Liberal Feminist Yaklaşım Bağlamında İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Toplumsal Cinsiyet Rolleriyle İlgili Algı Düzeylerinin İncelenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği

Year 2023, , 19 - 45, 30.03.2023

Ayşe Nur Asa

https://doi.org/10.5281/zenodo.7785066

Abstract

Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında kadınların ve erkeklerin farklı statülerde konumlandırılması, birçok alanda olduğu gibi bireylerin meslek seçimlerine de etki etmektedir. Bu araştırma, henüz eğitimine devam etmekte olan üniversite öğrencilerinin mesleklere yönelik tutumlarında toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın çıkış noktası ise ataerkil bakış açısının ve toplumsal cinsiyet yaklaşımının sosyal ve toplumsal yaşamda kadınları ne şekilde etkilediğini ortaya koymaktır. Yöntem olarak saha araştırmasının yapıldığı bu çalışmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde eğitim gören 225 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Anket ile öğrencilerin meslek seçimlerinde toplumsal cinsiyet rollerinin etkileri analiz edilmiştir. Bu bağlamda araştırmada öğrencilerin toplumsal cinsiyet algıları ‘geleneksel’ ve ‘eşitlikçi’ olmak üzere iki ayrı faktör olarak tanımlanmıştır. Bu faktörlerin araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin meslek seçimlerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür.

