Sağlık Alanında Liderlik Karakteristikleri ve İş Tatmini: İzmir İlinde Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 163 - 182, 30.12.2022

Nurdan Karaman , Metin Özmutaf

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, sağlık çalışanlarının algıları kapsamında liderlik karakteristiklerinin iş tatminine yönelik etkisinin belirlenmesidir. Bu çerçevede literatür taraması sonucu özgün olarak oluşturulan anket, Eylül 2020–Aralık 2021 tarihleri arasında İzmir ilinde yer alan sağlık sektöründe çalışan insan kaynağı çerçevesinde 252 sağlık çalışanına yüz yüze ve online olarak uygulanmıştır. Faktör analizi bulguları sonucunda iş tatmini faktörü, stratejik liderlik karakteristiği faktörü ve bütünleştirici liderlik karakteristiği faktörü şeklinde üç temel faktör belirlenmiştir. Üç faktör de sağlık çalışanları tarafından ileri düzeyde önemsenmektedir. Stratejik liderlik karakteristiği faktörü ve bütünleştirici liderlik karakteristiği ile iş tatmini faktörü arasında pozitif yönde yüksek bir etki; stratejik liderlik karakteristiği faktörü ile bütünleştirici liderlik karakteristiği arasında pozitif yönde düşük seviyede bir etkileşim belirlenmiştir. Ayrıca, sağlık çalışanlarında uygulamada genel olarak liderlik algısının yüksek seviyede olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanları, liderlik karakteristikleri, iş tatmini

Leadership Characteristics And Job Satisfaction İn Health: A Research İn İzmir

Öz

ABSTRACT
The main purpose of this research is to determine the effect of leadership characteristics on job satisfaction with in the scope of perceptions of health care professionals. In this context, the questionnaire, which was originally created as a result of the literatüre review, was applied face-to-face and online to 252 health worker swith in the framework of the human resources working in the health sector in Izmir between September 2020 and December 2021. As a result of the fact or analysis findings, three basic factors were determined as job satisfaction factor, strategic leadership characteristic factor and integrative leadership characteristic factor. All three factors are highly regarded by healthcare professionals. A high positive effect between the strategic leadership characteristic factor and the integrative leadership characteristic and the job satisfaction factor; A low level of positive interaction was determined between the strategic leadership characteristic factor and the integrative leadership characteristic. Inaddition, it has been determined that the perception of leadership in general in healthcare workers is at a high level.

