Türkiye’de Turizm İşletmelerinde Örgüt Kültürü Üzerine Yapılan Araştırmaların İçerik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 704 - 720, 31.12.2024

Elif Tuba Tamer

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de turizm işletmelerinde örgüt kültürü konusunda yapılan lisansüstü tezlerin ve makalelerin belirlenen parametreler çerçevesinde incelenerek turizm işletmeleri özelinde örgüt kültürü konusundaki eğilimin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada betimsel tarama modeli ile betimsel içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini, turizm alanında örgüt kültürü konusunu inceleyen YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan tezler ile ULAKBİM TR Dizin, Dergipark, Google Scholar veri tabanlarında yer alan makaleler oluşturmaktadır. Belirlenen parametrelerden ve tez ile makalelerin incelenmesinden sonra araştırmanın örneklemi, Türkiye’de yapılan ve erişime açık olan 63 tez çalışması ile 30 makaleden oluşmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre turizm işletmelerinde örgüt kültürüyle ilgili en fazla çalışmanın yüksek lisans tez türünde, 2019 yılında, konaklama işletmelerinde ve İstanbul’da gerçekleştirildiği, çalışmaların büyük çoğunluğunun nicel araştırma yöntemini benimsediği, en fazla basit tesadüfi örnekleme yönteminin tercih edildiği, örneklem büyüklüğünün 301-400 arasında olduğu ve en fazla alt düzey çalışan örneklem grubunun tercih edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca turizm işletmelerinde örgüt kültürünü konu alan çalışmalarda en fazla Cameron ve Quinn (1999) tarafından geliştirilen ölçeğin kullanıldığı ve örgüt kültürü ile birlikte en fazla incelenen değişkenin liderlik tarzları olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, Turizm İşletmeleri, İçerik Analizi

Kaynakça

• Akgündüz, Y. (2013). Kâr amacı gütmeyen konaklama işletmelerinde örgüt kültürü ve liderlik ilişkisi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 1, 1-20.
• Akova, O., Yaşar, A.G., Aslan, A., ve Cetin, G. (2015). Çalışanların çevre yönetimi algıları ve örgüt kültürü ilişkisi: Yeşil yıldızlı otellere yönelik bir araştırma. Research Journal of Business and Management, 2(2), 169-184.
• Akpa, V. O., Asikhia, O. U., & Nneji, N. E. (2021). Organizational culture and organizational performance: A review of literature. International Journal of Advances in Engineering and Management, 3(1), 361-372. Ashkanasy, N. M., & Jackson, C. R. A. (2009). Örgüt kültürü ve iklimi. Endüstri, İş ve Örgüt Psikolojisi El Kitabı içinde. İstanbul: Literatür Yayınları, 465-483.
• Bavik, A. (2016). Developing a new hospitality industry organizational culture scale. International Journal of Hospitality Management, 58, 44-55.
• Baytok, A. (2006). Hizmet işletmelerinde örgüt kültürünün oluşturulmasında liderin rolü (Basılmamış Doktora Tezi). Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bhardwaj, B., Kalia, N., Chand, M., & Sharma, D. (2023). Engaged organizational culture as a precursor to job performance: An evidence from the hospitality industry of Himachal Pradesh. International Journal of Hospitality & Tourism Systems, 16(4).
• Chahal, H. S., & Poonam, M. (2017). Study of organizational culture, employee turnover and employees' retention in hospitality sector. Pacific Business Review International, 9(11), 119-125.
• Chatman, J. A., & Jehn, K. A. (1994). Assessing the relationship between industry characteristics and organizational culture: how different can you be?. Academy of Management Journal, 37(3), 522-553. Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Çavuş, Ş. ve Gürdoğan, A. (2008). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Beş yıldızlı bir otel işletmesinde araştırma, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 18-34.
• Çelebi, F. (2017). Turizm sektöründe örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Researcher: Social Science Studies, 5(9), 85-99.