Keywords

Geleneksel, Eşitlikçi, Cinsiyet Rolleri, Meslek seçimi

References

• Allison, P. D. (1999). Multiple regression: A primer. Pine Forge Press.
• Altınbaş, D. (2006). Feminist Tartışmalarda Liberal Feminizm. Kadın Araştırmaları Dergisi, 9, 21-52.
• Akalın, T. ve Baş, R. (2018). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğini Kadın Sanatçılara Yansıması. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 112-128.
• Aziz, A. (1994). Medya, Şiddet ve Kadın: 1993 Yılında Türk Basınında Kadınlara Yönelik Şiddetin Yer Alış Biçimi, Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Benedictis, S.D. , Orgad, S. ve Rottenberg, C. (2019). #MeToo, popular feminism and the news: A content analysis of UK newspaper coverage. European Journal of Cultural Studies,1-21.
• Bensadon, N. (1990). Başlangıcından günümüze İstanbul ve kadın hakları. (Ş. Tekeli, Çev.) İstanbul: İletişim
• Çakır, S. (2012). Feminizm: Ataerkil İktidarın Eleştirisi, 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, der. H. Birsen. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları (5.baskı), İstanbul.
• Çardak, M. (2012). Toplumsal Bir Hareket ve Aydınlanmanın Bir Ürünü Olarak Feminizm (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çağlar, N. (2011). Kadının Siyasal Yaşama Katılımı ve Kota Uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(4), 56-79.
• Çetinkol, Ş. G. (2008). Türkiye’de Eğitime Farklı Bir Bakış Açısı: Feminist Pedagoji (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, İstanbul.
• Demir, Z. (1996). Modern ve Postmodern Feminist Akımlar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Donovan, J. (2016). Feminist Teori (Çev. A.Bora, M.A.Gevrek, F. Sayılan), (11. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ecevit, Y. ve Karkıner, N. (2011). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Erbil, M. (2021). Regresyon Analizi Varsayımları, 23 Aralık 2022 tarihinde academia https://www.academia.edu/42734174/Regresyon_Analizi_Varsay%C4%B1mlar%C4%B1 adresinden alındı George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update. Pearson
• Gökçen, M, ve Kavas, A. B.(2018). Meslek Seçiminde Toplumsal Cinsiyetin Rolü: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 1(1), 48-67.
• Gök, F. (1993). Türkiye' de Eğitim ve Kadınlar. Ş. Tekeli, (Ed.), 1980’ler Türkiyesi'nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar içinde (181-198). Istanbul: İletişim Yayınları.
• Güneş, H. N. (2018). Feminist Akımlarda Aile. Social Sciences Research Journal, 7(3), 142-153.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (2.baskı) Seçkin Yayıncılık
• Hambur, F. M. Ve Nurhayati (2019). Feminism thoughts in 20th and 21st century literary works: A comparative study. Journal of English Education, Literature, and Culture, 4 (2), 183-193.
• Karadoğan, F. (2015). Feminist Perspektiften Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yaşar Üniversitesi, İzmir.
• Keskin, F. (2019). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Keskin, G. (2019). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Ev Hizmetinde Çalışan Kadınlar ve Sorunları: Gündelikçi Kadınlar Üzerine Nitel Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi) Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Koloğlu, H. (2019). Yerel Yazılı Basında Çalışan Kadın Gazetecilere Yönelik Mobbing ve Mücadele Yöntemleri: Antalya Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Korkmaz, H.(2022).Modern Dönemde Geleneksel Kültür Kodlarının/Ataerkil Yapının Aile Hayatına Yansıması. Antakiyat, 5(1), 54-71.
• Kusuma, P. A. (2015).Liberal Feminism Values İn Kate Chopın’s Story Of An Hour, A Thesıs, English Study Program Faculty Of Humanıtıes Dıan Nuswantoro Unıversity, Semerang
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay ve D. Kömürcü Çev.) Ankara: Bilim ve sanat.
• Mishra, S. K. & Bohra, A. (2019). An Analysis of Liberal Feminism with Reference to Legal Equality & Political Awareness in Different Universities of Chhattisgarh. American Journal of Educational Research, 7 (9), 640-643.
• Öngen, B. ve Aytaç, S. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları ve Yaşama Değerleri İlişkisi. Sosyoloji Konferansları, 48, 1-18.
• Özsoy, S. (2016). Gazeteci Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Spor Medyasına Bakışı. Akdeniz İletişim Dergisi, 26, 85-102.
• Öztürk, C. Y. (2022).Sponsorluk Çalışmalarında Cinsiyetçi Yaklaşımlar: Kadın Spor Takımları Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özyer, K. ve Azizoğlu, Ö. (2014). İş Hayatında Kadınların Önündeki Cam Tavan Engelleri İle Algılanan Örgütsel Adalet Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1306: 98-99.
• Sancar, S. (2014). Türk modernleşmesinin cinsiyeti: Erkekler devlet kadınlar aile kurar. İstanbul: İletişim.
• Sarışın, M. (2020).Medya Sektöründe Çalışan Kadınların Konumu ve Yaşadıkları Zorluklar: Ordu Yerel Medyasında Çalışan Kadınlar ve Ulusal Gazete Künyelerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Araştırmaları Dergisi, 4(1),16-29.
• Şahin, F. (2006). Feminist hukuk teorisinde metodoloji (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Şahin, G. (2007). Eğitim Örgütlerinde Kadın Yöneticilerin Yeri ve Kariyer Sorunları (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şeker, G. ve Çapri, B. (2020). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Etkili Olan Faktörler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 651-663.
• Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies C., Scheibler, F., Wills, C. & Harter, M. (2010). Confirmatory Factor Analysis and Recommendations for Improvement of The Autonomy‐Preference‐Index (API). Health Expectations, 13, 234-243.
• Steeves, L. H. (2005). Medya İktidar ve İdeoloji. Feminist Teoriler ve Medya Çalışmaları, Der. Mehmet Küçük, (ss.123-191). Ark.
• Stromquist, N. P. (1990). Gender Inequality in Education: accounting for women's subordination. British Journal of Sociology of Education,11(2),137-153.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics. (Sixth Edition) Pearson.
• Tarhan, S., Çetin Gündüz, H, Kılıç, Z (2014). Cinsiyet Kalıp Yargılarının Aşılmasında Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri. S. Doğan (Edt.) Benim Madam Curie’m Eğitici El Kitabı. Ankara: MG Yapım, Ajans, Halkla İlişkiler. https://studylibtr.com/doc/1394254/e%C4%9Fitici-el-kitab%C4%B1 (Erişim:11.10.2022).
• Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler,163-175.
• Taşkın, E. ve Çetin, A. (2012). Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısının Cam Tavanı Aşma Stratejilerine Etkisi: Bursa Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33: 19-34.
• Tekin, N. ve Değirmenci, S. D. (2022). Ataerkil Kültürde Kadın, Erkek ve Toplum İlişkisi. Mediterranean Journal of Humanities, XII, 187-198.
• Timisi, N. (1996). Medyada Cinsiyetçilik, Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları, Genel Müdürlüğü Yayını.
• Tong, R. P.(2006).Feminist Düşünce. Çev.Çirhinlioğlu Zafer, (Birinci baskı) Gündoğan Yayınları.
• Turgut, A., Ş. (2019).Türkiye’deki Gelir Eşitsizliğinin Toplumsal Cinsiyet, Kadının İstihdamı ve Kadın Yoksulluğu Açısından Değerlendirilmesi. Kosbed, 38, 315-329.
• Türeli, N. ve Çağlar, N.(2010).Yerel Yönetimde Kadın Temsili-Isparta İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(1), 16-40.
• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü, (2008). Politika Dokümanı “Kadın ve Medya”, Ankara.
• Üner, S. (2008).Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
• Vatandaş, C. (2007).Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı. Sosyoloji Konferansları, 35, 29-56.
• Yılmaz, M. (2012). Popüler Kültürde Kadın Kütüphanecilerin İmajı: Feminist Bir Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği, 26(3),548-563.