or conducts come into contact with the victim’s body without consent. It is not required that an outcome arises from the conduct. As such, in many cases concerning the offence of sexual assault, it is often not necessary to discuss whether the perpetrator has begun execution with suitable acts, which is, generally speaking, the most contentious condition of the attempt. That in many cases, with regard to both the basic form and the qualified forms of sexual assault, it is not necessary to discuss the second condition of attempt asserts the importance of the perpetrator’s intent in terms of attempting at this offence. In this respect, it can be said that the the primary criterion for determining whether there was an attempt at the basic form of the offence or one of its qualified forms is the perpetrator’s intent. It is within possibility to encounter a case which requires the discussion of the distinction between preparatory acts and acts of execution in relation to the offence of sexual assault although this is rare. In that case, as indirectly stated in the reasoning of Art. 35 of the Turkish Penal Code, which adopts the material-objective theory regarding the said distinction, acts that bear a certain affinity and connection to the offence intended to be committed should also be regarded as acts of execution. Whether the executed act holds a certain affinity and connection to the intended offence will be determined according to general life experiences and the ordinary course of events.

Keywords

The offence of Sexual Assault , Attempt at the Basic Form of The Offence of Sexual Assault , Attempt at the Qualified Forms of The Offence of Sexual Assault , Importance of the Offender’s Intent in Attempted Offence of Sexual Assault , Voluntary Abandonment in Offence of Sexual Assault.

References

• AKBULUT, Berrin, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• AKBULUT, Berrin, “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Rızanın Niteliği”, CHD, Y. 2019, S. 40, s. 265-288.
• AKKAYA, Çetin, Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2024.
• AKSOY İPEKÇİOĞLU, Pervin, Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009.
• ALŞAHİN, Mehmet Emin, “Cinsel Saldırı Suçu (TCK m. 102)”, Prof. Dr. M. Emin ARTUK’a Armağan, Ed. Mahmut KOCA, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2020, s. 857-880.
• ARTUK, M. Emin/ GÖKCEN, Ahmet/ ALŞAHİN, M. Emin/ ÇAKIR, Kerim, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 18. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2024.
• ARTUK, M. Emin/ GÖKCEN, Ahmet/ ALŞAHİN, M. Emin/ÇAKIR, Kerim, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 21. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2024.
• ARTUK, Mehmet Emin/ALŞAHİN, Mehmet Emin, “Sarkıntılık Fiili”, AÜHFD, Y. 2016, C. 65, S. 4, s. 3243-3270.
• AYBAY, Aydın/ AYBAY, Rona/ PEHLİVAN, Ali, Hukuka Giriş, 25. Baskı, Der Yayınları, İstanbul, 2023.
• AYDIN, Devrim, “Suça Teşebbüs”, AÜHFD, Y. 2006, C. 55, S. 1, s. 85-113.
• BACAKSIZ, Pınar/BAYZİT, Tuğba, “Yargıtay’ın Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda İspat Yaklaşımı”, DEÜHFD, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, Y. 2019, C. 21, Özel Sayı, s. 379-414.
• BAYTAZ, Abdullah Batuhan, “Kanun Madde Gerekçelerinin Normların Yorumlanmasındaki Rolü ve Cinsel Saldırı Suçunun Eşe Karşı İşlenmesi”, SDÜHFD, Y. 2025, C. 15, S. 1, s. 211-251.
• BOZBAYINDIR, Ali Emrah, “Türk ve Mukayeseli Ceza Hukukunda Gönüllü Vazgeçmede “Gönüllülük” Şartı”, GÜHFD, Y. 2018, S. 1, s. 87-169.
• CENTEL, Nur/ ZAFER, Hamide/ ÇAKMUT, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, 12. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2023.
• CENTEL, Nur, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı Suçu ve Cinsel Suçlar Değişiklik Tasarısı’nın Değerlendirilmesi”, TBBD, Y. 2012, S. 69, s. 269-290.
• CENTEL, Nur/ ZAFER, Hamide, “Cinsel Saldırı Suçu (TCK m. 102)”, Prof. Dr. M. Emin ARTUK’a Armağan, Ed. Mahmut KOCA, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2020, s. 225-262.
• DEMİRBAŞ, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 17. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2022.
• DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, 20. Baskı, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara, 2003.
