SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEK MEMNUNİYETLERİNİN MESLEKİ BAĞLILIKLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BOLU İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 93 - 111, 25.12.2022

Murat Özcan , Ali Güldemir , Mehmet Günlük

https://doi.org/10.18825/iremjournal.1178180

Cited By: 1

Öz

Sağlık sistemi içerisinde yoğun ve özverili bir şekilde görev yapan sağlık çalışanlarının meslekten memnun olmalarına etki eden en önemli faktörlerinden biri de mesleğe olan bağlılıklarıdır. Bu çalışma, sağlık çalışanlarının mesleğe bağlılıklarının meslek memnuniyetleri üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Bolu ilinde kamu ve özel hastaneler ile sağlık kurumlarında görev yapan 208 sağlık çalışanı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın uygulama bölümünde kullanılan veriler Google Docs yoluyla uygulanan anket formuyla toplanmıştır. Araştırma modelinde yer alan hipotezleri test etmek için gerçekleştirilen Kısmi En Küçük Kareler-Yapısal Eşitlik Modeli (PLS-SEM) analizi sonucunda, mesleğe duygusal bağlılık (β = 0,584; p <0,01) ve mesleğe normatif bağlılığın (β = 0342; p <0,01) meslek memnuniyeti üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde etkilerinin olduğu; mesleğe devam bağlılığın (β =-0,006; p> 0,05)ise meslek memnuniyeti üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Bağlılık, Meslek Memnuniyeti, Sağlık Çalışanları

