SAĞIR EBEVEYNLERİN İŞİTEN ÇOCUKLARI VE SAĞIR AİLELERİN SUNUMU: CODA FİLMİ İNCELEMESİ

Yıl 2023, , 87 - 106, 31.05.2023

Bircan Karasu

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1248126

Öz

Sinemanın sessiz döneminde dahi sağır kültür kendisine filmlerde yer bulmaktadır. Sağır kültürün bir parçası olan ancak görünürlük sorunu yaşan sağır ebeveynlerin işiten çocuklarının temsili ise 2022 yılı En İyi Film Akademi Ödüllü CODA filmiyle olmuştur. Sinemanın temsil gücü göz önüne alındığında her ne kadar sağır ailelerin işiten çocuklarına dair akademik çalışmalar mevcut olsa da film üzerinden kitlesel bir görünürlük kazanmaları yadsınamaz. İşte bu bakış ele alındığında bu çalışmanın amacı; sağır ebeveynlerin işiten çocuklarının karşılaştıkları sorunları CODA filmi üzerinden incelemektir. Filmin, sinemada en prestijli ödül sayılabilecek Akademi Ödülü bir diğer adıyla Oscar ödülüne sahip olması bu noktada toplumsal farkındalığın vurgulanması adına da önemlidir. Sinemada var olan tek tip sektörel algının özel platformların sektöre dahil olmasıyla birlikte farklı temsillere de yer vermesi özellikle engelli bireylerin temsili noktasında anaakım sinemanın bu zamana kadar sunduğu kalıplaşmış engelli temsilinin ötesinde sinemada yeni bir engelli sunumunun varlığının olabileceğini gözler önüne serilmesine olanak sağlayacaktır. Araştırmanın yöntemi eleştirel söylem analizinde Norman Fairclough’un diyalektik ilişkisel yaklaşımıdır. Ebeveynlik rolü kaybı- ebeveynlik sorumluluğu, iletişim eksikliği sebebiyle dil aracılığı ihtiyacı- işiten dünyayla köprü olma, farklılığın vurgulanması- işaret dili edinimi ve çift dilli gelişimi, çocuklara yönelik sosyal destek eksikliği- kabullenme ve özdeşim kurma: benlik kategorizasyonu başlıkları altında ele alınan bulgular sağır ebeveynler ve onların işiten çocukları olmak üzere iki perspektifle irdelenmiştir. Çalışmada sağır ailede yetişen çocukların dil aracısı görevi sayesinde yaşıtlarının ötesinde bir gelişim gösterdiklerinin altı çizilerek ebeveynleriyle ilişkilerinin kendi hayatlarını kurmaları üzerinde etkisi gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Sağırlık, Sağır Ailelerin İşiten Çocukları, Dil Aracılığı

The Presentation of Deaf Parents Hearing Children and Deaf Families: CODA Movie Review

