Okul Müdürlerinin Kişilik Özellikleri, Güçlü ve Zayıf Yönleri, Yönetim Tarzları ve Hizmet İçi Eğitim Gereksinimlerine İlişkin Görüşleri

Year 2023, Volume: 24 Issue: 1, 334 - 358, 13.05.2023

Ramazan Özkul Hasan Demirtaş Mehmet Üstüner

https://doi.org/10.17679/inuefd.1244972

Abstract

Bu çalışmada SWOT analizi perspektifinden yola çıkılarak okul müdürlerinin kendi kişilik özelliklerini nasıl algıladıkları, güçlü ve zayıf yönlerinin neler olduğu, okullarında nasıl bir yönetim tarzı sergiledikleri ve hangi konularda eğitime gereksinim duydukları okul müdürlerinin görüşlerine dayalı olarak belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, nitel yaklaşımlardan durum çalışmasına göre desenlenmiştir. Bu bağlamda araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 Eğitim-öğretim yılında Malatya ilinde kamuya ait okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde görevli 66 okul müdürü oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitleme örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri açık uçlu beş sorudan oluşan anket formu aracılığı ile toplanmıştır. Veriler betimsel ve içerik analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Belirlenen tema ve kategoriler için veri doygunluğu dikkate alınmıştır. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin kendi kişilik özelliklerini daha çok olumlu olarak ifade ettikleri, güçlü yönlerinin ilk sırasında yönetim tarzlarını, ikinci sırada kişilerarası ilişkilerden kaynaklı güçlü yönlerini, üçüncü sırada mesleki açıdan güçlü yönlerini ve dördüncü sırada kendilerini geliştirmeye dönük güçlü yönlerini dile getirdikleri görülmüştür. Bu bulgular, okul müdürlerinin okul yönetimi açısından öncelikle hangi yönetici özelliklerinin önemli olduğunun farkında olduklarını göstermektedir.

Keywords

SWOT analizi, okul müdürleri, kişilik özellikleri, yönetim tarzları

References

• Aydın, A. (2013). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri, (3.bs.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Beare, H., Caldwell, B. J., & Millikan, R. H. (1994). Creating an excellent school. London: Routledge.
• Berkovich, I., & Eyal, O. (2015). Educational leaders and emotions: an ınternational review of empirical evidence 1992-2012. Review of Educational Research, 85, 129-167. https://doi.org/10.3102/0034654314550046
• Boone, L. E., & Kurtz, D. L. (2013). Çağdaş işletme, Çev. Ed. Azmi YALÇIN. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Bryson, J. (1995). Strategic planning for public and nonprofit organizations. Revised Edition.
• Chin, R. (2015). Examining teamwork and leadership in the fields of public Administration, Leadership, and Management. Team Performance Management, 21, 199. https://doi.org/10.1108/TPM-07-2014-0037
• Colman, A. M. (2001). Dictionary of psychology. Oxford: Oxford University Press.
• Erol, Y. (2019). Stratejik yönetimde SWOT analizi ve bir işletmede uygulanması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Friedman, I. A. (2020). The competent school principal: personality traits and professional skills. Psychology, 11, 823-844. https://doi.org/10.4236/psych.2020.116054
• Friedman, I., & Brama, R. (2010). The professional self-efficacy of the school principal: The concept and ıts components. Iyunim Be’minhal Ha’chinuch, 30, 57-94.
• Goleman, D. (2013). Lideri lider yapan nedir? İçinde HBR's 10 Must Reads, “Duygusal Zeka”. Harvard Business Review Press.
• Gunter, B. (2019). Personality traits in online communication. New York: Routledge.
• İçellioğlu, C. Ş. (2014). Kent turizmi ve marka kentler: Turizm potansiyeli açısından İstanbul’un SWOT analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 37-55.
• Jirasinghe, D., & Lyons, G. (1996). The competent head. London: Falmer. Jogovic, I., Marusic, I., Ivanec, T. P., & Vidovic, V. V. (2012). Motivation and personality of pre-service teachers in Croatia. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 271-287.
• Klassen, R. M., & Tze, V. M. C. (2014). Teachers’self-efficacy, personality, and teaching effectiveness: A meta-analysis. Educational Research Review, 12, 59-76.
• Marshall, O. I. (2012). Employee attitude to management style case: ınternational equitable association nigeria limited. degree programme in business administration. Seinäjoki University of Applied Sciences.
• McAdams, D. P., & Pals, J. L. (2007). The role of theory in personality research. In R. W. Robins, R. C. Fraley, & R. F. Krueger (Eds.), Handbook of research methods in personality psychology (pp. 3-20). New York: The Guilford Press.
• McCrae, R. R., & Costa, P. T. (2008). The five-factor theory of personality. In O. P. John, R. W. Robins, & L. A. Pervin (Eds.), Handbook of personality (pp. 159-181). New York: The Guilford Press.
• Organ, D. W., & Bateman, T. S. (1991). Organizational behavior. Homewood, IL: Irwin.
• Özan, M. B., Şener, G. & Polat, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim eğitimlerine ilişkin genel görüşlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 167-180.
• Purdie, J. (2014). Key factors in early headship development in the Scottish secondary school sector: an analytical autoethnography (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Glasgow, Glaskow.
• Sammons, P. (1999). School effectiveness. Lisse: Swets and Zeitlinger.
• Sarpkaya, R. (1995). Yönetimde insan ilişkilerinin anlaşılmasında edebiyat ürünlerinden nasıl yararlanılabilir? Eğitim Yönetimi, 1(3), 391-395.
• Sebastian, J., Allensworth, E., Wiedermann, W., Hochbein, C., & Cunningham, M. (2019). Principal leadership and school performance: an examination of ınstructional leadership and organizational management. Leadership and Policy in Schools, 18, 591-613. https://doi.org/10.1080/15700763.2018.1513151
• Taggar, S. R., Hackett, P., & Saha, S. (1999). Leadership emergence in autonomous work teams: antecedents and outcomes. Personnel Psychology, 52, 899-926. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1999.tb00184.x
• Taymaz, A. H. (1997). Eğitim sisteminde teftiş kavramlar ilkeler yöntemler. Ankara: Takav. Tortop, N. (1989). Personel yönetimi. Ankara.
• VandenBos, G. R. (2006). APA dictionary of psychology. Washington DC: American Psychological Association. Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112).
• Yılmaz, M. (2016). Okul yöneticilerinin yönetim tarzlarının sosyodemografik faktörleri bağlamında incelenmesi: kadın yöneticiler üzerinde bir araştırma. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(15), 293-313.