Çeviri Eğitiminde Program Değerlendirme: FEDEK Örneği

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 63 - 77, 30.05.2021

Halil İbrahim Balkul

https://doi.org/10.53048/johass.910032

Öz

Türkiye’de 35 yılı aşkın bir süreyle işlev gösteren mütercim ve tercümanlık bölümleri, ülkemizin nitelikli çevirmen ihtiyacının karşılanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Mütercim ve tercümanlık bölümlerinin gerek öğretim programlarının gerekse akademik faaliyetlerinin değerlendirilmesi, bu bölümlerin kalitesini artırma yönünde pozitif bir etkiye sahiptir. Bu bağlamda, bu çalışmada program değerlendirme hususu mütercim ve tercümanlık bölümleri özelinde incelenecektir. Tarafsız bir kuruluş olarak Fen-Edebiyat fakültelerinin ilgili bölümlerinin program değerlendirmesi ve akreditasyon sürecini gerçekleştiren FEDEK, araştırmanın örneklemini teşkil etmektedir. Bu doğrultuda, FEDEK’in mütercim ve tercümanlık bölümlerinin program değerlendirme ölçütleri olarak koyduğu parametreler Çeviribilim disiplini ışığında irdelenecektir. Araştırma yöntemi olarak doküman inceleme yöntemi ve karşılaştırmalı analiz yönteminin tercih edildiği bu çalışmada, FEDEK’in program değerlendirme ölçütleri arasında yer alan programa özgü ölçütler PACTE grubun çeviri edinci modeli ile karşılaştırılacak ve çalışma gerek program değerlendirme gerekse çeviri eğitimi odaklı pedagojik tavsiyeler ile sonlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

çeviri, çeviri eğitimi, program değerlendirme, FEDEK, akreditasyon

Program Evaluation in Translator Education: The Case of FEDEK

Öz

Translation & interpreting departments, which continue to function in Turkey for over 35 years, play a significant role in meeting the need for qualified translators & interpreters. The evaluation of both the teaching programs and the academic activities of translation & interpreting departments has a positive effect on increasing the quality of these departments. In this regard, the issue of program evaluation will be examined specifically for translation & interpreting departments in the present study. FEDEK, which carries out the program evaluation and accreditation process of the departments in Science & Arts faculties as an independent institution, constitutes the sample of the research. In this regard, the parameters set by FEDEK for translation and interpreting departments as program evaluation criteria will be examined in the light of the translation studies discipline. In the present study in which document analysis method and comparative analysis method were administrated as research methods, program-specific criteria in FEDEK’s program evaluation criteria will be compared and contrasted with the translation competence model of PACTE group, and the study concludes with pedagogical advice focusing on both program evaluation and translator education.

Anahtar Kelimeler

Translation, translator education, program evaluation, FEDEK, accreditation

Kaynakça

• Akdağ, A.I. (2020). Çeviribilimde ölçme ve değerlendirme. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Arslan, S. Balkul, H. İ. (2015). The place and the importance of mother language in translation education: Turkish case. T. Han (ed.). Interdisciplinary Humanities Research: A Turkish Perspective içinde, New York: Untested Ideas Research Centers, 53-64.
• Baykul, Y. (1992). Eğitim sisteminde değerlendirme. Hacettepe Ünv. Eğitim Fak. Dergisi, 7(7), 85-94.
• Bergsmann, E., Schultes, M. T., Winter, P., Schober, B. ve Spiel, C. (2015). Evaluation of competence-based teaching in higher education: From theory to practice. Evaluation and program planning, 52 (1), 1-9.
• Bowker, L. ve Marshman, E. (2009). Better integration for better preparation: Bringing terminology and technology more fully into translator training using the CERTT approach. Terminology. International Journal of Theoretical and Applied Issues in Specialized Communication, 15(1), 60-87.
• Chen, J. ve Tian, C. (2016). Terminology management and translation teaching in Mainland China. IJRRE, 3 (1), 1-12.
• Çoban, F. ve Büke, E. (2019). Çevirmenlerin Türkçelerini nasıl geliştirebileceklerine yönelik uzman görüşleri doğrultusunda öneriler. Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildiri Kitabı, 25-27 Haziran 2019, ss: 336-347.
• Değerlendirme Ölçütleri (2021, 18 Mart). Erişim Adresi: http://fedek.org.tr/_uploads/docs/DEGERLENDIRME_OLCUTLERI_3_3.pdf
• Değerlendirme ve Akreditasyon (2021, 5 Mart). Erişim Adresi: http://www.fedek.org.tr/docs/tr/09_DegAkUyEsYonergRev2_2018.pdf
• Durukan, E. (2017). Çeviri eğitiminde ölçme ve değerlendirmenin temeli olarak hedef davranış belirleme. SOBIDER, 4(12), 234-248.
• Eğitim Birimi Yönergesi (2021, 13 Mart). Erişim Adresi: http://fedek.org.tr/docs/tr/07_egtby.pdf
• Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Eser, O. (2014). Çeviri eğitiminde edinç kavramının değerlendirilmesi–Türkiye örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 135-156.
• Europass (2021, 15 Ocak). Erişim Adresi: https://europass.gov.tr/sertifikaeki/81-europass/oernek-dokuemanlar/76-europass-dil-pasaportu.html
• FEDEK (2021, 10 Şubat). Erişim Adresi: http://fedek.org.tr/ Kautz, U. (2000). Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens. München: Iudicum, Goethe-Institut.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
• LİSTE (2021, 12 Şubat). Erişim Adresi: http://www.fedek.org.tr/_uploads/docs/LISTE.pdf
• Neubert, A. (1994). Competence in translation: A complex skill. How to study and how to teach it. M. Snell-Hornby, F. Pöchhacker ve K. Kaindl (ed.). Translation Studies: An interdiscipline içinde (ss. 412-420). Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• Ozdemir, D. Stebbins, C. (2017). A framework for the evaluation of competency-based curriculum. Rasmussen, K., Northrup, P., Colson, R. (ed.). Handbook of Research on Competency-Based Education in University Settings içinde (ss. 250-267). IGI Global.
• PACTE Research Group. (2000). Acquiring Translation Competence: Hypotheses and Methodological Problems in a Research Project. A. Beeby, D. Ensinger, ve M. Presas (ed.). Investigating Translation: Selected papers from the 4th International Congress on Translation içinde, Barcelona, 1998 (ss. 99-106). Amsterdam: John Benjamins.
• Pešaković, D., Flogie, A. ve Aberšek, B. (2014). Development and evaluation of a competence-based teaching process for science and technology education. Journal of Baltic Science Education, 13(5), 740-755.
• Pickvance, C. (2005). The four varieties of comparative analysis: The case of environmental regulation. Paper for Conference on small and large-N comparative solutions, University of Sussex, 22-23 Eylül 2005.
• Presas, M. (2012). Training translators in the European higher education area: a model for evaluating learning outcomes. The Interpreter and Translator Trainer, 6(2), 139-169.
• Turgut, M. F. (2006). Eğitimde ölçme ve değerlendirme, Ankara: Saydam Yayınları.
• Zeytinkaya, D. ve Saraç, F. (2020). Terminology training at translation and interpreting departments in Turkey and beyond. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö7), 683- 701.