Aile Tutumları Ve Medya Faktörünün, Ergenlik Dönemindeki Kadın Bireylerin Yeme Tutumları Ve Beden İmaj Kaygısına Etkisinin Yeme Bozuklukları İle İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 2024 Sayı: 1, 152 - 166, 22.01.2024

Sudenaz Erkul

https://doi.org/10.55543/insan.1219761

Öz

Bu araştırmada medyanın ve aile tutumunun ergenlik dönemindeki kadın bireylerin yeme tutumlarını, beden imajına etkisini ve yeme bozukluklarıyla ilişkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Beslenme, insanın büyümesi, gelişmesi, uzun vadeli sağlık ve üretkenlik için önemlidir. Beslenme alışkanlığı takıntı haline geldiğinde fiziksel ve ruhsal sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, yeme bozuklukları ve belirtilerinin ergenlik dönemindeki kadın bireyler üstündeki etkisi için yapılmıştır. Ergen birey bu dönemde beğenilmek ve onaylanmak için dış görünümünü önemser. İdeal bedene ulaşmak için gösterdiği yeme tutumu incelenmiştir. Ergenlikte birey, beslenme, beden memnuniyetsizliği gibi birçok faktörden etkilenebilmektedir. Aileden gelen zayıf olma baskıları ve medyanın zayıf ve inceliği çekici olarak algılamasının ergenlik dönemindeki kadın bireyi nasıl etkilediğinin üzerinde durulmuştur. Bu derleme çalışmanın kadınların ergenlik dönemindeki yeme tutumu, yeme bozuklukları ve olumsuz beden imajı konusunda önleyici çalışmalar ve farkındalık için bir kaynak niteliğinde olması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