Öz

Anahtar Kelimeler

: Sağırlık, Sağır Ailelerin İşiten Çocukları, Dil Aracılığı

Kaynakça

• Akbulut, Ö. ve Aşkan, H. (2022). Ötekiliğin hiyerarşik hâlleri: korku ruhu kemirir filminde madunların direnişi. İNİF E- Dergi, 2022: 220-234.
• Alsancak, A.G.F., (2018). Sağır ailelerin çocuklarının psikososyal sorunları psychosocıal problems of chıldren of deaf adults (CODAS). Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 2118-2129.
• Arlow, J. (1979). Communication and character: A clinical study of a man raised by deaf-mute parents. The Psychoan alytic Study of the Child, 139-163.
• Arnold, J. (Yapımcı) ve Antonio, L. (Yönetmen). (1979). Silent Victory [Sinema filmi]. ABD: Stüdyo.
• Atkins, D. (Yapımcı) ve Tuchner, M. (Yönetmen). (1986). Trapped in Silence [Sinema filmi]. ABD: Dick Atkins.
• Avon, A. (2006). Watching films,learning language, experiencing culture: An account of deaf culture through history and popular films. The Journal of Popular Culture, 185-204.
• Baldec chi, M. (Yapımcı) ve Pollack, S. (Yönetmen).(2005). The Interpreter [Sinema filmi]. ABD: Universal Pictures.
• Barnes, C., Barton, L. ve Oliver, M. ( 2002) . Disability studies today. Cambridge: UK: Polity.
• Bert, B. (Yapımcı) ve Marder, D. (Yönetmen). (2019). Sound of Metal [Sinema filmi]. ABD: Amazon Studios.
• Bishop , M. ve Hicks, S. (2005). Orange eyes: bimodal bilingualism in hearing adults from deaf families. Sign Language Studies, 188-230.
• Bull, T. H. (1998). On the edge of Deaf Culture. Hearing Children/Deaf Parents. Deaf Family Research Press British Council of Organisations of Disabled People, ve Barnes, C. (1992). Disabling Imagery and the media - an exploration of the principles for media representations of disabled people. Ryburn Publishing
• Cates, G. (Yapımcı) ve Sargent, J. (Yönetmen). (1985). Love Is Never Silent [Sinema filmi]. ABD: NBC.
• Clark, K. (2003). Communication and parenting issues in families with Deaf parents and hearing children. Children of Deaf Adults: CODA's.
• Cohen, S. ve Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310-357. doi:10.1037/0033-2909.98.2.310
• Davis, D. (2000). Genetic dilemmas: Reproductive technology, parental choice, and children’s futures. Camb Q Healthc Ethics, 102-105.
• Davis, L. J. (2010). The Disability Studies Reader. Routledge. Erdoğdu , F., Arı, E. ve Cin, F. M. (2018). İki dünya arasında: işitme engelli ebeveynlerin işiten çocuklarının (coda’ların) kimlik gelişimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 91-139.
• Fairclough, N. (1995). Critical discourse analysis: The critical study of language. London: Longman.
• Fairclough, N. (1993). Critical discourse analysis and the marketization of public discourse: The universities. Discourse and Society, 4(2), 133-168.
• Fellner, F. (Yapımcı) ve Wright, E. ( Yönetmen). ( 2017). Baby Driver [Sinema filmi]. ABD: TriStar Pictures
• Filer, R. D. and Filer, P.A. (2000) . Practical considerations for counselors working with heaing children of Deaf parents. Journal of Counselling and Development, 38–43.
• Fremes, J. ( Yapımcı) ve Jr. D.P.( Yönetmen). (1997). Dead Silence [Sinema filmi]. ABD: HBO.
• Gertz, W. (Yapımcı) ve Pevney, J. (Yönetmen). (1952). Flesh and Fury [Sinema filmi]. ABD: Universal Pictures.
• Giler, D. (Yapımcı) ve Miller, R. E. (Yönetmen). (1968). The Heart Is a Lonely Hunter [Sinema filmi]. ABD: Warner Bros-Seven Arts.
• Halliday, M. A. K. and Hassan, R. (1976). Cohesion in English. London: Longman.
• Harvey, M. A. (2003). Hearing children of deaf parents. Psychoterapy with Deaf and Hard of Hearing Persons: A Systematic Model içinde. London: LEA Publishers,
• Higgins, P. A. (1980).Outsiders in a hearing world. A sociology of deafness. Beverly Hills: CA: Sage
• Jaeger, P.T. and Bowman, C. A. (2005). Understanding disability inclusion, access, diversity, and civil rights. Greenwood Publishing Group