• DÖNMEZER, Sulhi, Ceza Hukuku Özel Kısım Genel Adab ve Aile Düzenine Karşı Cürümler, 5. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1983.
• DURSUN, Selman, “Türk Ceza Hukuku’nda Cinsel Suçlara Genel Bir Bakış”, CHD, Y. 2014, S. 24, s. 57-73.
• EKİCİ ŞAHİN, Meral, Ceza Hukukunda Rıza, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• ERDEN TÜTÜNCÜ, Efser, “Vücuda Organ veya Sair Cisim Sokmak Suretiyle İşlenen Cinsel Saldırı Suçu Bakımından Teşebbüse İlişkin Sorunlar”, DEÜHF, Y. 2022, S. 2, s. 619-672.
• GÜRİZ, Adnan, Hukuk Başlangıcı, 20. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2022.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki/ ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3. Baskı, U-S-A Yayıncılık, Ankara, 2010.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki/ ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Kişilere Karşı Suçlar, 2. Baskı, US-A Yayıncılık, Ankara, 2011.
• HAKERİ, Hakan, Ceza Hukuku, 28. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2023.
• İBİŞ, Rabia, Türk Ceza Hukukunda Cinsel Taciz Suçu, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2024.
• İÇEL, Kayıhan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2023.
• KANTARCI, Nurullah, İşlenemez Suç, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• KARAKEHYA, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• KATOĞLU, Tuğrul, “Olası Kasıt ve Suça Teşebbüs”, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan Cilt-I, 1. Baskı, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara, 2015.
• KESKİN-KİZİROĞLU, Serap, “Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Kadına İlişkin Düzenlemeler ve Cinsel Suçlar”, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Armağanı Cilt II, 1. Baskı, Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Ceza Derneği Yayını, 1. Baskı, Ankara, 2008, s. 995-1004.
• KOCA, Mahmut/ ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• KOCA, Mahmut/ ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 8. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• KORKUSUZ, Gülşah, “Cinsel Saldırı Suçu (TCK m. 102)”, İÜHFM, Y. 2013, C. LXXI, S. 1, s. 815-854.
• MEMİŞ KARTAL, Pınar, Türk Ceza Hukuku’nda Çocukların Cinsel İstismarı, 1. Baskı, Der Yayınları, İstanbul, 2014.
• MEMİŞ KARTAL, Pınar, “Cinsel Saldırı”, in: Özel Ceza Hukuku Cilt II Kişilere Karşı Suçlar, BAYRAKTAR, Köksal/KESKİN KİZİROĞLU, Serap/YILDIZ, Ali Kemal/MEMİŞ KARTAL, Pınar/ALTUNÇ, Sinan/BOSTANCI BOZBAYINDIR, Gülşah/ERMAN, Barış/EROĞLU ERMAN, Fulya/KURT, Gülşah/SINAR, Hasan, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017, s. 459-490.
• MEMİŞ KARTAL, Pınar, “Türk Ceza Hukukunda Cinsel Saldırı Suçu” Ceza Hukukunda Kadının Şiddete Karşı Korunması, Ed. Nur CENTEL, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2013, s. 85-110.
• NUHOĞLU, Ayşe, “Türk Ceza Kanununda ve 2022 Tasarısında Cinsel Suçlar”, Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı, 1. Baskı, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2004, s. 609-640.
• NUHOĞLU, Ayşe, “İstanbul Sözleşmesi ve Cinsel Suçlar”, II. Uluslararası Kadın ve Hukuk Sempozyumu, Ed. Süheyla Suzan GÖKALP ALICA, Necdet BASA, Ankara, TBB Yayınları, Ankara, 2019, s. 987-998.
• ORAL, Mehmet, “Teşebbüs”, in: Ceza Hukuku Günleri 70. Yılında Türk Ceza Kanunu -Genel Hükümler- (26- 27 Mart 1997-İstanbul), 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 1998, s. 197-206.
• ÖNDER, Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, 1. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1992.
• ÖNDER, Ayhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 2. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 1987.
• ÖNDER, Ayhan/ ÖZEK, Çetin, Ceza Hukuk Pratik Çalışma Gereçleri, 2. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 1987.
