ANNELERDEKİ TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI DÜZEYİ İLE DİJİTAL EBEVEYNLİK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 15 - 28, 29.06.2021

Zühtiye Nur Yazıcı , Elif Nur Özcan

https://doi.org/10.51533/insanbilimleri.908582

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı annelerdeki teknoloji bağımlılığı düzeyi ile dijital ebeveynlik tutumu arasında anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığını belirlemektir. Bu amaç kapsamında 150 anne araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada kullanılacak verileri toplamak için Teknoloji Bağımlılığı Ölçeği (TBÖ) ve Dijital Ebeveynlik Tutum Ölçeği (DETÖ) kullanılmıştır. Elde edilen verileri analiz etmek için SPSS 22 programı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre annelerdeki teknoloji bağımlılığı düzeyi, sosyal ağ bağımlılığı düzeyi, anlık mesajlaşma düzeyi, web sitelerine bağımlılık düzeyi, çevrim içi oyun bağımlılık düzeyi ile dijital ebeveynlik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Fakat annelerdeki teknoloji bağımlılığı düzeyi ile eğitim düzeyi arasında ise istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Son olarak elde edilen bulgular doğrultusunda çalışmaya ve gelecek araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital ebeveynlik, Tarama modeli, Ebeveynlik, Anne Eğitim düzeyi, Dijital ebeveynlik, Tarama modeli

AN INVESTIGATION INTO THE RELATIONSHIP BETWEEN TECHNOLOGY ADDICTION LEVEL OF MOTHERS AND DIGITAL PARENTALITY LEVEL

Öz

This study aims to determine whether there is a significant relationship between mothers' technology addiction level and digital parenting attitude. Within the scope of this purpose, 150 mothers constituted the sample of the study. Technology Addiction Scale (PBS) and Digital Parenting Attitude Scale (EDS) were used to collect data to be used in the study. According to the findings obtained from the study, it was observed that there was a significant relationship between the mothers' level of technology addiction, social network addiction, instant messaging level, website addiction level, online game addiction level, and digital parenting levels. However, there was no statistically significant difference between the technology addiction level and the education level of mothers. Finally, suggestions for the study and future research were included in line with the findings obtained.

Anahtar Kelimeler

Screening model, Parenthood, Mother, Education level, Digital parenting, Screening model

