The Late Roman Mosaics from the Villa of Pont del Treball Digne, Barcelona

Year 2021, Issue: 14, 1 - 12, 30.11.2021

Daniel Alcubierre Gómez Jordi Ardiaca Pere Lluís Artigues İ Conesa Artigues İ Conesa Silvia Llobet Font Irene Mañas Romero Antoni Rigo Jovells

https://doi.org/10.26658/jmr.1012041

Abstract

The construction of the new La Sagrera high-speed rail line station in Barcelona revealed a new archaeological site whose remains were identified as a roman villa. The studies undertaken have allowed the foundation of the settlement to be dated to the first half of the 1st century BC and to identify different building and refurbishment phases. The most important transformation of the pars urbana was undertaken in the late 4th century AD. We attest the creation of new living spaces dedicated mainly to the social functions of the villa and the representation of the dominus. A new decorative programme was also implemented at this time. It included two mosaic and opus sectile floors and marble wall linings. This process of enriching the domestic space took place in parallel with similar refurbishment programmes documented in the roman town of Barcino. The aim of this study is to conduct the compositional analysis of these late pavements. Moreover, some chronological appreciations about the pavements construction can be made, due to ceramic studies.

Keywords

Roman villae, mosaic, opus sectile, geometric patterns, krater

Barselona, Pont del Treball Digne Villası’ndan Geç Roma Mozaikleri

Abstract

Barselona’daki yeni La Sagrera hızlı tren hattı istasyonunun inşaatı, kalıntıları bir Roma villası olarak tanımlanan yeni bir arkeolojik alanı ortaya çıkarmıştır. Yapılan çalışmalar, yerleşimin temelinin MÖ 1. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilmesine ve farklı inşaat ve tadilat aşamalarının belirlenmesine olanak sağlamıştır. Pars urbana’nın en önemli dönüşümü dördüncü yüzyılın sonlarında gerçekleştirilmiştir. Özellikle villanın sosyal işlevlerine ve dominusun temsiline adanmış yeni yaşam alanlarının yaratıldığını onaylamamız mümkündür. Bu sırada yeni bir dekoratif program da uygulanmıştır. Bu program iki mozaik ile opus sectile zemin ve mermer duvar kaplamaları içermektedir. Ev alanını zenginleştirme süreci, Roma kasabası Barcino’da belgelenen benzer yenileme programlarına paralel olarak gerçekleşmiştir. Bu çalışmanın amacı, bu geç dönem döşemelerin kompozisyon analizini yapmaktır. Ayrıca, seramik çalışmaları ışığında döşeme yapımı ile ilgili kronolojik değerlendirmeler de yapılabilmektedir.

