A Study on The Poems of the Uzbek Poet Abduhamid Parda

Year 2025, Volume: 35 Issue: 1, 397 - 420, 23.06.2025

Veli Savaş Yelok

https://doi.org/10.26650/iuturkiyat.1654500

Abstract

Abduhamid Parda was born in Tashkent. After graduating from university, he worked as a proofreader, a reporter, an editor-in-chief, a section editor, and a translator for various newspapers and journals. In addition to his own literary studies, he has made in-language translations of Kutadgu Bilig and Navoi’s works into modern Uzbek language. In addition, he translated the works of Blok, Pushkin, Nietzsche, Byron, Tagore, Stefan Zweig, Svetlana Alexievich, and other artists into Uzbek. In general, Parda’s poems display variety and originality in their themes. Parda is interested in nearly all aspects of life, and it is possible to classify his poems according to content and themes under the following main headings: love, loyalty, modesty, friendship, separation, faith, the human being, the poet’s inner world, homeland, nature, homesickness, and criticism. Parda’s ‘lyrical style of feeling and expression’ is especially evident in his poems about love. The poet seeks justice, and his verses address themes such as: human subjugation; problems and injustices caused by those lacking expertise in their fields; greed and deceit; oppression of the weak; hypocrisy; and unethical behavior for the sake of social status.

Keywords

Modern Uzbek Literature , Uzbek Poetry , Lyrical Hero , Poetic Content , Abduhamid Parda

Özbek Şair Abduhamid Parda’nın Şiirleri Üzerine

Abstract

Abduhamid Parda, Taşkent’te doğar. Üniversiteyi bitirdikten sonra, çeşitli gazete ve dergilerde musahhih, muhabir, yayın sorumlusu, bölüm editörü ve tercümanlık yapar. Kendi edebî çalışmalarının yanı sıra o, Kutadgu Bilig’in ve Alişîr Nevâyî’nin eserlerinin günümüz Özbekçesine manzum olarak dil içi çevirilerini yapmıştır. Bunların yanı sıra o, Blok, Puşkin, Nietzsche, Byron, Tagore, Stefan Zweig, Svetlana Aleksiyeviç vd. sanatkârların eserlerinden Özbekçeye tercümeler yapmıştır. Genel olarak değerlendirildiğinde Parda’nin şiirleri konu ve tema bakımından çeşitlilik ve zenginlik göstermektedir. Hayatın hemen hemen her alanına ilgi duyan Parda’nin şiirlerini, muhtevanın konusuna ve temalarına göre aşk ve sevgi, sadakat, tevazu, dostluk, ayrılık, yalnızlık, inanç, insan, şairin beni, vatan, tabiat, gurbet, sıla ve tenkit ana başlıklar altında toplamak mümkündür. Parda’nin şiirlerinin büyük bir kısmındaki “lirik duyuş ve ifade tarzı”, aşka dair yazdığı şiirlerinde kendini hissettirir. Şairin adalet arama ve hesap sorma amacının sezildiği mısralarında insanın insana kulluğu, ehil olmayan insanın yaptıklarının neticesinde ortaya çıkan sıkıntı ve haksızlıklar, aç gözlülük esasında hayatını sürdürme, kurnazlıklar yaparak başkalarının hakkını yeme, güçsüzün ezilmesi, iyi niyetin suistimali, yalancılık, ikiyüzlülük; makam ve mertebe aşkı ile bunlar için her şeyin yapılabilmesi gibi hususlar onun şiirlerinde çeşitli şekillerde işlenmiştir.

Keywords

Modern Özbek Edebiyatı , Özbek Şiiri , Lirik Kahraman , Şiirde Muhteva , Abduhamid Parda

References

• Abdul Hamid. Munojot. Toshkent: Bosqon Nashriyoti, Toshkent, 2000. google scholar
• Abdul Hamid. Taxammul. Toshkent: Bosqon Nashriyoti, Toshkent, 1997. google scholar
• Abulxayrov, Manzar. “Chorlov Yoxud Orzumand Shе’riyat”. In Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 166-179. google scholar
• Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar
• G‘afurov, Ibrahim. Qalbim Har Satrimda: Shоir Abduhamid Parda Ijоdiga Chizgilar. Toshkent: “Muharrir” Nashriyoti, 2010. google scholar
• Hamdam, Ulug‘bеk. “Shoirlik – Havas, Shoirlik – Qismat”. In Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 147-162. Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar
• Hamrо, Abdunabi. “So‘zga Sajda”. In Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 19-28. Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar
• Karimov, Hakimjon. Istiqlol Davri Nasri. Toshkent: Zarqalam Nasriyot, 2007. google scholar
• O‘roqova, Nafosat. Uslub Jilolori. Toshkent: Risola Nashriyoti, 2008. google scholar
• Ochilov, Ergash. “Muqaddas Dargoh Da’vati”, for Önsöz to Sohil Ohanglari, by Abduhamid Parda, 3-8. Toshkent: Navro‘z Nashriyoti, 2004. google scholar
• Ochilоv, Ergash, “Muqaddas Dargоh Da’vati”, in Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 211-212. Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar
• Oripоv, Abdulla. “Parda оrtidagi Parda”. In Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 4-18. Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar
• Parda, Abduhamid. Chorlov. Toshkent: Sharq Nashriyoti, 2008a. google scholar
• Parda, Abduhamid. Do‘stnoma. Toshkent: San’at Jurnali Nashriyoti, 2008b. google scholar
• Parda, Abduhamid. Sohil Ohanglari. Toshkent: Navro‘z Nashriyoti, 2004. google scholar
• Saidkarimov, Erkin. “Murod Marrasi”. In Suyganim – So‘z, Suyanganim – So‘z, edited by Abdunabi Hamrо, 140-145. Tоshkеnt: Oydin Nashriyoti, 2022. google scholar