Tarım İşletmelerinde Sektörel İsteksizlik-Gelir İlişkisi: Yozgat İli Tarım İşletmeleri Örneği

Year 2020, Volume: 10 Issue: 4, 3031 - 3041, 15.12.2020

Nizamettin Erbaş

https://doi.org/10.21597/jist.717504

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Yozgat ili tarım işletmelerinde sektörel isteksizliğin gelir ile ilişkisinin araştırılmasıdır. Araştırmanın ana materyalini, tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 181 tarım iş-letmesine uygulanan anket çalışması oluşturmuştur. Çalışmada, araştırma yöresindeki üretim kaynakla-rındaki değişimi görmek amacıyla ikincil verilerden de yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, üre-tici isteksizliğinin tarımsal gelir miktarı ile doğrudan ilişkili olduğu belirlenmiştir. Yörede toprak ve iş gücü kaynaklarının yeterince kullanılmamasında üretici isteksizliğinin etkisinin olduğu görülmüştür. Çalışmada, tarımsal gelir karşılaştırmalı olarak analiz edilmiş ve sadece üçüncü grup işletmelerin (150.01-500 dekar) geliri ekonomik anlamda yeterli bulunmuştur. Birinci ve ikinci grup işletmelerin (1-50 dekar ve 50.01-150 dekar) gelirleri ise ekonomik anlamda yeterli bulunmamıştır. İşletme gelirini arttırıcı ve tarım sektörünü cazip hale getirici politika ve uygulamaların, mevcut sorunların çözümünde etkili olması beklenmektedir.

Keywords

Ekonomik analiz, gelir yetersizliği, kırsal göç, sektörel isteksizlik, tarımsal gelir

Supporting Institution

Yozgat Bozok Üniversitesi BAP Projeleri Koordinasyon Birimi

Project Number

6602a-SBMYO-18-167

Thanks

Bu çalışma, Yozgat Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından “6602a-SBMYO-18-167” kodlu proje ile desteklenmiştir.

Correlation of Sectoral Reluctance with Operating Income in Farms: The Case of Farms of Yozgat Province

Abstract

In this study, it was aimed to explore the correlation of sectoral reluctance of farms of Yozgat province with income. The main material of the research consisted of surveys implemented to 181 farms determined by a stratified random sampling method. In the study, secondary data were also used to see the developments in the production resources of the research region. According to the results of the research, the farmers' reluctance was directly correlated with the operating income. Farmers' re-luctance was effective in not using sufficiently the soil and labor resources in the region. In the study, operating income was analyzed comparatively, and so the income of only farms in the third group (150.01-500 decares) was sufficient in an economic sense. But, the incomes of the farms in the first and the second group (1-50 decares and 50.01-150 decares) weren't sufficient in an economic sense. Policies and practices to increase operating income and make meaningful the agriculture sector is expected to be effective in solving existing problems.

Keywords

Economic analysis, income insufficiency, rural migration, sectoral reluctance, agricultural income

