BALKAN DEVLETLERİNİN İTTİFAK ARAYIŞI VE OSMANLI DEVLETİ

Year 2013, Issue: 57, 69 - 103, 02.01.2014

Suat Zeyrek

Abstract

IN SEARCH OF ALLIANCE OF BALKAN STATES AND OTTOMAN EMPIRE

In the 19th century European politics was shaped by “balance policy” and European Powers, led by England, was keen to protect the territorial integrity of the Ottoman Empire. As Germany emerged to be a new challenging power in Europe, the demarcation of power blocs in the continent became more obvious. In the aftermath of the Treaty of Berlin, Western Powers, including Germany, encouraged minorities in the Ottoman Empire to form their independent states. We see that Western Powers reached a firm consensus on the territorial disintegration of the Ottoman Empire. The Ottoman state was left alone before the start of a new war. This article examines how the Western states formed a consensus on the disintegration of the Ottoman Empire

Keywords

Balkan, İttifaklar, Bloklaşmalar, Almanya, Denge siyaseti, Makedonya.

References

• Arşiv Kaynakları ATASE, BLH. İslam Araştırmaları Merkezi Arşivi (İSAM), Hüseyin Hilmi Paşa Evrakı (HHPE). Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) İ. MBH. İ. HR. BEO. A. MTZ(04). DH.SYS. DH.MTV. Y.PRK.MYD. Y.A.HUS. A.MKT.MHM. TFR.M. MV. Süreli Yayınlar Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi (MMZC) Tanin Araştırma Eserleri A., M., Hunin Sahifeler, Çiftçi Kütüphanesi, İstanbul ty. Abdurrahman Şeref, Harb-i Hazırın Menşei, Dersaadet 1334. Aksun, Ziya Nur, Osmanlı Tarihi, V, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1994. Akşin, Sina, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, İmge Kitabevi, Ankara 20
• Akyıldız, Necdet, Temmuz 1330’da Meclis-i Mebusan’da Geçen Divan-ı Ali Bahislerine Bir Nazar, İ.Ü. SBE., Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 19 Alaçam, Sabih, Cemil To puzlu’nun Başından Geçenler, (Anlatan: Cemil Topuzlu), Milli Mecmua, İstanbul 1939. Ali Saib, Şark Meselesi, İkbal-i Millet Matbaası, İstanbul 1328. Anderson, Mattheww Smith, Doğu Sorunu 1774-1923, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2000. Andonyan, Aram, Balkan Harbi Tarihi, Sander Yayınları, İstanbul 1975. Arslan, Ali, “Makedonya’da RumUlah Çatışması”, İ. Ü. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, sayı 4 (2003), s. 3-19. __________, Efendi ve Uşak, İskenderiye Yayınları, İstanbul 2008. Avagyan, Arsen-F. Minassian, Ermeniler ve İttihat ve Terakki İşbirliğinden Çatışmaya, Aras, İstanbul 2005. Aydemir, Şevket Süreyya, Makedonya’dan Ortaasya’ya Enver Paşa, II, Remzi, İstanbul 1971. Aydın, Mahir, “Tophane Konferansı Doğu Rumeli’ye Veda”, Tarih Dergisi , sayı 53 (2012), s. 115-174. __________, Şarki Rumeli Vilayeti, TTK, Ankara 1992. Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, Balkan Savaşları, II/1, TTK, Ankara 1991. Beydilli, Kemal, “Şark Meselesi”, DİA, XXXVIII (2010), 353-356. Bonyar, Waylet-Ernst Jackh, İmparatorluk Stratejileri ve Ortadoğu, çev. Vedat Atila, İstanbul 2004. Chils, Timothy W., Trablusgarp Savaşı ve Türk - İtalyan Diplomatik ilişkileri (1911-1912), çev. Deniz Berktay, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2008. Cleveland, Willam L., Modern Ortadoğu Tarihi, Türkçesi Mehmet Harmancı, Agora Yayınları, İstanbul 2008. Dallat, Louis, Siyasi Tarih, ç ev. Oktay Akbal, Tan Matbaası, İstanbul 19
• Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, IV, Türkiye Yayınevi, İstanbul 1972. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı, Balkan Harbi (1912-1913), I, Atase Yayınları, Ankara 1970. Graves, P. Philip, İngilizler ve Türkler Osmanlı’dan Günümüze Türk İngiliz İlişkileri (1789-1939), çev. Yılmaz Tezkan, 21.Yüzyıl Yayınları, Ankara 19 Hacısalihoğlu, Mehmet, Jön Türkler ve Makedonya Sorunu (1890-1918), ç ev. İhsan Catay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2008. Hall, Richard C., Balkan Savaşları 1912-1913 I. Dünya Savaşı’nın Provası, Homer Yayınları, İstanbul 2003. Harris, Norman Dwight, “The Effect the Balkan Wars on European Alliances and the Futura of the Ottoman Empire”, Proceedings of the American