INFERTİL ÇİFTLERDE PSİKOLOJİK; SOSYAL VE CİNSEL PROBLEMLER

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 79 - 94, 15.09.2021

Rukiye Sarı , Jade Cemre Erciyes

Öz

ÖZ
İnfertilite çitler için tanı koyulması ile başlayan fakat ne zaman biteceği belli olmayan bir yaşam krizidir. Bu kriz çiftleri ayrı ayrı etkilese de ortak yürüyen evlilik yaşamında da çatışma ve problemlere neden olmaktadır. Bu makale Aile Danışmanlığı perspektifinden Türkiye’de yaşayan infertil çiftlerin ve bireylerin psikososyal ve cinsel problemlerini incelemektedir. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile nitel bir araştırma tasarımı benimseyen çalışma kapsamında 9 çift ve 3 birey ile pandemi sebebiyle online görüntülü görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çiftlerin bugün ve geçmişte yaşadığı psikolojik, sosyal ve cinsel problemleri ve infertitile ile başa çıkma süreçlerini anlamaya yönelik sorular sorulmuştur. Çalışma kapsamında ayrıca çiftlerin yaşanılan olaylara verdiği tepkiler, cinsiyet rolleri, kadın ve erkek tarafından infertilite ele alınmıştır. Çiftler sosyal baskıya, ekonomik ve psikolojik şiddete maruz kalarak kendilerini izole etmekte, psikolojik olarak depresyon ve anksiyete benzeri semptomlar göstermekte ve cinsel hayatla ilgili görüşme sorularına sınırlı cevap verseler de bu bağlamda da çeşitli sorunlar yaşamaktadırlar. Bu çalışmada çiftlerin psikolojik tepkileri ve yaşadıkları sorunlarla baş etme süreçleri yas evreleri ile incelenmektedir Araştırmanın ortaya koyduğu en önemli sonuç, infertil çiftlerin hayatlarının merkezine koydukları çocuk sahibi olma fikri ile ilgili birçok sorun, dayatma ve baskı yaşarken hayatlarının diğer kısımlarına odaklanamamış ve birçok alanda problem yaşamış olduklarıdır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: İnfertilite, kadın, erkek, aile danışmanlığı