Anahtar Kelimeler

Health workers, leadership characteristics, job satisfaction

Kaynakça

• Akdemir, Ali. (2014). Yeni Ekonomide ve Yeni Dünyada İşletmecilik, Umuttepe Yay., Kocaeli.
• Al Mosawi, A. J. (2019). Leadership in Medicine and Healthcare: An Overview of the Emerging Concepts and Principles. Lupine Online Journal of Medical Sciences, C.4, S.1. DOI: 10.32474/LOJMS.2019.04.000179
• Al Sawai, A.(2013). Leadership of Healthcare Professionals: Where Do We Stand? Oman Medical Journal, C. 28, No. 4, s. 285-287. DOI 10. 5001/omj.2013.79
• Azırı, B. (2011). Job Satısfactıon: A Lıterature Revıew. Management Research And Practıce C. 3, S. 4, s. 77-86
• Bedoya, E. (2021). Leadership influence on job satisfaction and communication satisfaction in smes under computer-mediated-communication environments. Revista Facultad de Ciencias Económicas, C.29, S.1, s.115 – 126. DOI: https://doi.org/10.18359/rfce.5298
• Bektaş, Ç. (2016). Liderlik Yaklaşımları ve Modern Liderden Beklentiler. Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, C.2, S.7
• Brigl B, Ammenwerth E, Dujat C, Graber S, Große A, Haber A, Jostes C, Winter A, (2005). Preparing strategic information management plans for hospitals: a practical guideline SIM plans for hospitals: a guideline. International Journal of Medical Informatics. 74. 51–65.
• Brunelle, E. ve L’Écuyer, J. P. (2018). Looking for Direction, Inspiration, Hope and Faith: The Search for a Visionary Leader. International Journal of Business and Socia lScience, C.9 No.9, doi:10.30845/ijbss.v9n9p3
• Budakoğlu, I. İ. (2015). Cerrahi Eğitimde Liderlik. Toraks Cerrahisi Bülteni, 9: 234-9. DOI:10.5152/tcb.2015.066
• Christen, M.,Iyer, G. ve Soberman, D. (2006). Job Satisfaction, Job Performance, and Effort: A Reexamination Using Agency Theory. Journal of Marketing, C. 70, S. 137-150. DOI: 10.1509/jmkg.2006.70.1.137
• Durowade, K., Kadiri, I.Durowade, S.,Sanni, T., Ojuolape, M. ve Omokanye, L. (2020). Leadership Styles versus Health Workers’ Job Satisfaction: Relationships, Correlates and Predictors in Tertiary Hospitals in Ekiti State, Southwest Nigeria. Nigerian Journal of Clinical Practice, C.23, S.12. DOI: 10.4103/njcp.njcp_525_18
• Dziuba, S. T.,Ingaldi, M. ve Zhuravskaya, M. (2020). Employees' Job Satısfactıon and Their Work PerFormance As Elements Influencıng Work Safety. CzOTO, C.2, S.1, S.18-25. doi: 10.2478/czoto-2020-0003
• Eren, E. (2010). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım.
• Emilian, H. C., Mora, C. ve Tıclau, T. (2009). Leadershıp And Management In The HealthCare System: Leadershıp Perceptıon In Cluj County Chıldren’s Hospıtal. Transylvanian Review of Administrative Sciences, s.89-104
• Fernandes, R.,Araújo B. ve Pereira. (2018). Nursing Management and Leadership Approaches From The Perspective of Registered Nurses İn Portugal. Journal of Hospital Administration, C. 7, No. 3, DOI: 10.5430/jha.v7n3p1
• Fennimore, L. ve Wolf, G. (2011). Nurse Manager Leadership Development Leveraging the Evidence and System-Level Support. The Journal Of Nursıng Admınıstratıon, C. 41, S. 5, s. 204-210. DOI: 10.1097/NNA.0b013e3182171aff
• Galea, M. (2017). Applying leadership styles to the healthcare sector. The Journal of the Malta College of Family Doctors, C.6, S.1.
• Goula, A.,Rizopoulos, T., AggelikiStamouli, M., Kelesi, M., Kaba, E. ve Soulis, S. (2022). Internal Quality and Job Satisfaction in HealthCare Services. International Journal of Environmental Research and Public Health,https://doi.org/10.3390/ijerph19031496
• Gün, İ. ve Aslan, Ö. (2018). Liderlik Kuramları ve Sağlık İşletmelerinde Liderlik. Journal of Health and Nursing Management, 5(3): s. 217-226. doi:10.5222/SHYD.2018.217
• Hajdukova, A.,Klementova, J. ve Klementova, jr. J. (2015). The job satisfaction as a regulator of the working behaviour. Procedia – Socia land Behavioral Sciences, 190, s.471- 476. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.05.028
• Hoş, C. ve Oksay, A. (2015). Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık İle İş Tatmini İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.20, S.4, s.1-24.
