The Problem of Mutual Recognition in Hegel’s Philosophy: Slave-Master Dialectic

Yıl 2025, Cilt: 2025 Sayı: 1, 1 - 12, 31.01.2025

Hatice Bilek

https://doi.org/10.55543/insan.1521898

Öz

Hegel tells us the story of consciousness, starting from direct knowledge and passing through many stages and reaching absolute knowledge. According to Hegel emphasizes that while the relation of consciousness is a dialectical process, the dialectical movement experienced by himself until “self-consciousness” should not be ignored. Self-consciousness is in conflict with another self-consciousness in order to exist in itself and for itself. This conflict also refers to the struggle that arose from the desire to be known and recognized. This struggle turns into a life and death war for self-consciousness that tries to prove that it is pure and self-existent. However, the fact that one side can be self-conscious depends on the survival of both sides. The death of one of the parties ensures that the survivor remains only acknowledged and known, in which case, according to Hegel, it is not transformed into a human being. Pure self-consciousness from the sides expresses the master, and consciousness, which will continue to exist for another consciousness, refers to the slave. In this study, the subject of consciousness gaining awareness as self-consciousness is discussed, along with the analysis of the war that took place in the struggle between master and slave.

Anahtar Kelimeler

Hegel, Consciousness, Self-Consciousness, Master, Slave, Intersubjektivity

Hegel Felsefesinde Karşılıklı Tanınma Sorunu: Köle-Efendi Diyalektiği

Öz

Bizlere, dolayımsız bilgiden başlayarak birçok aşama kaydeden ve nihayetinde mutlak bilgiye dek ulaşan bilincin öyküsünü anlatan Hegel, onun ilerleyiş biçiminin diyalektik bir süreç olduğunu, “başkası” ile olan ilişkisinin ele alınması sırasında, özbilinç oluncaya kadar tecrübe ettiği diyalektik hareketin yok sayılmaması gerektiğini vurgulamaktadır. Kendinde ve kendisi için var olmak amacıyla özbilinç, başka bir özbilinç ile çatışmaya girmektedir. Bu çatışma aynı zamanda bilinip-tanınma isteğinden doğmuş olan mücadeleyi ifade eder. Saf, kendinde varlık olduğunu ispatlamaya çalışan özbilinç için bu mücadele bir ölüm kalım savaşına dönüşmektedir. Ancak bir tarafın özbilinç olabilmesi, iki tarafın da hayatta kalmasına bağlıdır. Taraflardan birinin ölmesi demek hayatta kalan kişinin yalnızca tanınıp-bilinen biri olarak kalmasını sağlar ki bu durumda Hegel’e göre insansal bir varlığa dönüşülmüş olmaz. Taraflardan saf özbilinç efendiyi, bir başka bilinç için varlığını sürdürecek olan bilinç ise köleyi ifade etmektedir. Bu çalışmada efendi ve köle arasındaki mücadelede gerçekleşen savaşın analiziyle birlikte, bilincin özbilinç olarak farkındalığını kazanması konu edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hegel, Bilinç, Özbilinç, Efendi, Köle, Öznelerarasılık

Kaynakça

• Asunakutlu, T. ve Safran, B. (2007). "Postmodern Bağlamda Köle-Efendi İkilemi: İnsanlar Neden Yönetilmeye Razı Olurlar?", Sakarya Üniversitesi: XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, ss. 753-759.
• Bumin, T. (2010). Hegel, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Descartes, R. (2018). Yöntem Üzerine Konuşma, çev. Erkan Ataçay, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• Descartes, R. (2019). Meditasyonlar, çev. Engin Sunar, İstanbul: Say Yayınları.
• Copleston, F. (1996). Felsefe Tarihi. Cilt VII. Çağdaş Felsefe Fichte’den Nietzsche’ye, çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları.
• Gültekin, T. ve Tokdil, E. (2018). "Hegel’in Efendi Köle Diyalektiğinin Barbara Kruger’in Eserlerinde Bağımlı ve Bağımsız Özbilinç Göstergeleri İle Çözümlenmesi", Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. Sanat& Tasarım Dergisi. ss. 129-145.
• Hegel, G.W. F. (1956). The Philosophy of History, çev. John Sibree, New York: The Colonial Press.
• Hegel, G.W. F. (1986). Tinin Görüngübilimi, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
• Hegel, G.W. F. (1998). Phenomenology Of Spirit, çev. A.V. Miller, Delhi: Motilal Banarsidass Publishers.
• Hegel, G.W. F. (2014). Tarihte Akıl, çev. Önay Sözer, İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Hegel, G.W.F. (2004). Hukuk Felsefesinin Prensipleri. çev. Cenap Karakaya, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Kant, I. (1990). Critique of Pure Reason, çev. J.M.D. Meiklejohn, New York: Prometheus Books.
• Kalın, C. (2016). "Simone de Beauvoir: Ötekiliğin Kabulü", Beytulhikme An International Journal of Philosophy 6/2, ss. 227-243.
• Kimmerle, H. (2014). Kültürlerarası Felsefe Açısından Hegel. çev. Alper Tolga Çırakoğlu, İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Kiraz, S. (2011). "Yabancılaşmanın Kökeni Üzerine", FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 12, ss. 147-169.
• Kojéve, A. (2015). Hegel Felsefesi’ne Giriş. çev. Selahattin Hilav, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Küçükalp, D. (2010). "Efendi-Köle Ahlakı vs. Efendi Köle Diyalektiği", Bursa: Uludağ Üniversitesi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, s. 53-63.
• Oskay, Ü. (2005)."Efendi/Köle İlişkisi Açısından Şiddet ve Görünümleri Üzerine", Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Özcangiller, İ.B. (2016). "Hegel’in Fenomenolojisi Bağlamında Özbilincin Diyalektiği", Felsefe Arkivi, 45, ss. 29-65.
• Özçınar, Ş. (2008). "Hegel’de Düşünümsel Bilincin Pekinlik Yanılsaması ve Kurgusal Özne", Ethos: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 2/4, ss. 1-21.
• Tatar, B. (2001). "Hegel’in Zihin Fenomenolojisi’nde Arzu (Desire) Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler", Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12/13, ss. 307-317.
• Yalvaç, F. (2009). "Hegel, Dünya Tarihi ve Özgürlük Mücadelesi Olarak Uluslararası İlişkiler", Uluslararası İlişkiler, 6/21, ss. 3-37.