Romantik İlişkide Kendini Açma Düzeyi İle Kıskançlıkta Gösterilen İletişim Tepkileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2021, , 2659 - 2676, 31.12.2021

Emine Nazlı , Omer Karaman

https://doi.org/10.17679/inuefd.955037

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde kendilerini açma düzeyleri ile kıskançlıkta gösterdikleri iletişim tepkileri arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Çalışma grubu 81’i erkek 179’u kadın 260 kişiden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Romantik İlişkide Kendini Açma Düzeyi Ölçeği ve Kıskançlık Karşısında Gösterilen İletişim Tepkileri Ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre, üniversite öğrencilerinin romantik ilişkide kendini açma düzeyleri toplam puanı ve alt boyutları puanları ile kıskançlıkta yapıcı iletişim tepkileri puanları arasında olumlu ve anlamlı bir ilişki vardır. Romantik ilişkide kendini açma düzeyleri toplam puanı, açıklık, duygulanım ve iletişim alt boyutları puanları ile yıkıcı- kaçıngan iletişim tepkileri puanları arasında olumsuz ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Romantik ilişkide kendini açma düzeyi toplam puanı, açıklık ve cinsel yakınlık alt boyutları ile rakip odaklı iletişim tepkileri arasında anlamlı bir ilişki yoktur; iletişim ve duygulanım alt boyutları puanları arttıkça rakip odaklı iletişim tepkileri puanları azalmaktadır. Kıskançlıkta gösterilen iletişim tepkileri hep birlikte romantik ilişkide kendini açma düzeyindeki değişimin %19’unu yordamaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışılmış ve sonraki çalışmalar için öneriler sunulmuştur.

