Abstract
Bu araştı ramacla genel olarak, merhem s ıvağlarından oluşan in
vitro etken madde diffüzyonunu inceledik. Bunun için agar jeli ve
filtre kağıdı metotları nı paralel olarak kullandık. Deneylerin sonunda
bulunan değerleri matematiksel olarak inceleyip, cebirsel denlemler
halinde ifade etmeye çal ış tı k. Esas olarak, LOCKIE ve SPROWLS'un (35, 43) çalışmalarından hareket ettik. Bu ara ştı rıcı-
lar agar jelinde oluşan diffüzyonu Xz = k T denklemiyle ifade etmi ş-
lerdi; biz daha genel bir ifade olan X = k Ta denkleminden giderek
sonuca ulaştık. Çeşitli sıvağlar için bu denklemin sabitelerini tesbit
ettik. Bu denklemlerdeki sabiteler tesbit edildikten sonra, bu sabitelere
hangi faktörlerin etkiledi ğini araştı rdık.
Elde edilen sonuçlara göre :
a Salisilik asit genel olarak, hidrokarbonlu ve ya ğlı sıvz, ğ-
lardan az, emülsiyonlu s ıvağlardan çok diffüze olmaktad ı r. Bu arada,
Lanolin Alkolleri Merhemi, tatbik edilen her iki metotta da, çok
iyi diffüzyon vermiştir. Suda eriyebilen s ıvağlardan Veegum Sıvağı
da aynı durumdadır.
b — Kromatografik metotta, filtre kâ ğıdından oluşan diffüzyon
da, tarafımızdan tesbit edilen X = k Ta parabolik denklemine
uymaktadı r.
c — Salisilik asidin diffüzyonunda HLB nin rolü agar jeli metodunda
hiç görülmemekte, ancak filtre kâ ğı dı metodunda görülmektedir.
Aynı durum, su yüzdesinin etkisi incelendi ğinde de gö-
rülmüştür.
d — Denenen bir çok s ıvağda, bulunan neticeler her iki metotta
da, paralellik arzetmektedir. Bu neticeler aras ındaki korelasyon
katsayı sı 0.71 dir. Bulunan bu sonuç, literatüre uygun dü şmektedir.
e — Merhemlere ilâve edilen yard ımcı maddelerin hidrofil olanları
salisilik asidin diffüzyonunu büyük ölçüde, hidrofob olanlar ı ise,
daha az seviyede art ırmaktadır.
f — Elde edilen cebirsel denklemler yard ımıyla meydana gelecek
diffüzyon mesafesini önceden hesaplamak kolayla şmakta, böylece
deney yapmadan bilimsel bir yarg ıya varmak mümkün görülmektedir.
Bu çal ışmada, bir kı sım sıvağlarla salisilik asidin denklem
sabitelerini tesbit etmiş bulunuyoruz.
Bu çalışmanın pratik yönünden, lckal veya sisternik etki elde
etmek için nıerhem sıvağlarmın seçiminde, daha evvelki çalişmalarla
birlikte yard ımcı olabileceği kanısına varılmıştı r.