Political Science Association, Vol 10, Tenth Annual Meeting (1913), s. 105Hasan Basri, Arnavutluk ve Buhranı Osmanî, yy., 1329. Hatipoğlu, Murat, “Venizelos’un 1910 Yılında İktidara Gelmesiyle Megali İdea’nın Kazandığı Yeni Karakter”, Üçüncü Askeri Tarih Semineri, Atase Yay., Ankara 1986, s. 459-474. Hayta, Necdet, Balkan Savaşlarının Diplomatik Boyutu ve Londra Büyükelçiler Konferansı (17 Aralık 1912-11 Ağustos 1913), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2008. Hayta, Necdet- Togay Birbudak, Balkan Savaşlarında Edirne, Atase Yayınları, Ankara 2010. Henri, Paul, Türkiye Nasıl Paylaşıldı, Kaynarca Muahedesinden Son Felaketimize Kadar Şark Meselesi, Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı, Dersaadet 13 Ilgar, İhsan, “1912-1913 Balkan Savaşı Hazırlıkları”, Hayat Tarih Mecmuası, sayı 2 (1974), s. 80-86. Işın, Mithat, 1912-1913 Balkan Harbi Deniz Cephesi, Deniz Basımevi, 19 İbrahim Hilmi, Balkan Harbinde Neden Münhezim Olduk I, yy., 1329.
• İbrahim Temo’nun İttihat ve Terakki Anıları, Arba Yayınları, İstanbul 19 Jorga, Nicolae, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, V, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2005. Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, IX, TTK Yayınları, Ankara 1996. Karayiblis, Nikerled, Rusya’nın Şark Siyaseti ve Vilayat-ı Şarkıyye Meselesi, çev. Habil Adem, Matbaai Şems, Dersaadet 1332. Kennedy, Paul, Savaşta ve Barışta Büyük Stratejiler, çev. Ahmet Fethi, Eti kitapları, İstanbul 1995. Kuran, Ahmet Bedevi, İnkılâp Tarihimiz ve Jön Türkler, Tan Matbaası, İstanbul 1945. Kutlu, Sacit, Didarı Hürriyet Kartpostallarla İkinci Meşrutiyet 19081913, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2004. M. Şükrü, “Bulgaristan’da Fırkalar ve Siyasi Cereyan”, Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası, sene 2, sayı 42-74, c. 3, 23 Mart 1918, s. 826-832. Mahmut Beliğ, “Balkan Harbi’nin Siyasi Yönden İncelenmesi”, Belgelerle Türk Tarih Dergisi , sayı 80 (Eylül 2003), s. 56-64. Mahmut Muhtar Paşa, Maziye Bir Nazar: Berlin Anlaşması’ndan Harbi Umumi’ye Kadar Avrupa ve Türkiye - Almanya Münasebetleri, Ötüken Yayınları, İstanbul 1999. Ortaylı, İlber, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Millet Sistemi”, Türkler, X, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, 218-224. __________, Mustafa Kemal Atatürk’ün Bulgar istan’daki Yılları, IX. Türk Tarih Kongresi ’nden ayrı basım, TTK, Ankara 1989. __________, Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, Alkim Yayınları, İstanbul 2005. Osman Nuri, Abdülhamid-i Sani Devri Saltanatı, II, İstanbul 1327. Öke, Mim Kemal, “Şark Meselesi ve II. Abdülhamid’in Garp Politikaları (1876-1909), Osmanlı Araştırmaları III, İstanbul 1982, s. 256-266. Öztuna, Yılmaz, Türkiye Tarihi, V, Ötüken Yayınları, İstanbul 1994.
• Rohde, Hans, Asya İçin Mücadele Şark Meselesi, çev. Nihat, Askeri Matbaa, İstanbul 1932. Şeyhülislam Cemalettin Efendinin Hatırat-ı Siyasiyesi, Dersaadet 1336. Şıvgın, Hale, “Kiliseler ve Mektepler Kanunu”, Türk Dünyası Araştırmaları, sayı 148 (İstanbul 2004), s. 1-8. __________, “İttihat ve Terakki Politikalarının Balkan İttifaklarını Hızlandırmadaki Rolü”, Gazi Akademik Bakış, VI/11 (Ankara 2012), 1-19. Talat Paşa’nın Anıları, haz. Alpay Kabacalı, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2007. Tepekaya, Muzaffer, “Osmanlı-Alman İlişkileri (1870-1914), Türkler, XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, 40-48. Tukin, Cemal, “Balkan Harbinin Teşekkülü ve Bu Harbin Zuhuru”, CHP Konferansları, Kitap 5, Ankara 1939. Tunaya, Tarık Zafer, Hürriyet’in İlanı, Arba Yayınları, İstanbul 1996. Turan, Şerafettin, Türk Devrim Tarihi, 1. Kitap, Bilgi Yayınevi, Ankara 19 Ulubelen, Erol, İngiliz Gizli Belgelerinde Türkiye, Cumhuriyet, İstanbul 200 Wagner, H., Bulgar Ordusu’yla Muzafferiyete Doğru, İstanbul 1331. Yavuz, Nuri, Türk Arşiv Kaynaklarına Göre I. Balkan Savaşı, Gazi Üniversitesi SBE., Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 1989. Историски институт југословенске народне армије: Први балкански рат 1912-1913, Београд 1959.