Project Number

6602a-SBMYO-18-167

References

• Açıl AF, Demirci R, 1984. Tarım Ekonomisi Dersleri. A.Ü Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 880, Ankara, 23-26.
• Akgül S, Yıldız Ş, 2016, Yozgat’ta Buğday Üretimi ve Fiyat İlişkisinin Koyck Modeliyle Analizi. I. Ulus-larası Bozok Sempozyumu, 5-7 Mayıs 2016, Cilt 4: 178-188, Yozgat.
• Aksoyak Ş, 2004. Konya İli Sarayönü İlçesi Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Planlanması. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara, 1152 s.
• Anonim, 2014. Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140515-1.htm (Erişim tarihi: 21.05.2019).
• Anonim, 2017a. Tarımın Tarihsel Gelişim Süreci-Ankara Ticaret Borsası. https://www.ankaratb.org.tr/anasayfa.php (Erişim tarihi: 11.07.2019).
• Anonim, 2017b, f. http://www.tuik.gov.tr/Start.do (Erişim tarihi: 23.05.2019).
• Anonim, 2017c. Gübre Sektörü ve Fiyat Araştırma Raporu. http://www.borsaajans.com/2017-gubre-fiyatlari-21116.html (Erişim tarihi: 12.08.2019).
• Anonim, 2017d. Hububat Alım Fiyatları. http://www.tmo.gov.tr/Main.aspx?ID=187 (Erişim tarihi: 22.09.2019).
• Anonim, 2017e. Deposit Interest Rate. https://www.opal.com.tr/mevduat-faizi
• Anonim, 2017f. https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/istihdamin-sektorel-dagilimi-i-85697 (Erişim tarihi: 19.07.2020).
• Anonim, 2019. http://iskanunu.com/pratik-bilgiler/asgari-ucret-nedir/
• Aydın B, 2014. Trakya Bölgesinde Faaliyet Gösteren Tarım İşletmlerinin Yapısal Özellikleri ve Etkinlik-lerinin Belirlenmesi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Tekirdağ, 138 s.
• Cengiz S, Baydur CM, 2010. Kırdan Kente Göç ve Tarımsal Verimlilik: Türkiye Örneği. Çukurova Üni-versites Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2):85-98, Adana.
• Davidova S, Gorton M, Ratinger T, Iraizoz B, Zawalinska B, 2005. Farm Productivity and Profitability: A Comparative Analysis of Selected New and Existing EU Member States1. Comparative Economic Studies 47(4): 652-674.
• Doğan Z, Arslan S, Berkman AN, 2015. Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1):29-41, Niğde.
• Erbaş N, 2015. Yozgat İlinin Tarımsal Kaynak Potansiyeli, Kullanımı ve Kırsal Kalkınma Çalışmaları.III. Uluslararası Bozok Sempozyumu, 05-07 Mayıs 2016, 1031-1041, Yozgat.
• Erbaş N, 2016. Tarım Sektörünün Yozgat Ekonomisindeki Yeri ve Önemi. I. Uluslararası Bozok Sem-pozyumu, 05-07 Mayıs 2016, Cilt4: 205-215, Yozgat.
• Erbay R, 2013. Ekonomik Kalkınmada Tarımın Rolü: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. http://acikerisim.nku.edu.tr:8080/xmlui/handle/20.500.11776/1661 (Erişim tarihi: 23.07.2019).
• Erkuş A, Demirci R, 1985. Tarımsal işletmecilik ve Planlama. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın-ları No: 944. Ankara, 131 s.
• Erkuş A, Bülbül M, Kıral T, Açıl AF, Demirci R, 1995. Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fa-kültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No: 5, Ankara.
• İnan İH, 2016. Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği. Ideal Kültür ve Yayıncılık, Güncellenmiş 8. Baskı, Is-tanbul, 415sKaradaş K, 2016. Ağrı İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetinin Hesaplan-ması. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 31 (B)-2016, 33-31, Kastamonu.
• Koç H, Bulut İ, 2016. Türkiye Şekerpancarı Üretiminde Yozgat İlinin Yeri ve Önemi. Türk Coğrafya Dergisi 67 (2016) 33-40.Paksoy M, 2007. Kahramanmaraş İlinde Süt Üretimine Yönelik Keçi Yetiştiriciliğine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Ta-rım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara, 146 s.
• Yamane T, 1967. Elementary Sampling Theory Prentice. Hall Inc., Englewood Cliffs, N.J., USA.
• Yılmaz H, Demircan V, Dernek Z, 2006. Isparta İlinin Tarımsal Yapısı, Üretimi ve Gelişme Potansiyeli. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(2):1-16, Isparta.
• Yılmaz M, 2015. Türkiye’de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012). Doğu Coğ-rafya Dergisi, 20(33):161-187, Erzurum.