Keywords

Romantik ilişki, kendini açma, kıskançlıkta gösterilen iletişim tepkileri

References

• Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne- baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Akça, M. Ş. (2014). Üniversite öğrencilerinde romantik kıskançlık ve empatik eğilim arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. https://hdl.handle.net/20.500.12619/74543
• Arslan, C. (2005). Kişilerarası çatışma çözme ve problem çözme yaklaşımlarının yükleme karmaşıklığı açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 75- 93. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/633/585
• Arslan, S. (2018). Ergenlerin sanal zorbalık ve kendini açma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12436/644
• Attridge, M. (2013). Jealousy and relationship closeness: Exploring the good (reactive) and bad (suspicious) sides of romantic jealousy. SAGE Open, 3(1), 1- 16. https://doi.org/10.1177/2158244013476054
• Bevan, L. (2009). Life without jealousy: a practical guide (4. bs.). Ann Arbor, USA: Loving Healing Press.
• Bevan, J. L. (2011). The consequence model of partner jealousy expression: Elaboration and refinement. Western Journal of Communication, 75(5), 523- 540. https://doi.org/10.1080/10570314.2011.608408
• Bulut, C. (2019). Romantik ilişki yaşayan bireylerde çok boyutlu kıskançlık ile ilişkili değişkenler (Yüksek Lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefad/issue/59086/850458
• Buunk, B. (1981). Jealousy in sexually open marriages. Alternative Lifestyles, 4(3), 357- 372. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF01257944.pdf
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (23. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri (27.bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2019). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (8. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Carlson, W., & Rose, A. J. (2007). The role of reciprocity in romantic relationships in middle childhood and early adolescence. Merrill-Palmer Quarterly, 53(2), 262- 290. https://www.jstor.org/stable/23096108
• Connolly, J. A., & Konarski, R. (1994). Peer self- concept in adolescence: Analysis of factor structure and of associations with peer experience. Journal of research on Adolescence, 4(3), 385- 403. doi/abs/10.1207/s15327795jra0403_3
• Curun, F., & Çapkın, M. (2014). Romantik kıskançlığın bağlanma stilleri, benlik saygısı, kişilik özellikleri ve evlilik doyumu açısından yordanması. Psikoloji Çalışmaları, 34(1), 1- 22. https://hdl.handle.net/20.500.12415/6258
• Çitil, E., & Eginli, A. T. (2020). Kişilerarası iletişim sürecinde kendini açma davranışı ve özsaygı düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. 1.International Ceo Communication, Economics, Organization & Social Sciences Congress (s. 478- 488), Bosna Hersek.
• Derlega, V. J., Metts, S., Petronio, S., & Margulis, S. T. (1993). Sage series on close relationships self- disclosure. California, US: Sage Publications, Inc.
• Dizmen, F. (2006). Farklı okul programlarındaki lise öğrencilerinin kendini açma davranışlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Doğruyol, S., & Uzun, N.B. (2019). Romantik ilişkide kendini açma düzeyi ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. Atlas 3.Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi (s. 1- 6), Sivas.
• Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2010). Beliren yetişkinlikte romantik yakınlığı başlatma ve başa çıkma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 381- 397. https://dergipark.org.tr/en/pub/uefad/issue/16692/173489
• Field, A. (2005). Discovering statistics using spss. London: Sage Publication.
• Gizir, C. A. (2013). Üniversite Öğrencilerinin ilişki inançlarının cinsiyet ve romantik ilişki yaşama durumlarına göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(170). http://213.14.10.181/index.php/EB/article/view/2334
• Guerrero, L. K. (1998). Attachment‐ style differences in the experience and expression of romantic jealousy. Personal Relationships, 5(3), 273- 291. https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.1998.tb00172.x
• Guerrero, L. K., & Afifi, W. A. (1998). Communicative responses to jealousy as a function of self‐ esteem and relationship maintenance goals: A test of bryson's dual motivation model. Communication Reports, 11(2), 111- 122. https://doi.org/10.1080/08934219809367693
• Guerrero, L. K., Andersen, P. A., Jorgensen, P. F., Spitzberg, B. H., & Eloy, S. V. (1995). Coping with the greeneyed monster: Conceptualizing and measuring communicative responses to romantic jealousy. Western Journal of Communication, 59, 270- 304. https://doi.org/10.1080/10570319509374523
• Guerrero, L. K., Hannawa, A. F., & Babin, E. A. (2011). The communicative responses to jealousy scale: Revision, empirical validation, and associations with relational satisfaction. Communication Methods and Measures, 5(3), 223- 249. https://doi.org/10.1080/19312458.2011.596993
• Gündoğdu, R. (2010). Farklı puan türüne göre eğitim fakültesine gelen öğrencilerin kendini açma davranışlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 748- 777. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423936559.pdf
• Hahs-Vaughn, D. L. & Lomax, R. G. (2020). Statistical concepts- a first course. ABD: Routledge.
• Hargie, O. Saunders, C. & Dickson, D. (1981). Social skill ın ınterpersonal communication (1.bs.). Cambridge: Brookline Books.
• Hendrick, S. S., & Hendrick, C. (2006). Measuring respect in close relationships. Journal of Social and Personal Relationships, 23(6), 881- 899. https://doi.org/10.1177/0265407506070471
• Hoşoğlu, R., & Sevim, S. (2018). Kıskançlık karşısında gösterilen iletişim tepkileri ölçeğini Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 119- 137. https://dergipark.org.tr/en/pub/aujef/issue/34775/404198
• Hoşoğlu, R., & Sevim, S. (2019). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde kıskançlıkla başa çıkma biçimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(52), 149- 179. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/44557/552754
• Katz, I., Goldston, J., Cohen, M., & Stucker, S. (1963). Need satisfaction, perception, and cooperative interactions in married couples. Marriage and Family Living, 25(2), 209- 213. https://doi.org/10.2307/349184
• Küçükarslan, M., & Gizir, C. A. (2014). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42). 148- 159. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/21462/230004
• Larson, J. H. (1988). The marriage quiz: College students' beliefs in selected myths about marriage. Family Relations, 37(1), 3- 11. https://doi.org/10.2307/584422
• Larson, R., & Richards, M. H. (1991). Daily companionship in late childhood and early adolescence: Changing developmental contexts. Child Development, 62(2), 284- 300. https://doi.org/10.1111/j.1467- 8624.1991.tb01531.x
• Lomax, R.G. & Hahs-Vaughn, D.L. (2020). An ıntroduction to statistical concepts. (4.bs.). New York, USA: Rutledge.
• Martínez-León, N. C., Peña, J. J., Salazar, H., García, A., & Sierra, J. C. (2017). A systematic review of romantic jealousy in relationships. Terapia Psicológica, 35(2), 203- 212. https://doi.org/10.4067/s0718- 48082017000200203
• Nguyen, M., Bin, Y. S., & Campbell, A. (2012). Comparing online and offline self- disclosure: A systematic review. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15(2), 103- 111. https://doi.org/10.1089/cyber.2011.027
• Önder, S. (2019). Romantik kıskançlık, aldatmaya yönelik niyet ve mutluluk (Yüksek Lisans tezi). Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa. http://docs.neu.edu.tr/library/6789914323.pdf
• Özabacı, N. (2004). Evlilik öncesi ilişkiler. H. Yavuzer (Ed.), Evlilik okulu (s. 39- 53) içinde. İstanbul: Remzi Yayınevi.
• Pines, A. M. (2003). Aşk ve kıskançlık. C. Yüksel (Çev.). İstanbul: Okuyan Us.
• Pines, A. M. (1998). Romantic jealousy: Causes, symptoms, cures. New York, USA: Routledge.
• Sprecher, S., & Hendrick, S. S. (2004). Self- disclosure in intimate relationships: Associations with individual and relationship characteristics over time. Journal of Social and Clinical Psychology, 23(6), 857- 877. https://doi.org/10.1521/jscp.23.6.857.54803
• Sümer, S. (2017). Romantik ilişkilerde bağlanma stilleri, romantik kıskançlık ve ilişki doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep. https://hdl.handle.net/20.500.11782/1620
• Şahin, N. H., Basım, H. N., ve Çetin, F. (2009). Kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarında kendilik algısı ve kontrol odağı. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(2), 153- 163.
• Taşın, B. (2015). Bağlanma stillerinin kıskançlık ve anksiyete üzerindeki etkisi (Yüksek Lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi. İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Tortamış, M. (2014). Evli bireylerde romantik kıskançlık düzeyi ve aldatma eğiliminin şema terapi modeli çerçevesinde değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Turan, F. (2009). Lise öğrencilerinin rehberlik servisine tutumlarının kendini açma davranışı açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Utkan, H. B. (2016). Üniversite öğrencilerinde romantik kıskançlık ile romantik ilişki inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Üstündağ, E. (2006). İletişim becerilerini geliştirme programının güvenlik bilimleri fakültesi öğrencilerinin kendini açma davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• White, G. L., & Mullen, P. E. (1989). Jealousy: theory, research and clinical strategies. NewYork, USA: Guilford.
• Yılmaz, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzıları ve kendini açma düzeyleriarasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi, Muğla. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Zengel, B., Edlund, J. E., & Sagarin, B. J. (2013). Sex differences in jealousy in response to infidelity: Evaluation of demographic moderators in a national random sample. Personality and Individual Differences, 54(1), 47- 51. https://doi.org/10.1016/j.paid.2012.08.001