Primary School Student: How Do I Learn Values?

Year 2024, Volume: 8 Issue: 2, 98 - 116, 31.07.2024

Gülsen Zelal Birkan Midarbi Cihangir Doğan

Abstract

The aim of this research is to determine the perceptions of third grade primary school students towards value education and where and how they learn values. The research was designed with a case study from qualitative models. The study group of the research consists of 18 students studying in the 3rd grade of two primary schools with low and high socioeconomic levels, located in Çorlu district of Tekirdağ province. The research data was collected in the spring semester of the 2022-2023 academic year with a semi-structured interview form prepared by the researcher. The data obtained from the interviews were analyzed with content analysis. According to the results of the research, it was seen that the students expressed the value of respect the most and the value of patriotism the least. Students stated that they learned values mostly from their teachers and that their teachers mostly used the direct explanation method when teaching values. According to the study, students think they spend enough time with their parents. When we look at the frequency of students meeting with their grandparents, it was determined that they mostly meet during holidays, and that students who meet with their grandparents every day live in the same apartment or belong to an extended family. When the activities of the students in the summer were examined, it was determined that they mostly played games and went to the village. It was concluded that the students thought that the school adequately prepared them for life and that the school met their expectations in terms of preparing them for life. It is recommended that parents should also be involved in teaching values to students and that care should be taken to communicate with grandparents even if they are far away, that the value of patriotism should be given due importance in schools and that sports and scientific activities should be given more space.

Keywords

student, values education, parent, grandparent, third grade

İlkokul Öğrencisi: Değerleri Nasıl Öğreniyorum?

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin değer eğitimine yönelik algılarını ve değerleri nerelerden, nasıl öğrendiklerini tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu Tekirdağ ilinin Çorlu ilçesinde yer alan, sosyoekonomik düzeyi düşük ve yüksek olan iki ilkokulun 3. sınıfında öğrenim gören 18 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile 2022-2023 eğitim öğretim yılı bahar döneminde toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre öğrencilerin en çok saygı değerini, en az da vatanseverlik değerini ifade ettikleri görülmüştür. Öğrenciler değerleri en çok öğretmenlerinden öğrendiklerini ve öğretmenlerinin ise değerleri öğretirken en fazla düz anlatım yöntemini kullandıklarını belirtmişlerdir. Çalışmaya göre öğrenciler ebeveynleriyle yeteri kadar vakit geçirdiklerini düşünmektedirler. Öğrencilerin büyük ebeveynleriyle görüşme sıklığına bakıldığında daha çok tatillerde görüşüldüğü, her gün büyük ebeveyniyle görüşen öğrencilerin ise aynı apartmanda oturduğu ya da geniş aileye mensup olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin yazın yaptıkları etkinlikler incelendiğinde en fazla oyun oynayıp köye gittikleri belirlenmiştir. Öğrencilerin okulun onları hayata yeteri kadar hazırladığı görüşünde oldukları, okulun hayata hazırlama hususundaki beklentilerini karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilere değer öğretiminde ebeveynlerin de işe koşulması ve büyük ebeveynlerle uzak olunsa bile iletişim kurulmasına özen gösterilmesi gerektiği, okullarda vatanseverlik değerine gereken önemin verilmesi ve sportif, bilimsel aktivitelere daha fazla yer verilmesi önerilmektedir.