yeme bozuklukları, yeme tutumları, beden imajı, beslenme, medya, aile

Destekleyen Kurum

İstanbul Topkapı Üniversitesi

Proje Numarası

1981872353

Teşekkür

Bu makaleyi yazma sürecimde yanımda olan aileme ve makaleyi yazma sürecimde bana destek olan Klinik Psikolog Dr. Yunus YÜCEL hocama sonsuz teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• Aksoydan, E., ve Çakır, N. (2011). Adölesanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve vücut kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 53(4), 268-269.
• Alagül, Ö. (2004). Farklı spor branşlarındaki sporcuların atılganlık ile beden algısı ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Alantar, Z., & Maner, F. (2008). Bağlanma kuramı açısından yeme bozuklukları. Psychiatry, 9, 97-104.
• American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th edition. Washington, DC.
• Arslan, M. (2020). Lise öğrencilerinin beden algısı ve yeme tutumunun incelenmesi ve bunların beden kitle indeksi ile ilişksinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11 (26), 107-117. DOI: 10.21076/vizyoner.651699.
• Constructed, H. (2008). Body image, eating disorders, and the media. Adolesc Med, 19, 521-546.
• Erbay, L. ve Seçkin, Y. (2016). Yeme bozuklukları. Güncel Gastroenteroloji, 20/4, 473-476. DOI: guncel.tgv.org.tr
• Erdoğan, İ., Eryürek, S. & Ünübol, H. (2019). Üniversite öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısı ve yeme tutumu arasındaki ilişkisin incelenmesi. International Journal of Social Science, 2 (2), 85-94. DOI: https://dergipark.org.tr/tr/pub/injoss/issue/47539/600497
• Erkan, T. (2011). Ergenlerde beslenme. Türk Pediatri Arşivi, 46(11), 49-53.
• Farahani, S. J, Chin, Y. S., Nasir, M. T. M. ve Amiri, P. (2014). Disordered eating and its association with overweight and health-related quality of life among adolescents in selected high schools of Tehran. Child Psychiatry Hum Dev, 1, 1-8.
• Gül, A. & Yılmaz Akyüz, E. (2019). Sosyal Medya Kullanımı: Yeme Bozukluğu Nedeni Olabilir Mi. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi, 1 (1), 28-32. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhpr/issue/49226/623813.
• Hantaş Y: Alkol ve madde kullanım bozukluğu olan kadınlarda yeme özellikleri ve yeme bozuklukları taraması. Uzmanlık Tezi, İstanbul, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2002.
• İnanç, B., Y., Bilgin, M., ve Atıcı, M., K. (2013). Gelişim psikolojisi. (9. Baskı), Ankara: Pegem Kitabevi.
• Kichler JC, Crowther JH. (2001). The Effects Of Maternal Modeling And Negative Family Communication On Women’s Eating Attitudes And Body Image. Behavior Therapy 32:443-457.
• Kohn M, Golden NH. (2001). Eating disorders in children and adolescents: epidemiology, diagnosis and treatment. Pediatric Drugs 3(2):91-99.
• Koptagel, İ.G. (1991). Tıpsal psikoloji, tıpta davranış bilimleri. Güneş Kitabevi: Ankara
• Kurt, E. & Örün, E. (2016). Yeme bozukluğu olan çocuğa yaklaşım. Güncel Pediatri, 14(3), 129-135. DOI: https://doi.org/10.4274/jcp.82474.
• Levine, M. P., & Piran, N. (2004). The role of body image in the prevention of eating disorders. Body Image, 1(1), 57–70. doi: https://doi.org/10.1016/S1740-1445(03)00006-8.
• Muth JL, Cash TF. (1997). Body-image attitudes: what difference does gender make. Journal of Applied Social Psychology 27: 1438-1452.
• Okon DM, Greene AL, Smith JE. (2003): Family Interactions Predict Intraindividual Symptom Variation For Adolescents With Bulimia. International Journal of Eating Disorders 34(4):450-457.
• Özdoğan, Y. (2018). Annelerin Çocuk Besleme Uygulamaları ve Çocukların Yemek Yeme Davranışları. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi.
• Özmen, D., Çetinkaya, A. Ç., Ergin, D., Şen, N., & Erbay, P. D. (2007). Lise Öğrencilerinin Yeme Alışkanlıkları ve Beden Ağırlığını Denetleme Davranışları. TSK koruyucu hekimlik bülteni, 6(2), 98-105
• Polivy, J., & Herman, C. P. (2002). Causes of eating disorders. Annual review of psychology, 53(1),187-213.DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.psych.53.100901.135 103
• Schwartz DJ, Phares V, Tantleff-Dunn S, Thompson JK. (1999): Body image: psychological functioning, and parental feed back regarding physical appearance. International Journal of Eating Disorders, 25: 339-343.
• Sherry B., M. D. (2004). Journal of the American Dietetic Association.
• Sztainer, N. D., Paxton, S. J. ve Hannan, P. J. (2006). Does body satisfaction matter? five-year longitudinal associations between body satisfaction and health behaviors in adolescent females and males. Journal of Adolescent Health, 39, 244-251.
• Tam, C., Cherry, F. N. ve Chak, M. Y. (2007). Disordered Eating Attitudes And Behaviours Among Adolescent In Hong Ong: Prevalence And Correlates. Journal of Pediatrics Child Health, 47, 811-817.
• Toker, D. E., & Hocaoğlu, Ç. (2009). Yeme bozuklukları ve aile yapısı: Bir gözden geçirme. Düşünen Adam, 22(1-4), 36-42.
• Tozzi F, Sullivan PF, Fear JL, McKenzie J, Bulik CM. (2003): Causes and recovery in anorexia nervosa: the patient’s perspective. International Journal of Eating Disorders 34: 143-154.
• Turan, T., Ceylan, S. S., Çetinkaya, B., & Altundağ, S. (2009). Meslek lisesi öğrencilerinin obesite sıklığının ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(1).
• Ulaş, B., Uncu, F. ve Üner, S. (2013). Sağlık Yüksekokul Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2, 15-22.
• Uskun, E. ve Şaraplı, A. (2013). Lise Öğrencilerinin Beden Algıları ile Yeme Tutumları Arasındaki İlişki. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(5), 519-528.
• Yavuzer, H. (2014). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.