Kaynakça

• AKCAN, Gizem ve Burak Öge, ‘’Genç Bireylerde Teknoloji Bağımlılığının Yordayıcılarının İncelenmesi’’, Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5/1, 2020, ss. 3-26.
• ARSLAN, Aysel, ‘’Üniversite Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi’’, International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 4/7, 2020, ss. 27-41.
• AYAS, Tuncay, Mehmet Barış Horzum ve Özlem Çakır, ‘’Üniversite Öğrencilerinin İnternet ve Oyun Bağımlılıklarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi’’, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44/2, 2011, ss. 95-117.
• AYDIN, Fatih, Teknoloji Bağımlılığının Sınıf Ortamında Yarattığı Sorunlara İlişkin Öğrenci Görüşleri, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2017.
• BAKER, Sabine, Matthew R. Sanders and, Alina Morawska, ‘’Who Uses Online Parenting Support? A Cross-Sectional Survey Exploring Australian Parents’ İnternet Use For Parenting’’, Journal of Child and Family Studies, 26/3, 2017, ss. 916-927.
• BASİT, Osman, Çocuktan Anneye Yaklaşımıyla Uygulanan İletişim Eğitiminin Anne Çocuk İletişimine Etkisinin İncelenmesi, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2017.
• BEARD, Keith W., ‘’Internet Addiction: A Review of Current Assessment Techniques and Potantial Questions’’, Cyberpsychol Behav, 8/1, 2005, ss. 7-14.
• CANBEK, Gürol ve Şeref Sarıoğlu, Çocukların ve Gençlerin Bilgisayar ve İnternet Güvenliği, Politeknik Dergisi, 10/1, 2007, ss. 33-39.
• DİLCİ, Tuncay, Aysel Arslan ve Mustafa Ersoy, ‘’0-12 Yaş Aralığındaki Çocukların Dijital Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Belirlenmesi: Sivas İli Örneklemi’’, Tarih Okulu Dergisi, 12/38, 2019, ss. 122-142.
• DİLMEN BAYAR, Behiye, Adölesan kızlarda teknoloji bağımlılığı ile sosyal kaygı arasındaki ilişki, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya 2019.
• EGGER, Oliver and Matthias Rauterberg, ‘’Internet Behaviour and Addiction’’, Work and Organisaitonal Psycology Unit (IfAP), Swiss Fderal Institute of Technology (ETH), Zurich 1996
• EMRE, Oğuz, Ayşegül Ulutaş, Fatma Nisan, Ayşe Nur Görgen ve Hatice Birgül Cumurcu, ‘’Üniversite Öğrencilerinde Teknoloji ve İnternet Bağımlılığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi’’, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9/2, 2019, ss. 167-182.
• GÖKEL, Ömer, ‘’Teknoloji Bağımlılığının Çeşitli Yaş Gruplarındaki Çocuklara Etkileri Hakkındaki Ebeveyn Görüşleri’’, Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2/1, 2020, ss. 41-47.
• ‘’Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’’, TUİK, 2019, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2019-30574 (16.02.2020)
• ‘’Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’’, TUİK, 2020, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2020-33679 (16.02.2021).
• İNAN KAYA, Gamze, Duygu Mutlu Bayraktar ve Özgür Yılmaz, ‘’Dijital Ebeveynlik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması’’, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 2018, ss. 149-173.
• İŞMAN, Aytekin, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Pegem Yayıncılık, Ankara 2011. KABAKÇI YURDAKUL, Işıl, Onur Dönmez, Fatih Yaman ve Hatice Ferhan Odabaşı, ‘’Dijital Ebeveynlik ve Değişen Roller’’, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12/4, 2013, ss. 883-896.
• KARASAR, Niyazi, Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2002.
• LAURICELLA, Alexis R., Ellen Wartella and Victoria J. Rıdeout, ‘’Young Children's Screen Time: The Complex Role of Parent and Child Factors’’, Journal of Applied Developmental Psychology, 36, 2015, ss. 11-17.
• MANAP, Abdullah ve Emine Durmuş, ‘’Dijital ebeveynlik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi’’, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21/2, 2020, ss. 978-993.
• MORAHAN-MARTIN, Janet and P. Schumacher, ‘’Incidence and Correlates of Pathological Internet Use Among College Students’’, Computers in Human Behavior, 16, 2000, ss. 13-29.
• MUSTAFAOĞLU, Rüstem ve Zeynel Yasacı, ‘’Dijital Oyun Oynamanın Çocukların Ruhsal ve Fiziksel Sağlığı Üzerine Olumsuz Etkileri’’, Bağımlılık Dergisi, 19/3, 2018, ss. 51-58.
• OKTAY, Ayla, Yaşamın Sihirli Yılları: Okul öncesi dönem, Epsilon Yayınları, İstanbul 1999.
• ÖZEL, Erdoğan ve Hikmet Zelyurt, ‘’Anne Baba Eğitiminin Aile Çocuk İlişkilerine Etkisi’’, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 16/36, 2016, ss. 9-34.
• ÖZSOY, Duygu ve Sait Sinan Atılgan, ‘’Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki 0-8 Yaş Grubu Çocukların İnternet Kullanımı ve Bu Kapsamda Ebeveyn Arabuluculuğu: Nitel Bir Araştırma’’, Selçuk İletişim, 11/2, 2018, ss. 96-125.
• ÖZYÜREK, Arzu, İsa Özkan, Zuhal Begde ve N. Ferah Yavuz, ‘’Çocuğu İlkokula Devam Eden Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirme Görüş ve Tutumları Arasındaki İlişki’’, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39/1, 2019, ss. 323-340.
• TURNER, Aaron P., Irwin G. Sarason and Barbara R. Sarason, ‘’Exploring The Link Between Parental Acceptance and Young Adult Adjustment’’, Cognitive Therapy and Research, 25, 2001, ss. 185-199.
• YAMAN, Fatih ve Işıl Kabakçı Yurdakul, ‘’Teknoloji Bağımlılığında Ailelerin Sorumlulukları: Dijital Ebeveynlik’’, 3. Uluslararası Teknoloji Bağımlılığı Kongresi, İstanbul, 4 Mayıs 2016, ss. 190-191.
• YOUNG, Kimberly Sue, Internet addiction: symptoms, evaluation and treatment. In L. Van de Creek, & X. Jackson, Innovations in clinical practice: a source book, 17, FL: Professional Resource Press, Sarasota 1999, ss. 19-31.