Keywords

öğrenci, değerler eğitimi, ebeveyn, büyük ebeveyn, üçüncü sınıf

References

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Altan, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), –57.
• Altan, S. ve Tarhan, S. (2018). Büyükanneden toruna: yaşam boyu öğrenme sürecinde değer ve beceri aktarımı. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 26-42.
• Arslan, A. ve Elma, M. (2022). İlkokul öğrencilerinin değerlere bakış açılarının kök değerler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 20 (44), 385-416. https://doi.org/10.34234/ded.1129404
• Aslan, R. (2007). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim birinci basamaktaki öğrencilerin temel bilgi, beceri ve değerleri kazanma düzeyleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Ateş, F. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydemir, H., Toker, O. ve Bayar, B. (2024). Okulların karakter ve değer eğitimi yetkinliklerine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Journal of History School, 16(lxvıı), 4032-4050.
• Aydın, M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Beck, C. (1990). Better schools: A values perspective. Falmer Press.
• Berkowitz, M. W. (2011). What works in values education. International journal of educational research, 50(3), 153-158.
• Brannon, D. (2008). Character education: It's a joint responsibility: in stilling positive character traits in children requires teachers, parents, and administrators to work together. Kappa Delta Pi Record, 44(2), 62-65.
• Cizmeci, E. (2015). Aile içi iletişim bağlamında Türk ailelerinin serbest zamanda medya kullanım pratikleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çelik, Ö. (2016). Disiplinler arası yaklaşımla değer öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, B. (2019). Animasyon destekli değerler eğitimi programının akademik başarıya, derse ve bilişim değerlerine yönelik tutuma ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Çengelci, T., Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
• Çopur, D. A. (2017). Çocukların hayallerindeki okul. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-8.
• Dereli-İman, E. (2014). The effect of the values education programme on 5.5-6 year old children's social development: Social skills, psycho-social development and social problem solving skills. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 14(1).
• Dewey, J. (1909). Moral principles in education. Houghton Mifflin.
• Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Eaude, T. (2015). New perspectives on young children's moral education. Bloomsbury Publishing.
• Erbaş, A. A. (2020). Hayat bilgisi dersi kapsamında değerler eğitimi üzerine bir araştırma: Beklentiler, uygulamalar ve öneriler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Ergün, M. (1991). Sanayileşme ve ailenin görevlerinde meydana gelen değişmeler. Türk Aile Ansiklopedisi, 3, 893–895. T.C. Başbakanlık Aile Araştırmaları Kurumu Yayınları.
• Eryılmaz, M. A. (2016). Sınıf öğretmenlerinin üçüncü sınıf hayat bilgisi derslerinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erikli, S. (2016). Okul öncesi çocukları için bir değerler eğitimi programının geliştirilmesi ve uygulanması (Yayımlanmış Yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Fichter, J. H., & Ros, A. E. L. (1982). Sociología. Herder.
• Filiz, H. (2020). Medya okuryazarlığı ve aile değerleri bağlamında televizyonun Türk aile yapısına etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Geçit, Y. ve Gençer G. (2011). Hayat bilgisi dersinde kazandırılması beklenen değerlere ilişkin veli görüşleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 78-90.
• Gellel, A. (2010). Teachers as key players in values education: Implications for teacher formation. Lovat, T., Toomey, R. & Clement, N. (Eds.), International research handbook on values education and student wellbeing içinde (163-177). Springer.
• Gözel, Ü. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Gürhan, E. (2017). İlkokullarda uygulanan değerler eğitimi uygulamalarının yönetici ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi (Konya-Selçuklu örneği) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Halstead, M., & Taylor, M. J. (1996). Values in education and education in values. Routledge.
• Kara, B. (2017). İlköğretim okullarında değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Katılmış, A. (2017). Values education as perceived by social studies teachers in objective and practice dimensions. Educational Sciences: Theory and Practice, 17(4), 1231-1254.
• Kaur, S. (2015). Moral values in education. IOSR Journal of Humanities and Social Science, 20(3), 21-26.
• Kolay, B. ve Kaptan, S. Y. (2021). Değer eğitiminde okul ve ailenin rolüne ilişkin sınıf öğretmenlerinin ve velilerinin görüşleri. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 5(2), 204-228.
• Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Bantam.
• Lickona, T. (1997). The teacher's role in character education. Journal of education, 179(2), 63-80.
• Lickona, T. (2017). How to raise kind kids: And get respect, gratitude, and a happier family in the bargain. Penguin.
• MEB. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. sınıflar). Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Meydan, A. ve Bahçe, A. (2010). Hayat bilgisi öğretiminde değerlerin kazandırılma düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 1: 20-37.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded source book (2. edition). Sage: Thousand Oaks.
• Oladipo, S. E. (2009). Moral education of the child: Whose responsibility? Journal of Social Sciences, 20(2), 149–56.
• Özdemir, Y., Uzun, E. M. ve Kar, E. B. (2021). Temel eğitim öğretmenlerinin değer eğitimine yönelik görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi,19 (42):227-266 https://doi.org/10.34234/ded.958030
• Özleşmiş, N. (2019). İlkokul hayat bilgisi dersi kapsamındaki değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Satı, S. (2021). İlkokul hayat bilgisi dersi kapsamında gerçekleştirilen değer öğretiminin öğretmen gözünden incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Sever, B. (2015). İlköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi programındaki değerlerin kazandırılması sürecinin öğretmen ve veli görüşlerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Sevim, M. Z., Güler, Z., İnançlı, S. ve Aslan, H. (2023). Okul öncesi öğretmenlerin okul öncesi eğitiminde değerler eğitimi hakkında görüşleri. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(6), 737-749.
• Superka, D. P., & Johnson, P. L. (1975). Values education: Approaches and materials.
• Şen, R., Esmergil, O. ve Türkmen, E. (2022) Düşük ve yüksek gelirli anne babaların okul yaz tatillerine ilişkin görüşleri. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(13), 282-291.
• Tarakçı, A. (2013). İlkokul 4. sınıf Türkçe dersinde görsel okuma–görsel sunu çalışmalarında değerler eğitiminde kitle iletişim araçları kullanılmasının değer edinimine ve Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayıncılık.
• Tay, B., Durmaz, F. Z. ve Şanal, M. (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 67-93.
• TDK. (2023). Güncel Türkçe sözlük. www.tdk.gov.tr
• Tefek, F. A. (2016). Hayat bilgisi dersindeki değerlere yönelik öğrenci görüşleri ve edinim durumları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Tay, B., Tefek, F. A. (2018). The opinions of third-grade primary school students on the value of openness to innovation. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2), 176-191.
• Tezcan, D. (2023). Büyük ebeveyn ve torun açısından aile değerlerinin aktarımı üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Thornberg, R. (2008). The lack of professional knowledge in values education. Teaching and TeacherEducation, 24 (7):1791-1798. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.04
• Topcu, S. (2015). Üstün zekâlı öğrencilerin değer kavramına yönelik algıları: Elazığ Bilim ve Sanat Merkezi örneği. Electronic Turkish Studies, 10(11).
• Yıldırım, N. ve Turan, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersi öğretim programındaki değerlerin kazandırılma sürecine yönelik görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 420-437.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. ve Yılmaz, Ö. F. (2017). Sınıf ve okul öncesi öğretmenlerinin değer öğretimine ilişkin görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6 (2):737-748.
• Yiğittir, S. ve Öcal, A. (2010). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin değer yönelimleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 407.