Kaynakça

• Aktaş, H. (2014). Kariyer safhaları ile demografik değişkenler bağlamında kariyer memnuniyeti ve meslekî bağlılık ilişkisi: Büro yöneticileri, yönetici asistanları ve sekreterler üzerinde bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 26, 195-212.
• Ali, F., Amin, M. ve Cobanoglu, C. (2016). An integrated model of service experience, emotions, satisfaction, and price acceptance: An empirical analysis in the Chinese hospitality industry. Journal of Hospitality Marketing & Management, 25(4), 449-475.
• Ali, F., Rasoolimanesh, S. M., Sarstedt, M., Ringle, C. M. ve Ryu, K. (2018). An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) in hospitality research. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(1) 514-538.
• Anderson, J. C. ve Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological Bulletin, 103, 411-423.
• Aranya, N., Pollock, J. ve Amernic, J. (1981). An examination of professional commitment in public accounting. Accounting, Organizations and Society, 6(4), 271-280.
• Arcak, R. ve Kasımoğlu, E. (2006). Diyarbakır merkezdeki hastane ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri. Dicle Tıp Dergisi, 33(1), 23-30.
• Asegid, A., Belachew, T. ve Yimam, E. (2014). Factors influencing job satisfaction and anticipated turnover among nurses in Sidama Zone public health facilities, South Ethiopia. Nursing Research and Practice, 4, 1-26.
• Bagozzi, R. P. ve Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16(2), 74-94.
• Başol, O. (2018). OECD ülkelerinde yaşam tatmini üzerine bir değerlendirme. İŞGÜÇ Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 67-86.
• Bayrak Kök, Sabahat. (2006). İş tatmini ve örgütsel bağlılığın incelenmesine yönelik bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291-310.
• Baysal, A. C. ve Paksoy, M. P. (1999). Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(1), 7-15.
• Benligiray, S. ve Sönmez, H. (2011). Hemşirelerin mesleki bağlılıkları ile diğer bağlılık formları arasındaki ilişki: Örgüte bağlılık, işe bağlılık ve aileye bağlılık. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 18(1), 28-40.
• Caricati, L., La Sala, R. ve Marletta, G. vd. (2014). Work climate, work values and professional commitment as predictors of job satisfaction in nurses. Journal of Nursing Management, 22(8), 984-994.
• Chang, H.-Y., Lotus Shyu, Y.-I., Wong, M.-K., Friesner, D., Chu, T.-L. ve Teng, C.-I. (2015). Which aspects of professional commitment can effectively retain nurses in the nursing profession?. Journal of Nursing Scholarship, 47(5), 468-476.
• Cihangiroğlu, N., Teke, A., Özata, M. ve Çelen, Ö. (2015). Mesleki bağlılık ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin analizi. Gülhane Tıp Dergisi, 57(4), 367-72.
• Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Dekouloua, P. ve Trivellas, P. (2015). Measuring the impact of learning organization on job satisfaction and individual performance in Greek advertising sector. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 175, 367-375.
• Dülgeroğlu, İ. (2017). Son tüketicilerin değer bilinci ve fiyat-kalite ilişkilerinin internet üzerinden satın alma davranışı üzerindeki etkisi: Kırklareli ilinde bir araştırma. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 53-63.
• Derin, N., İlkim, N. Ş. ve Yayan, H. (2017). Hemşirelerde mesleki bağlılığın mesleki prestijle açıklanması. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(3), 24-37.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382-388.
• Garson, G. D. (2016). Partial Least Squares: Regression and Structural Equation Model, Asheboro, Statistical Associates Publishing.
• Gauthier, P. (2011). Professional commitment. Gastroenterology Nursing, 34(2), 88-90.
• Goulet, L. R. ve Singh, P. (2002). Career commitment: A reexamination and an extension. Journal of Vocational Behavior, 61(1), 73-91.
• Greenhouse, J. H. (1971). An investigation of the role of career salience in vocational behaviour. Journal of Vocational Behaviour, 1(3), 209-216.
• Greenfield, A. C., Norman, C. S. ve Wier, B. (2008). The effect of ethical orientation and professional commitment on earnings management behavior. Journal of Business Ethics, 83(3), 419-434.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. ve Tahtam, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis, New Jersey, USA, Pearson Education LTD.
• Hair, J. F., Ringle, C. M. ve Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a silver bullet. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-150.
• Hair Jr, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. ve Sarstedt, M. (2017). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), (2nd Edition), Thousand Oaks: Sage Publications.
• Hall, M., D. Smith ve Smith, K. L. (2005). Accountants commitment to their profession: Multiple dimensions of professional commitment and opportunities for future research. Behavioral Research in Accounting, 17, 89-109.
• Henseler, J., Ringle, C. M. ve Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial last squares path modelling in ınternational marketing. Advances in International Marketing, 20, 277-319.
• Karanikola, M. N. K. ve Papathanassoglou, E. D. E. (2015). Measuring professional satisfaction in Greek nurses: Combination of qualitative and quantitative investigation to evaluate the validity and reliability of the Index of Work Satisfaction. Applied Nursing Research, 28, 48-54
• Kim, S. W. ve Mueller, C. W. (2011). Organizational commitment in different occupational contexts: The case of South Korea. Work and Occupations, 38(1), 3-36.
• Kuzgun Y. (2004). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Lynn, M. ve Redman, R. (2005). Faces of the nursing shortage: Influences on staff nurses’ intentions to leave their positions or nursing. The Journal of Nursing Administration, 35(5), 264-270.
• Malhotra, N. K. (2004). Marketing research: An applied orientation, 4. Edition. Australia, Pearson Education.
• Meyer J. P., Allen, N. J. ve Smith, C. A. (1993). Commitment to organization and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551.
• Meyer, J. ve Allen, N. J. (1997). Commitment in the Workplace: Theory, Research, and Application, Sage Publications
• Morrow, P. C. ve Wirtth, R. E. (1989). Work commitment among saleried professionals. Journal of Vocational Behaviour, 34, 40-56.
• Mowday, R. T., Steers, R. M. ve Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
• Nascimento, J. C. H. B. ve Macedo, M. A. S. (2016). Structural equation models using partial least squares: An example of the application of Smartpls® in accounting Research. REPeC, 10(3), 282-305.
• Özdevecioğlu, M. ve Aktaş, A. (2007). Kariyer bağlılığı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılığın yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş aile çatışmasının rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 1-20.
• Özer, G. ve Uyar, M. (2010). Muhasebecilerin etik oryantasyonlarinin mesleki bağlılığa etkisi üzerine bir inceleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 89-100.
• Özer, G., Günlük, M. ve Yüksel, S. (2018). Muhasebe meslek mensuplarının duygusal tükenme ve meslekten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkide meslek memnuniyetinin ara değişken etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 21, 203-226.
• Peng, D. X. ve Lai, F. (2012). Using partial least squares in operations management research: A practical guideline and summary of past research, Journal of Operations Management, 30(6), 467-480.
• Sarstedt, M., Ringle, C. M. ve Hair, J. F. (2017). Partial least squares structural equation modeling, Homburg, C. and et al. (Eds.), Handbook of Market Research. Springer International Publishing, 1-40.
• Seibert, S. E., Kraimer, M. L. ve Liden, R. C. (2001). A social capital theory of career success. Academy of Management Journal, 44(2), 219-237.
• Snape, E., Lo, C. W. ve Redman, T. (2008) The three commitment model of occupational commitment: a comparative study of chinese and british accountants. Journal of CrossCultural Psychology, 39(6), 765-781.
• Şimşek, M. Ş. ve Aslan, Ş. (2012). Mesleki ve örgütsel bağlılığın örgütsel davranışa ilişkin sonuçlarla ilişkileri. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23, 414-454.
• Tak, B., Özçakır, A., Çiftçioğlu, A. ve Divleli, A. (2009). Mesleki bağlılığın bireylerin mesleklerine ve çalıştıkları örgüte ilişkin tutumlarını nasıl etkilediğini anlamaya yönelik alan araştırması. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 11(3), 89-102.
• Vural, F., Dura, A. A. , Fil, Ş., Çiftçi, S., Torun, S. D. ve Patan, R. (2012). Sağlık çalışanlarında memnuniyet, kurumda kalma ve örgütsel bağlılığa etki eden faktörler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 137-144.
• Weick, K. E. Ve McDaniel, R. R. (1989). How professional organizations work: Implications for school organization and management. In T. J. Sergiovanni & J. H. Moore (Eds.), Schooling for tomorrow: Directing reforms to issues that count (pp. 331-354). NeedhamHeights,MA: Allyn & Bacon
• Weiss, H. M. (2002). Deconstructing job satisfaction: Separating evaluations, beliefs and affective experiences. Human Resource Management Review, 12, 173–194.
• Willem, A., Buelens, M. ve Jonghe, I. D. (2007). Impact of organizational structure on nurses’ job satisfaction: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 44, 1011-1020.