ABD BAŞKANI DONALD TRUMP’IN POLİTİKALARININ STA’LARA VE GİRİŞİMCİLİK NİTELİKLERİNE ETKİLERİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 121 - 134, 01.06.2017

Nesrin Demir , M.nezif Özmutaf , Bülent Ergani

Öz

II. Dünya Savaşı’ndan sonra
özellikle 1960’lı yıllardan sonra dünyada bölgesel ekonomik birleşmelere
yönelik hareketler giderek yaygın hale gelmeye başlamıştır. Bu oluşumlar
1980’lerden sonra daha da belirgin bir biçimde kendini göstermeye başlamıştır.
Ekonomik birleşmelerin temelinde ticaretin serbestleştirilmesi yatmaktadır.
Uluslararası ekonomik birleşmelerin amacı, ülkeler arasında başta mal ve hizmet
ticaretine konan engelleri ortadan kaldırmak veya asgari düzeye indirmektir.
Zaman içinde 2 yönde gelişen bu oluşumlarda; bölgeselleşme ve evrenselleşme
hareketleridir.

Konuya ABD açısından bakılacak
olursak, önemli bir bölgesel ve ekonomik hareketin içinde yer aldığı
görülmektedir. Üye ülkelerin arasındaki ticareti yeniden düzenleyerek yeni
avantajlar elde etmek amacıyla ABD ve Kanada arasında (STA) 1992 yılında
anlaşma yapılmış daha sonra 1994 yılında Meksika da katılarak Amerika Serbest
Ticaret Anlaşması (NAFTA) adı altında faaliyete geçmiştir. 2008 yılında yaşanan
ekonomik krizin ardından, ABD ekonomisindeki yavaşlama ve istihdam yaratma
isteği ve yine Avrupa’da görülen ekonomik durgunluk, tarafları 2011’de de bir
araya getirmiştir. AB-ABD Zirvesinde, küresel ekonomik krizden sarsılan AB ve
ABD’de büyümeyi canlandırmak ve istihdam yaratmak için en iyi çözümün 2 bölge
arasında kapsamlı bir STA oluşturarak ticaret ve yatırım ilişkilerinin
güçlendirilmesi olacağı kararı alınmıştır.

Ancak bilindiği gibi ABD
başkanlık seçimlerinde iktidara gelen Cumhuriyetçi partinin başkan adayı olan
Donald Trump’ın her türlü serbest ticaret anlaşmalarına karşı mesafeli durduğu
hatta anlaşmalara karşı çıktığı, adaylık döneminde olduğu gibi başkan olduktan
sonrada dile getirdiği görülmektedir. Tarihsel süreç içinde Amerikan dış
politikasında uluslararası sistem değişikliği bir vizyon arayışını beraberinde
getirdiği söylenebilir.

Bir diğer nokta gelinen bu
süreçte ABD politikasının girişimcilik özelliklerine nasıl etki edeceği
konusudur. Bilindiği gibi, küreselleşen dünyada girişimciler sınır tanımaz bir
şekilde işletme kurma, pazar paylarını genişletme ve/ veya yeni pazarlara
açılma dürtüsü ile dış çevredeki fırsatları yakalama gayreti ile sahip oldukları
finansmanı riske ederek kar elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Bu bağlamda,
girişimciler küresel koşullardaki değişimlerden etkilenirler. Son dönemlerde
dünyada görülen politik değişimlerin de sözü edilen küresel koşulları
etkilemekte olduğu açıkça görülmektedir. Bu çerçevede, çalışmanın temel
amacı  ABD  Başkanlık seçimlerinde yönetime gelen Donald
Trump’ın politikaları kapsamında STA’ların durumuna genel bir bakış açısıyla ele
aldıktan sonra, uluslararası çerçevede faaliyet gösteren yöneticilerin/ girişimcilerin
girişimci niteliklerine olan etkilerine yönelik algılarının belirlenmesidir.
Hazırlanan anket formu uluslararası çapta faaliyet gösteren firma yöneticileri/
girişimcileri kapsamında uygulanmıştır. Araştırma sonucunda ABD’de bu konular
çerçevesindeki vizyon değişiminin uluslararası çerçevede kar elde etme, risk
alma, fırsatları yakalama gibi girişimci niteliklerini etkilediği sonucuna
ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