Keywords

Roma villaları, mozaik, opus sectile, geometrik desenler, krater

References

• Alcubierre 2012 D. Alcubierre, “LAV accessos a l‘estació de la Sagrera”, Anuari d‘arqueologia i patrimoni de Barcelona 2011, Servei d‘Arqueologia de Barcelona (ICUB), Ajuntament de Barcelona, 76–79.
• Alcubierre et al. 2014 D. Alcubierre – J. Ardiaca – P. L. Artigues – A. Rigo, “Primers resultats de la intervenció de la vil∙la romana del Pont del Treball a Barcelona”, Tribuna d’Arqueologia 2011-2012, Departament de Cultura, Generalitat de Catalunya, 372-398.
• Alcubierre et al. 2016 D. Alcubierre – J. Ardiaca – S. Llobet, “Los pavimentos de la Villa romana del Pont del Treball de Barcelona”, L. Neira Jiménez (ed.), Actas del XIII Congreso Internacional del AIEMA, Estudios sobre mosaicos antiguos y medievales, Roma, 364-371.
• Alcubierre et al. 2021 D. Alcubierre – J. Ardiaca – P.L. Artigues – A. Rigo, “Las fases bajoimperial y tardoantigua de la villa del Pont del Treball Digne (Barcelona), siglos IV-VI”, Congreso Internacional “Las villas romanas bajoimperiales en Hispania” (Palencia 2019), 259-270.
• Balmelle 2001 C. Balmelle, Les demeures aristocratiques d’Aquitaine. Société et culture de l’antiquité tardive dans le sud-ouest de la Gaule, Bordeaux.
• Becatti 1961 G. Becatti. Scavi di Ostia IV. Mosaici e pavimenti marmorei, Roma.
• Campbell 1994 S. Campbell, “Good luck symbols on Spanish mosaics”, Actas del VI Coloquio Internacional sobre Mosaico Antiguo (Palencia-Mérida 1990), 293-300.
• Fumanal et al. 2011 M. A. Fumanal - J. Colomer - J. Gutiérrez - E. Redondo - E. Florensa. “Documentant l‘arqueologia: la Casa de Massot Avengenà a l‘alfòndec del call Major de Barcelona (carrer de Sant Honorat, núm. 3)”, Tamid: Revista Catalana Anual d‘Estudis Hebraics 7, 9-71.
• Guidobaldi 1985 F. Guidobaldi, “Pavimenti in opus sectile di Roma e dell’area romana: proposte per una classificazione e criteri di datazione”, P. Pensabene (ed.), Marmi antichi. Problemi d’impiego, di restauro e d’identifi cazione, Studi Miscellanei 26, Roma, 171-251.
• Guidobaldi 1994 F. Guidobaldi (a cura di), Mosaici antichi in Italia. Sectilia pavimenta di Villa Adriana, Roma.
• Gutiérrez Deza 2007 M.I. Gutiérrez Deza, Los opera sectilia cordobeses: Arqueología Cordobesa 14, Córdoba.
• Limão 2011 F. Limão, “The Vase’s Representation (Cantharus, Crater) on the Roman Mosaic in Portugal: A Significant Formal and Iconographic Path from Classic Antiquity to Late Antiquity”, M. Şahin (ed.), 11th International Colloquium on Ancient Mosaics, Bursa, 565-579.
• López Monteagudo 2008 G. López Monteagudo, “La imagen opuesta o antitética en el arte romano. Algunos ejemplos musivos”, E. La Rocca - P. León - C. Parisi (a cura di). Le due patrie acquisite. Studi di archeologia dedicati a Walter Trillmich, Supplemento del Bullettino della Commisione Archeologica Comunale di Roma, 18, 255-268.
• Macías – Puche 1997 M. Macías - J. Puche, “Noves excavacions a la part baixa de Tarragona. Dades per a l’evolució urbanística de la ciutat romana”, TribArq 1995-1996, 149-163.
• Mañas Romero 2008 I. Mañas Romero, “El pavimento musivo como elemento en la construcción del espacio doméstico”, AnMurcia 23-24, 89-117.
• Mañas Romero 2016 I. Mañas Romero, “Mosaicos de Carranque. Manufactura y soluciones artesanales”, L. Neira Jiménez (ed.), Actas del XIII Congreso Internacional del AIEMA, Estudios sobre mosaicos antiguos y medievales, Roma, 162-167.
• Martín et al. 2000 A. Martín – C. Miró – E. Revilla, “El complejo termal privado de la domus de la calle Bisbe Caçador de Barcelona”, C. Fernández Ochoa - C. y V. García-Entero (eds.), Termas romanas en el Occidente del Imperio. II Coloquio Internacional de Arqueología de Gijón, Gijón 283-287.
• Pérez Olmedo 1997 E. Pérez Olmedo, Revestimientos de opus sectile en la Península Ibérica, Valladolid.
• Tammisto 1997 A. Tammisto, Birds in Mosaics. A study on the Representation of Birds in Hellenistic and Romano-Campanian Tessellated Mosaics to the Early Augustan Age, ActaInstRomFin, XVIII, Roma.
• Vargas Vázquez 2016 S. Vargas Vázquez, Diseños geométricos en los mosaicos del Conventus Astigitanus, Oxford.
• Villardel i Fernández 2008 A. Villardel i Fernández, “Les restes romanes del carrer Avinyó dins l‘urbanisme de Barcino”, Ex Novo 5, 59-79.