Türkiye'de Ampute Futbol’un Kısa Tarihçesi

Yıl 2017, Özel Sayı 2, 53 - 60, 22.12.2017

Ali Ozan Sarıgöz Gürhan Kayıhan Ali Ozan Erkılıç , Ali Özkan

Öz

Engelli futbolu dünya genelinde oynanan ve popülerliği artan bir spor
branşıdır. Farklı engel seviyelerine sahip bireylere hitap eden oyunun çeşitli
biçimleri vardır (Weiler, Ahmed and Fulcher, 2016). Ampute futbol Dünya çapında
popülerlik kazanmaktadır. Don Bennett tarafından 1980 yılında modern ampute
futbolunu Seattle, ABD'da başlatmıştır. 1990 yılında Moskova’da düzenlenen bir
toplantıda Uluslararası Ampute Futbol Federasyonu kuruldu. George Albert
Lushkararsky ise ilk başkan olarak seçildi. Kurallar ve yasalar oluşturuldu.
Adı Dünya Ampute Futbol Federasyonu olarak değiştirildi. Diğer taraftan, Ampute
futbolu,2004 yılındaki Bedensel Engelliler Spor Federasyonu'ndan Türkiye'de
12'nci şube olarak başlamıştır. İlk turnuva 2004 yılında Bedensel Engelliler
Spor Federasyonu tarafından organize edildi. Türk milli takımı, 2004 yılında
ilk turnuvasına katılmak üzere Kiev’e gitti ardından 2005 yılında İngiltere'de
Londra'ya gitti. 2007 yılında Bedensel Engelliler Federasyonu tarafından ilk
Türk ampute futbol şampiyonası ve Dünya ampute futbol şampiyonası düzenlenmiş
ve Türkiye milli takımı üçüncü olmuştur. Ayrıca, 2008 yılında Bedensel Engelliler
Spor Federasyonu tarafından Avrupa ampute futbol şampiyonası düzenlenmiştir.
Türk Milli Takımı, Avrupa Amputee Futbol Şampiyonasında ikinci oldu. Ve 2014'te
Türk milli takımı, Polonya'daki Avrupa ampute futbol şampiyonasında ikinci
oldu. 2014'te Türk milli takımı, Meksika'daki Dünya ampute futbol
şampiyonasında üçüncü oldu. Ve ayrıca ampute futbol, Türkiye genelinde
popülerlik kazanmaktadır. Bu kapsamda, Şampiyona Organizasyonu, 2017 Ekim
ayında Bedensel Engelliler Spor Federasyonu ve Türk Futbol Federasyonu ile
işbirliği içinde gerçekleştirmiş Türkiye Amputee futbol takımı birinci
olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ampute Futbol, Türk Ampute Futbol Takımı

Brief History of “Amputee Football” in Turkey

Öz

Disability football is played
across the globe and is growing in popularity. There are various forms of the
game which cater for individuals with different levels of disability (Weiler,
Ahmed and Fulcher, 2016). And also amputee soccer is gaining popularity
throughout the World. Don Bennett began modern amputee football in Seattle, USA
in 1980. In 1990, at a meeting in Moscow, the International Amputee Football
Federation was established, with Georgy Lunarcharsky as its first president.
The rules and constitution were drawn up. The name changed to the World Aputee
Football Federation (Frere, 2007). On the other hand, Ampute football was
started as a 12th branch from the Physically Disabled Sport Federation in 2004
in Turkey. The first tournament was organized by the Physically Disabled Sport
Federation in 2004. Turkish national team went to first national competition in
Kiev in Ukrain and in London in England in 2005. First Turkish amputee football
championship and World amputee football championship was organized by the
Physically Disabled Sport Federation in 2007. Turkish national team has become
the third in the World amputee football championship. And than Eurepean amputee
football championship was organized by the Physically Disabled Sport Federation
in 2008. Turkish national team has become the second in the eurepean amputee
football championship. And in 2014 Turkish national team has become the second
in the Eurepean amputee football championship in Poland. In 2014 Turkish
national team has become the third in the World amputee football championship
in Mexico. And also amputee soccer is gaining popularity throughout the Turkey.
In this contex, The Championship organization held in cooperation with the
Physically Disabled Sport Federation and Turkish Football Federation in October
in 2017. And also Turkish national team has become the first in the Eurepean
amputee football championship in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Amputee Football, Turkish Amputee National Team

Kaynakça

• Gomes, AISMS., Ribeiro, BG., Soares, EA. (2006). Nutritional profile of the Brazilian Amputee Soccer Team during the precompetition period for the world championship. Nutrition, 22: 989-995.
• Kayıhan, G., Özkan, A., Yiğiter, KB., Ergun, N., Ersöz, G. (2011). Dört Haftalik Temel Antrenmanın Ampute Futbol Milli Takımının Vücut Kompozisyonu Üzerine Etkisi. Selcuk Univercity Journal of Physical Education and Sport Science, 13.
• MEB (2008), Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Bedensel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı
• Özer, DS. (2001). Engelliler İçin Beden Eğitimi ve Spor. Ankara: Nobel Yayın.
• Özkan, A., Safaz, İ., Yaşar, E., Yazıcıoğlu, K. (2013). An examination of physical fitness related with performance characteristics of amputee football players. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 1(3): 66-77.
• Özkan, A., Arıburun, B., Kin İşler, A. (2005). Ankara’daki Amerikan Futbolu Oyuncularının Bazı Fiziksel ve Somatotip Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10 (2): 35-42.
• Sunay, H. (2013). Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı, 137.
• Weiler, R., Ahmed, O., Fulcher, ML. (2016). Disability football medicine modüle- The FIFA Football Medicine Diploma. https://www.researchgate.net/publication /296579554.
• Yazıcıoglu, K., Taskaynatan, MA., Guzelkucuk, U., Tugcu, I. (2007a). Effect of playing football (soccer) on balance, strength, and quality of life in unilateral below-knee amputees. Am J Phys Med Rehab, 86: 800–805.
• Yazıcıoğlu, K., Tahmisoğlu, M. (2007). Amputee Sports for Victims of Terrorism” NATO Science for Peace and security Series. Human and Societal Dynamics, 31: 94- 100.
• Yıldız, H. (2014). Ampute futbolcularda hazırlık dönemi çalışmalarının fiziksel ve fizyolojik parametreler üzerine etkileri. Yükseklisans tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Gaziantep üniversitesi.