• Ho An, S.,Meier, K. J., Ladenburg, J. ve Westergard-Nielsen, N. (2020). Leadership and Job Satisfaction: Addressing Endogeneity with Panel Data from a Field Experiment. Forthcoming, Review of Public Personnel Administration, 40(4), DOI: https://doi.org/10.1177/0734371X19839180
• Hussein, S. ve Wahidi, I. (2018). Leadership and Job Satisfaction in the Healthcare Sector: An Exploratory Study in Lebanon. International Business Research, C.11, No.7. https://doi.org/10.5539/ibr.v11n7p46
• İntepeler, Ş. S. ve Barış, V. K. (2018). Dönüşümcü ve Etkileşimci Lider İzleyen İlişkilerinin Hemşirelik ve Sağlık Hizmetlerine Etkisi. ACU Sağlık Bil Derg, 9 (2), s.97-104. https://doi.org/10.31067/0.2018.13
• Johansen, A.S.(2015). Sağlıkta Stratejik Planlama: Türkiye Örneği, T.C Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Ofisi, Ankara.
• Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım
• Kesken, J. ve Ayyıldız, N. A. (2008). Liderlik Yaklaşımlarında Yeni Perspektifler: Pozitif ve Otantik Liderlik. Ege Akademik Bakış, 8 (2), 729-754
• Li L.X., Benton W.C., Keong L. G. (2002). Technical Note: The Impact of Strategic Operations Management Decisions on Community Hospital Performance. Journal of Operations Management, 20, 389–408.
• Lu, Y., Hu, X-M., Huang, X-L., Zhuang, X-D., Guo, P., Fen Feng, L., Hao, Y. T. (2016). Job satisfaction and associated factors among healthcare staff: a cross-sectional study in Guangdong Province, China. C.6, S.7. doi:10.1136/bmjopen-2016-011388
• Lawler, E. E. III ve Porter, L.W. (1967). The Effect of Performance on Job Satisfaction. Industrial Relations, C.7,S.1, s.20-28. https://doi.org/10.1111/j.1468-232X.1967.tb01060.x
• Mishra, P. K. (2013). Job Satisfaction. IOSR Journal Of Humanities And Social Science, C. 14, S.5, s. 45-54
• Nikic, D.,Arandjelovic, M.,Nikolic, M. ve Stankovic, A. (2008). Job satisfaction in healthcare workers. Acta Medica Medianae,C.47
• Oliver, S. (2006). Leadership in healthcare. Musculoskelet. Care, 4 (1), 38–47. DOI: 10.1002/msc.17
• Özaydın, M. M. ve Özdemir, Ö. (2014). Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Kamu Bankası Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6/1, 251-281
• Özmutaf, N. M. (2019). Çağdaş Yönetici Nitelikleri ve Yönetsel Konular. Ankara: Detay yayıncılık.
• Puri Palupi, D. A.,Cahjono, M. P. ve Satyawati, E. (2017). Effect of Leadership on the Job Satisfaction with Organizational Commitment and Trust in Leader as Mediators. Review of Integrative Business and Economics Research, C.6, S.4
• Rego, P.,Lopes, M. P. ve Nascimento, J. L. (2013). Authentic Leadership and Organizational Commitment: The Mediating Role of Positive Psychological Capital. Journal of Industria Engineering and Management,9(1), s.129-151. http://dx.doi.org/10.3926/jiem.1540
• Serinkan, C. ve İpekçi, İ. (2005). Yönetici Hemşirelerde Liderlik ve Liderlik Özelliklerine İlişkin Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, C. 10, S.1, s.281-294
• Şimşir, İ. ve Seyran, F. (2020). İş Tatmininin Önemi ve Etkileri. Meyad Akademi,C.1, S.1. s.25-42
• Supica Z.T.,Bjegovicb V., Marinkovicc J., Milicevica M.S., Vasic V. (2010). Hospital Management Training and Improvement in Managerial Skills: Serbian Experience. Health Policy, Article in Press.
• Taylor, C.M., Cornelius, C.J. ve Colvin. (2014). Visionary Leadership and İts RelationshipTo Organizational Effectiveness. Leadership & Organization Development Journal, C. 35 No. 6, s. 566-583. DOI 10.1108/LODJ-10-2012-0130
• Tengilimoğlu, D. (2005). Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, S.1
• Uysal, Ş. A., Erdem, R., Çelik, R. ve Keklik, B. (2012). Hastane Yöneticilerinin Liderlik Özellikleri İle Çalışanların İş Üretkenlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, C.15 S.1
• Vesterinen, S.,Suhonen, M., Isola, A. ve Paasivaara, L. (2012). Nurse Managers’ Leadership Styles in Finland. Hindawi Publishing Corporation Nursing Research and Practice, doi:10.1155/2012/605379.
• Worthy, K.,Dawson, R. M. ve Tavakoli, A. S. (2020). Relationships Among Nursing Deans’ Leadership Styles and Faculty Job Satisfaction Levels. Journal of Nursing Education, C. 59, No. 2, doi:10.3928/01484834-20200122-03
• Yukl, G. (1989). Managerial Leadership: A Review of Theory and Research. Journal of Management, C. 15, No. 2, s. 251-289