• ÖNOK, Murat, “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarla İlgili Yargıtay Kararlarına Eleştirel Bir Yaklaşım”, Kadına Yönelik Erk’ek Şiddeti ile Mücadele Sorunlar ve Çareler, Ed. M. Buket SOYGÜT, Aras TÜRAY, Beta Yayınları, İstanbul, 2020, s. 63-82.
• ÖZBEK, Veli Özer/ DOĞAN, Koray/ BACAKSIZ, Pınar, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• ÖZBEK, Veli Özer/ DOĞAN, Koray/ BACAKSIZ, Pınar, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 19. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2024.
• ÖZEN, Mustafa, Öğreti ve Uygulama Işığında Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2023.
• ÖZEN, Mustafa, Ceza Hukuku Özel Hükümler Dersleri, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2024.
• ÖZGENÇ İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 18. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• ÖZGENÇ, İzzet, “Cinsel Suçlar, Türk Ceza Kanununun Cinsel Suçlara İlişkin Düzenlemelerinin Dayandığı Felsefi Temel, Cinsel Suçlara İlişkin Kanun Hükümlerinin Uygulanmasından Kaynaklanan Sorunlar”, AHBÜHFD, Y. 2020, C.XXIV, S. 1, s. 257-283.
• ÖZTÜRK, Bahri/ ERDEM, Mustafa Ruhan, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, 22. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• PEHLİVAN, Ali, Kovuşturmanın Mecburiliği İlkesi ve Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararları, 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2023.
• SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 10. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 10. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014.
• SÖZÜER, Adem, Suça Teşebbüs, 1. Baskı, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 1994.
• ŞEN, Ersan/ MAVİŞ, Mert/ ŞAHİN, Buğra/ EFE, Enes/ SERDAR, Cem, Cinsel Suçlar, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2025.
• TANER, Fahri GÖKÇEN, Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023.
• TANÖR, Bülent, “Temel Hak ve Özgürlüklerin Genel Rejimi”, İnsan Hakları, Ed. Korkut TANKUTER, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2000, s. 47-56.
• TEZCAN, Durmuş/ ERDEM, Mustafa Ruhan/ ÖNOK, R. Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 19. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• TOROSLU, Nevzat/ TOROSLU, Haluk, Ceza Hukuku Genel Kısım, 26. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2021.
• TOROSLU, Nevzat/ TOROSLU, Haluk, Ceza Hukuku Özel Kısım, 12. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2024.
• TOROSLU, Haluk, “Nitelikli Suça Teşebbüs Sorunu”, AÜHFD, Y. 2023, C. 72, S. 1, s. 417-445.
• TOSUN, Öztekin, Suç Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Ar Basım Yayım, İstanbul, 1982.
• TOZMAN, Önder, Suça Teşebbüs, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
• ÜNVER, Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003.
• ÜNVER, Yener, “Cinsel Dokunulmazlığa ve Genel Ahlaka Karşı Suçlar”, in: Türk Ceza Kanununun 2 Yılı Sempozyumu, 1. Baskı, Türk Ceza Hukuku Derneği Yayınları, İstanbul, 2008, s. 294-342.
• ÜZÜLMEZ, İlhan “Yeni Türk Ceza Kanununda Cinsel Saldırı Suçu”, 3. Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, Ed. Bahri ÖZTÜRK, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2009, s. 251-262.
• YALÇIN SANCAR, Türkân, Türk Ceza Hukukunda Kadın, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.
• YALVAÇ, Gürsel, Karşılaştırmalı-Gerekçeli TCK CMK CGTİK ve İlgili Kanunlar ile Yönetmelikler, 3. Basım, Adalet Yayınevi, Ankara, 2007.
• YENERER ÇAKMUT, Özlem: “Kavramsal Olarak Kadına Karşı Şiddet/Cinsel Şiddet ve Türk Ceza Hukukunda Cinsel Saldırı Suçunun Genel Değerlendirmesi” MÜ-KTCAD, Y. 2018, C. 2, S. 1, s. 49-54.
• YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• YOKUŞ SEVÜK, Handan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2023.
• YOKUŞ SEVÜK, Handan, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı ve Cinsel Taciz Suçları”, TBBD, Y. 2005, S. 57, s. 243-282.
• YURTCAN, Erdener, Yargıtay Kararları Işığında Cinsel Suçlar, 3. Bası, TBB Yayınları, Ankara, 2018.
• ZAFER, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m.1-75, 7. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2019.