• Johnson, K. L., Deppen, R. and Fuller, D. (2020). Portrayals of disability in ABC’s Speechless: Perceptions and recommendations of the disability community. Disability and Health Journal, 13(3), 100873.
• Kazemi, M., Lutz, C. and van Ryn, M. (2020). A trend analysis of media portrayals of disability: Increasingly diverse yet stereotypic representations. Disability and health journal, 13(2), 100875.
• Knight, T. (2018). Social identity in hearing youth who have deaf parents. International Journal of Business and Social Science, 2018: 1-12.
• Krauspe, P. (Yapımcı) ve Lartigau, E. (Yönetmen). (2014). La Famille Bélier [Sinema filmi]. Fransa: Jerico Mars Films.
• Malik, S. and Jabeen, T. (2016). Role playing and extraversion in hearing children of deaf parents. Sci. Int.(Lahore), 2915-2919.
• Marra, A. ( t.y.). Deaf Culture in Hollywood: American Sign Language on Screen.
• McQuillan, J. and Tse, L. (1995).Child language brokering in linguistic minority communities: Effects on cultural interaction, cognition, and literacy.» Lang Educ-UK, 195-215.
• Morales, A. (2008). Language brokering in Mexican immigrant families living in the Midwest: A multiple case study. ETD collection for University of Nebraska - Lincoln. AAI3315052.
• Moroe, N.F. and V De Andrade.(2018). We were our parents’ ears and mouths’: Reflecting on the language brokering experiences of hearing children born to deaf parents.» South African Journal of Child Health, 75-78.
• Uçar, A. K. (2021). Film incelemelerinde yöntem arayışı eleştirel söylem çözümlemesi. Kültür ve Sanat Akademi Dergisi, 4(2), 62-78.
• Newnham, N. (Yapımcı) ve LeBrecht, J. (Yönetmen). (2020). Crip Camp: A Disability Revolution [Sinema filmi]. ABD: Netflix
• Padden, C. and Humphries, T. (1988). Deaf in America: Voices from a Culture. Harvard University Press
• Pizer, G., and Walters, K. (2012). Children of deaf adults: An exclusive assessment of family communication. Journal of Child and Family Studies, 21(4), 596-601. doi:10.1007/s10826-011-9508-4
• Pompian, P. (Yapımcı) ve Arthur, K.(Yönetmen). (1989). Bridge to Silence [Sinema filmi]. ABD: Prodüktör Briggle, Hennessey, Carrothers and Associates.
• Preston, P. (1994). Mother father deaf: Leaving between sound and silence. Cambridge: MA: Harvard University Press.
• Quigley, S. and Paul, P. (1990). Language and deafness. San Diego: College Hill Richter, A. (Yapımcı) ve Link, C.(Yönetmen). (1996). Beyond Silence [Sinema filmi]. ABD: Bavaria Film
• Rosen, R S. (2003). Jargons for deafness as institutional constructions of the Deaf body Disability and Society, 921-934. Rousselet, P.(Yapımcı), Wachsberger, P.(Yapımcı) ve Heder, S.( Yönetmen). (2021). CODA [Sinema filmi]. ABD: Apple TV+
• Schuchman, J.S.(1998). Hollywood speaks: deafness and the film entertainment ındustry. University of Illinois Press
• Senghas, R. J. and Monaghan, L.(2002). Signs of Their Times: Deaf Communities and the Culture of Language.Annual Review of Anthropology, 69– 97.
• Seven, Y. ve Göl Güven, M. (2016). Bir dil iki dünya: sağır anne babanın işiten çocuğu olmak. Ellerle Konuşmak Türk İşaret Dili Araştırmaları, 389- 410.
• Simonds, P. (Yapımcı) ve Haynes, T. (Yönetmen). (2017). Wonderstruck [Sinema filmi]. ABD: Amerikan Amazon Studios.
• Singleton, J. L. and Tittle, M. D. (2000). Deaf parents and their hearing children. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 221–236.
• Sugarman, B.( Yapımcı) ve Haines, R.( Yönetmen). (1986). Children of a Lesser God [Sinema filmi]. ABD: Paramount Pictures
• Wechsberg. P. (Yönetmen). (1975). Deafula [Sinema filmi]. ABD
• Weisskirch , R. S. (2007). Feelings about language brokering and family relations among Mexican American early adolescents. J Early Adolescence, 545-561.