Öz
Osmanlıcılık
ideolojisi, II. Mahmut döneminde siyasette kullanılmak üzere “bir Osmanlı
milleti oluşturma” düşüncesi olarak ortaya çıkmıştır. Sonrasında Tanzimat
Fermanı (1839), Islahat Fermanı (1856) ve Kanun-i Esasi (1876)’nin ilanıyla
devletin resmî ideolojisi yapılmaya çalışılmıştır fakat zamanın şartlarında
gelişen İslamcılık ve Türkçülük ideolojileri karşısında etkisiz kalmıştır.
“Devlet nasıl kurtarılabilir” sorusunun cevabı olarak ortaya çıkan bu üç
ideolojiyi bütün yönleriyle ele alan Yusuf Akçura, “Üç Tarz-ı Siyaset”
makalesinde bu düşünceleri irdelemiş ve bir çıkar yol bulmaya çalışmıştır.
Çalışmanın amacı,
Osmanlıcılık düşüncesinin uygulamada neden başarılı olamadığını açıklayabilmek
ve konuyu Yusuf Akçura’nın Üç Tarzı Siyaset makalesi çerçevesinde açıklamaktır.
Konu çalışılırken Osmanlıcılık düşüncesi üzerine literatür araştırması yapılmış
ve Üç Tarzı Siyaset makalesi Osmanlıcılık düşüncesi çerçevesinde incelenmiştir.
Osmanlıcılık düşüncesinin gelişimi ve bu gelişim sırasında yaşanan sosyal ve
siyasî olayların Osmanlıcılık düşüncesinin oluşumuna etkileri incelenmiştir
Anahtar Kelimeler
Yusuf Akçura Üç Tarz-ı Siyaset Milliyetçilik Osmanlıcılık Türkçülük İslamcılık
Kaynakça
- AHMAD, F. (2006). Bir Kimlik Peşinde Türkiye, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- AKÇAM, T. (1997). "Hızla Türkleşiyoruz", Cumhuriyet, Demokrasi ve Kimlik, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
- AKÇURA, Y. (1997). Üç Tarz-ı Siyaset, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
- AKINCI, A. (2011). Milli Kimlik İnşa Stratejileri (Türkiye Örneği 1839-1946). (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi.
- AKINCI, A. (2013). "Osmanlı-Türk Milli Kimliğinin Oluşmasında Rusya Türkleri, Göçler ve Türkoloji Çalışmalarının Rolü", Akademik Bakış Dergisi, Sayı 38, Makale No:48.
- AKINCI, A. (2014). "Milliyetçilik Kuramları", Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 15, Sayı 1.
- AKŞİN, S. (2007). Kısa Türkiye Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- BAYRİ, H. (2011). Türkiye'de Kimlik Siyaseti, İslamcı Siyaset ve Etnik Ayrımcılık, Binyıl Yayınevi, Ankara.
- ERDOĞDU, A. (2008). "Osmanlılığın Evrimi Hakkında Bir Deneme: Bir Grup (Üst Düzey Yönetici) Kimliğinden Millet Yaratma Projesine", Doğu Batı Dergisi, Sayı 45.
- HANİOĞLU, Ş. (1985). "Osmanlıcılık", Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 5, İletişim Yayınları, İstanbul.
- KARPAT, K. (Mayıs 2009). Osmanlı'dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji, Timaş Yayıncılık, İstanbul.
- KAYALI, H. (2003). Jön Türkler ve Araplar, Osmanlı İmparatorluğu'nda Osmanlıcılık, Erken Arap Milliyetçiliği ve İslamcılık (1908-1918), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
- KOÇAK, C. (2009). "Osmanlı/Türk Siyasi Geleneğinde Modern Bir Toplum Yaratma Projesi Olarak Anayasanın Keşfi, Yeni Osmanlılarve Birinci Meşrutiyet", Modern Türkiye'de Siyasal Düşünce, Cilt 1, İletişim Yayınları, İstanbul.
- KURTARAN, U. (2011). "Osmanlı İmparatorluğu'nda Millet Sistemi", Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı 8.
- MARDİN, Ş. (1991). Türk Modernleşmesi, Makaleler 4, İletişim Yayınları, İstanbul.
- SOMEL, S. A. (2009). "Osmanlı Reform Çağında Osmanlıcılık Düşüncesi (1839-1913)", Modern Türkiye'de Siyasal Düşünce, Cilt 1, İletişim Yayınları, İstanbul.
- ÜNÜVAR, K. (2009). "İttihatçılıktan Kemalizme İhya'dan İnşa'ya", Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, Cilt 1, İletişim Yayınları, İstanbul.
- ZÜRCHER, E. J. (1995). Modernleşen Türkiye'nin Tarihi, (Çev. Y. Saner Gönen), İletişim Yayınları, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 6 |
