İnternet Haberciliği ve Aktif İzlerkitle İlişkisi Çerçevesinde Etik Tartışmalar

Year 2005, Volume: 3 Issue: 4, 68 - 79, 19.11.2013

Haluk Birsen

Abstract

İnternet hızla gelişip yaygınlaşırken kendinden önce varolan kitle iletişim araçlarının “geleneksel” nitelemesiyle tanımlanmasına yol açtı. Bu tanımlamayı gerekli kılan temel etmenlerden birisi, aynı zamanda internetin belirleyici özelliklerinden de birisi olan etkileşimdi.

Etkileşimli bir araç olan internet izlerkitlesini geleneksel kitle iletişim araçlarının tam aksine edilgen durumdan çıkarıp, etken bir duruma taşıdı. Bu olgu kendini internetle ilgili her ortamda gösterdi. İnternet haberciliği de bu olguyla tanışan bu duruma ayak uyduran uygulama alanlarından birisi oldu.

Haber sitelerinin izlerkitlesi bu etkileşimli ortamda, haberlere yorum ekleme, çeşitli konular hakkında tartışabilme, e-posta grupları oluşturabilme, sanal cemaatler kurabilme şansı elde ederken haber siteleri de ücretli ya da ücretsiz erişimler için kullandıkları bilgi formlarıyla, sayaçlarla, çerez dosyaları ile izlerkitleleri hakkında daha sağlıklı bilgiler topladılar.

Bu araştırma ile Türkiye'de yayın yapan haber sitesi sorumlularına  uygulanan bir anketle kullanılan etkileşimli uygulamaları saptanmış, izlerkitle, haber sitesi ve internet habercileri açısından sorunları tanımlanmış, tartışılmış ve çözüm yolunda öneriler geliştirilmiştir.

Çalışma sonucunda haber sitelerinde etkileşimliliğin temel özelliklerinden olan izlerkitlenin izlenmesi, zararlı ve saldırgan içerikten korunması, etkileşimli uygulamaların kullanılması konusunda veriler elde edilmiştir. Siteler sahip oldukları etkileşimli uygulamalarda ve site dışına verilen bağlarda izlerkitleyi uygunsuz ve saldırgan içeriğe karşı koruma konusunda hassas davrandıklarını ifade etseler de hepsinin bu konuda yeteri sayıda işgören istihdam ettiklerini, bir kontrol sistemi geliştirdiklerini söyleme olanağı yoktur. İzlerkitle bilgilerinin özel hayat sınırları içinde tanımlanmış olması internet etiği adına umut verici bir olguysa da az sayıda da olsa gelir getirici bir unsur olarak satılabileceğini düşünenler bulunmaktadır.

 

Keywords

İnternet Haberciliği; Etkileşim; Etik

References

• Tozkoparan G (2001), Coşkun Ak Dosyasının Tüm Ayrıntıları, türk.internet.com.http://turk. İnternet. 1865, 28, 05, 2001.
• Gürcan H İ (1998), Sanal Gazete ve Gazeteci- lik, Kurgu, 15.
• Heeter C (1989), Implications Of New Interac- tive Technologies For Conceptualizing Com- munication, J. L. Salvaggio and J. Byrant (eds) Media Use in The Information Age, Hillsdale, Lawrence Erlbaum, New Jersey.
• Newhagen J E and Rafaelli S (1996), Why Communication Researchers Should Study Internet: A Dialogue, Journal of Commu- nication, Winter, 3.
• Kenney K, Gorelik A, S.Mwangi (2001), Interactive Features of Online Newspapers, First Monday, http://firstmonday.org/issues /issue5_1 /kenney/, 2001.
• McMillan S J (1998), Who Pays for Content? Funding in Interactive Media. Journal of Com- puter Mediated Magazine, http:// www. as- cusc.org/ jcmc/vol4/issue1/mcmillan.html.
• Morris M and Ogan C (1996), The Internet as Mass Medium, Journal of Communication, 46. Pavlik J V (1996), New Media technology: Cultural and Commercial Perspectives, Allyn and Bacon, Boston.
• Poynter Institute (1997), The Media Model from Poynter Institute, Poynter’s Journalism Value & Ethics in New Media Conference, http://www. poynter.org/dj/Projects/ newme- dethics/jvnm1.ht.
• Rafaeli S ve Sudweeks F (1997), Networked Interactivity, Journal of Computer Mediated Communication.
• issue4/rafaeli.sudweeks.html.