Kaynakça

• Akyüz, A., Şahiner, G., Seven, M., Bakır, B. (2014). “The effect of marital violence on infertility distress among a sample of Turkish women.” International Journal of Fertility & Sterility, 8(1), ss. 67-76.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Yayıncılık, 5. Basım. Sakaraya.
• Ardabily, H. E., Moghadam, Z. B., Salsali, M., Ramezanzadeh, F., Nedjat, S. (2011). “Prevalence and risk factors for domestic violence against infertile women in an Iranian setting”. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 112(1), ss. 15-17.
• BALTACI, A. (2019). “Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), ss. 368-388.
• Bayraktar, E. (2018). “Toplumsal Cinsiyet, Kültür ve Şiddetin İnfertilite İle İlişkisi.” Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Scıences), 27(3), ss. 234-238.
• Chow, K. M., Cheung, M. C., Cheung, I. K. (2016). “Psychosocial interventions for infertile couples: a critical review”. Journal of Clinical Nursing, 25(15-16), ss. 2101-2113.
• CRESWELL, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre .Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, Çev. Ed. Bütün M. ve Demir, S. B. Ankara, Siyasal Kitapevi
• Çelik, AS ve Kırca, N. (2018). “Prevalence and risk factors for domestic violence against infertile women in a Turkish setting.”. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 231, ss. 111-116.
• Çoban, T. K., Dinç, A. (2013). “İnfertilitenin cinsel yaşam üzerine etkisinin incelenmesi”. Uluslararası Klinik Araştırmalar Dergisi, 1(2), ss. 46-53.
• Dyer, S. J., Abrahams, N., Mokoena, N. E., van der Spuy, Z. M. (2004). “You are a man because you have children: experiences, reproductive health knowledge and treatment‐seeking behaviour among men suffering from couple infertility in South Africa”. Human Reproduction, 19(4), ss. 960-967.
• Güleç, G., Yalçın, E. G.,Yenilmez, Ç.(2019), “İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma Yöntemleri, Yeti Yitimi ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi” Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal, 20(1), ss.1-8
• İlerisoy, M. (2012). Aile sistemleri kuramı çerçevesinde infertilite tedavisi gören ailelerde aile yaşam döngüsünün nitel yöntemlerle araştırılması (Master's thesis, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Joy, J., McCrystal, P. (2015). “The role of counselling in the management of patients with infertility”. The Obstetrician & Gynaecologist, 17(2), ss. 83-89.
• Krug, E. G., Mercy, J. A., Dahlberg, L. L., Zwi, A. B. (2002). “The world report on violence and health. The Lancet, 360(9339), ss. 1083-1088.
• Menning, B. E. (1977). Infertility: A guide for the childless couple. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Oğuz, H. D. (2004) “İnfertilite Tedavisi Gören Kadınlarda İnfertilitenin Ruh Sağlığına, Evlilik İlişkileri ve Cinsel Yaşama Etkileri” Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 12.PsikiyatriBirim ( Tıpta Uzmanlık Tezi)
• Özçelik, B., Karamustafalıoğlu, O., Özçelik, A. (2007).” İnfertilitenin psikolojik ve psikiyatrik yönü.” Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, ss. 140-148.
• Özdemir, M. (2010).” Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma”. Eskişehir Osmangazi üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 11(1), ss. 323-343. Pakpour, A. H., Yekaninejad, M. S., Zeidi, I. M., Burri, A. (2012). “Prevalence and risk factors of the female sexual dysfunction in a sample of infertile Iranian women”. Archives of Gynecology and Obstetrics, 286(6), ss. 1589-1596.
• Poehl, M., Bichler, K., Wicke, V., Dörner, V., Feichtinger, W. (1999). “Psychotherapeutic counseling and pregnancy rates in in vitro fertilization”. Journal of Assisted Reproduction and Genetics, 16(6), ss. 302-305.
• Pulat, F. (2020). Psikoterapinin Sonsuz Yolculuğu, İstanbul, Balkan Sanat Yayın Yapım, 1. Baskı.
• Sönmez, V., Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık., 7. Baskı.
• Şen, E. Bulut, S. Şirin, A. (2014). “ Primer İnfertil Kadınlarda Eşler Arası Uyumun İncelenmesi.” Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22(1), ss. 17-24.
• Taşçı E, Bolsoy N, Kavlak O ve Yücesoy F. (2008) “İnfertil kadınlarda evlilik uyumu.” Türk Jinekoloji ve Obstetri Derneği Dergisi, 5(2), ss. 105- 10.
• Tao, P., Coates, R., & Maycock, B. (2011). “The impact of infertility on sexuality: A literature review”. The Australasian medical journal, 4(11), ss. 620-627.
• TAYSİ, E. Y., (2000).” Benlik saygısı arkadaşlardan ve aileden sağlanan sosyal destek: Üniversite öğrencileriyle yapılan bir çalışma” (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Sosyal Psikoloji Bilim Dalı.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel biraraştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 24(24), ss.543-559.
• Van den Broeck, U., Emery, M., Wischmann, T., Thorn, P. (2010). “Counselling in infertility: individual, couple and group interventions”. Patient education and counseling, 81(3), ss. 422-428.
• Yanıkkerem, E., Kavlak, O., Sevil, Ü. (2008). “İnfertil çiftlerin yaşadiklari sorunlar ve hemşirelik yaklaşimi” Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), ss. 112-121. Yıldırım, A.,Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Zare, Z., Golmakani, N., Amirian, M. (2017).” Comparison of sexual problems in fertile and infertile couples”. Journal of caring sciences, 6(3), ss. 269-