STA, ABD, Girişimcilik

Kaynakça

• Akdemir, Ali., Yeni Ekonomide ve Yeni Dünyada İşletmecilik, Umuttepe Yay., Kocaeli, 2014.
• Akman, M. Sait., ‘Doha Kalkınma Turu ve DTÖ: Sorunların Açmazında Çözüm Arayışları’, M. Sait Akman Ve Şahin Yaman (der.), Dünya Ticaret Örgütü Doha TuruÇok Taraflı Ticaret Müzakereleri ve Türkiye, Ankara, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı ( TEPAV) Yayınları, 2008, ss.16-54.
• (Avrupa Komisyonu, Global In The World, 2016 http://www.etuc.org/documents/communication % E2%80%9Cglobal-competing-world%E2 %80%9D.V-KUZvmLTIU 24.04.2017.(yayının alındığı tarih parantez içinde yazılır.) Boone, Louis E. ve Kurtz, David L., Contemporary Business, Harcourt Brace Jovanovich, Inc.
• Saunders College Publisghing, USA, 1990.
• Bateman, Thomas S. Ve Zeithaml, Carl, P., Management, Richard D. Irwin, Inc., USA, 1990.
• Bureau, Jean-Christophe, Anne-Celia, Disdier, Charlotte, Emlinger, Gabriel, Felbermayr, Lional, Fontagne, Jean, Foure, Sebastien, Jean,. ‘ Risks and Opportunities for The EU Agri-Food Sector in A Possible EU- US Trade Agreement’ European Parliament, No: 01 (September), Brussels, 2014.
• Dillon and Eustace., The Transatlantic Trade and Investment Partnership, Dillon and Eustace Yayınları, İrlanda, Mayıs 2016.
• Efil, İsmail., İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, Dora Yay., Bursa, 2013.
• Eren, Erol, Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, Beta Yay., İstanbul, 2010.
• Ertürk, Mümin, İşletme Biliminin Temel İlkeleri, Beta Yay., İstanbul, 2011.
• Ghailani, Dalila, Aida Ponce, del Castillo,. ‘The Transatlantik Trade and Investment Partnership (TTIP): Converging Interests and Diverging Opinions’ in Social Policy in the European Union:State of Play, 2015, pp.215-245.
• Griffin, Ricky W. ve Ebert, Ronald J., Business, Prentice Hall, Inc., USA, 1996.
• Hampton, David R., Management, McGraw-Hill Book Company, New York, 1986.
• İKV, Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Müzakereleri: Son Durum, İKV Değerlendirme Notu, İstanbul, Mart 2014.
• IFA, Guarding The Interests of Agriculture in the TTIP Negotiations, IFA, Dublin, 2015.
• Josling, Tim, Stefan, Tangerman., ‘ Agriculture, Food and the TTIP: Possibilities and Pitfalls’, Centre for European Policy Studies/ Center for Transatlantic Relations, Brussels, 2014.
• T.C. Merkez Bankası, AB- ABD Serbest Ticaret Anlaşması ve Türkiye Üzerine Etkileri, T. C. Merkez Bankası Ekonomi Notları, Ankara.
• Raymond J. Ahearn., ‘ U.S.- EU and Economic Relations: Key Policy Issues fort he 112th Congress’, Congressional Research Servise, 18.01.2012, http://fas.org/sgp/crs/row/R43158.pdf, (18.04.2017).
• Sabuncuoğlu, Zeyyat ve , Tuncer Tokol., İşletme, Aktüel Yay., Bursa, 2016.
• Schott, Jeffrey J, Cathleen, Cimino., (2013). ‘ Crafting a Transatlantic Trade and Investment Partnership: What Can Be Done’, Peterson Institute for International Economics, http://www.iie.com/publications/pb/pb13-8.pdf.
• Şanlı, Fatma Bahar.,(2004) ‘Küreselleşme ve Ekonomik Entegrasyonlar’, Doğu Araştırmaları Dergisi, ss.160-164.
• Yalçın, Basri Hasan, Bekir, İlhan, Trump’lı ABD’nin Muhtemel Dış Politika ve Güvenlik Stratejisi, Analiz, Ocak 2017 sayı:178, SETA Yayınları, İstanbul.
• İNTERNET KAYNAKLARI VE E-GAZETE http://www.bbc.com/news/business-32498715,27.07.2016, http://www.aljazeera.com.tr/görüş/trump http://www.paraanaliz.com/2017/ekonomi/trrump http://tusiad.org.tr/rsc/shared/file/küreselleşme-iş dünyası-Tr.pdf.17.10.2013. (yukarıdaki internet kaynaklarının yazarı belli olduğu için ada göre yazılı burada yazarı belli olmayan internet kaynaklarını bu şekilde ayırıyoruz)