HALKLA İLİŞKİLER VE GÖNÜLLÜLÜK EKSENİNDE TÜRKİYE’DE KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK PROJELERİ VE BİN YIL KALKINMA HEDEFLERİ

Year 2017, Volume: 10 Issue: 1, 5 - 31, 26.07.2017

Filiz Balta Peltekoğlu , Emel Tozlu

https://doi.org/10.18094/josc.309841

Cited By: 4

Abstract

Günümüzün en önemli
sorunlarından birisi olarak yoksulluk yerel olduğu kadar küresel sonuçları da
olan, sadece devlet eliyle değil, STK’lar ve tüm kurumların duyarlılık
göstermesiyle çözüm aranması gereken öncelikli ve önemli evrensel sorunlardan
biridir. Bir toplumda yaşayan her birey gibi varlığını içinde bulunduğu
topluma, ülkeye, insanlığa borçlu olan işletmelerin de, kurumsal sosyal
sorumluluklarını yerine getirmeleri, iyi birer kurumsal vatandaş olmaları kendi
sürdürülebilirlikleri açısından da önem taşımaktadır. Sosyal sorumluluk
projelerinin katkısı ise, işletmelerin üretim süreçlerinin bir parçası olarak gerçekleştirilen
sürdürülebilirlikle ilgili uygulamalar ile kurumların iş yapış biçimi haline
gelen sorumluluk anlayışıyla mümkündür. Bu nedenle sosyal sorumluluk sadece
toplumsal bir geri ödeme olarak değil, bir iş yapış biçimi ve kurum kültürünün
bir parçası olarak ele alınmalıdır.

Mükemmel örgütlerin ilk yedi
temel özelliğinin içerisinde en önemli unsurlardan biri olarak tanımlanan
sosyal sorumluluk, günümüzde kurum kültürünün önemli bir bileşeni olmak
zorundadır. Son
yıllarda birer toplumsal organizma olarak ele alınan örgütlerin/kurumların iyi
birer kurumsal yurttaş olabilmesi kurumsal sosyal sorumluluklarını yerine
getirmeleriyle doğrudan ilişkilidir. Kurumsal sosyal sorumluluk anlayışının bir iş yapış biçimi haline gelmesiyle
uygulamaların her adımında iletişim yönetimine duyulan gereksinim, kurumsal
sosyal sorumluluğun halkla ilişkilerle doğrudan ilişkisini açıklar
niteliktedir.  Bu durum ise halkla
ilişkilerin sadece sosyal sorumluluk projelerinin  iletişiminin sürdürülmesi ve uygulanması aşamalarında değil,
aynı zamanda sosyal sorumluluk anlayışının kurum kültürünün bir parçası
haline gelmesi sürecinde de ne kadar önemli olduğunu ortaya koymakta ve
gönüllülük kavramının altını çizmektedir. Zira Kant’a göre ancak lehte ve
aleyhte sonuçları değerlendirebilme yeteneği geliştiğinde ahlaki davranışlardan
söz edilebilir (Magee, 2004: 136). Bu nedenle kurum kültürü ile bütünleşmiş,
kurumun iş yapış biçiminin parçası olan bir projenin kurumsal sosyal sorumluluk
kapsamında değerlendirilmesi olanaklıdır. Kaldı ki bazı projeler çok geniş
tabanlı  işbirliklerini, ortak aklı
gerekli kılmaktadır. İşte bu
noktada devlet, STK, özel sektör ve hatta küresel ölçekli işbirlikleri, büyük
önem taşımaktadır. Günümüzde Dünya
nüfusunun altıda biri günde bir dolardan az para kazanırken, iki milyar insan
iki dolardan az para kazanıyor. Bu durumu dikkate alan BM tarafından dünyada pek
çok sosyal problemin nedeni olan yoksulluğa çözüm üretmek üzere sekiz temel ve
18 alt başlıktan oluşan Binyıl Kalkınma Hedefleri açıklanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti
tarafından imzalanmış olan “Bin Yıl Kalkınma Hedefleri” kapsamında yer alan
konular, sosyal sorumluluk alanlarına yol gösterme nitelikleri açısından  son derece önemlidir. Bu çalışmada, halkla ilişkiler ile kurumsal sosyal sorumluluk
arasındaki ilişki, temel başlıklar altında vurgulanmış ve Türkiye’de Capital
Dergisi için, 2016 yılında Barem araştırma şirketi tarafından 2015 yılının
“Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’’nin saptanması amacıyla gerçekleştirilen
araştırma sonuçlarına göre kurumsal sosyal sorumlulukta en başarılı bulunan ilk
3 kurum baz alınarak, söz konusu  kurumların yaptıkları sosyal sorumluluk
projeleri “Bin Yıl Kalkınma Hedefleri” doğrultusunda incelenmiştir. Ancak;  kurumların üretim süreçlerinin bir parçası olarak
gerçekleştirdikleri sürdürülebilirlikle ilgili uygulamalar, araştırmaya dahil
edilmemiştir. Araştırmada, ‘Bin Yıl Kalkınma Hedefleri’
bağlamında sosyal sorumluluk projelerinin dağılımı  analiz edilmiştir. 

Keywords

Halkla İlişkiler, Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Gönüllülük, Bin Yıl Kalkınma Hedefleri

References

• Bernays, E. (1965). Biography of an idea: Memoirs of public relations counsel Edward L. Bernays. s.155-165.
• Broberg, M.P. (1996) Corporate social responsibility in the European Communities—the Scandinavian viewpoint, Journal of Business Ethics, 15(6), s. 615–625.
• Capital Dergisi, (2012) “Türkiye’nin İş Dünyası’nda Çeşitli Departman ve Kademeden Yöneticiler Gözünde Kurumsal Sosyal Sorumlulukta 2011 ve 2012 En Başarılı Bulunan İlk 20 Şirket” Mart 2012, Sayı:2012/3, s.85
• Capital Dergisi, (2013) “Türkiye’nin İş Dünyası’nda Çeşitli Departman ve Kademeden Yöneticiler Gözünde Kurumsal Sosyal Sorumlulukta 2012 ve 2013 En Başarılı Bulunan İlk 20 Şirket” Mart 2013, Sayı:2013/3, s.83
• Capital Dergisi, (2014) “Türkiye’nin İş Dünyası’nda Çeşitli Departman ve Kademeden Yöneticiler Gözünde Kurumsal Sosyal Sorumlulukta 2013 ve 2014 En Başarılı Bulunan İlk 20 Şirket” Mart 2014, Sayı:2014/3, s.84
• Capital Dergisi, (2015) “Türkiye’nin İş Dünyası’nda Çeşitli Departman ve Kademeden Yöneticiler Gözünde Kurumsal Sosyal Sorumlulukta 2015 ve 2014 En Başarılı Bulunan İlk 20 Şirket” Mart 2015, Sayı:2015/3, s.91-92
• Carroll,A.B. (1991) "The Pyramid of Corporate Social Responsibility: Toward the Moral Management of Organizational Stakeholders", Business Horizons, s.34: 42
• Collier, P. (2007). Bottom billion. The Wiley-Blackwell Encyclopedia of Globalization. ss: Oxford University Press, Inc.198 Madison Avenue, New York s. 17- 75
• Dalyan, F. (2007). Sosyal Sorumluluğun Temelleri. Kurumsal Sosyal Sorumluluk: İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk, İGİAD Yayınları: 4 Editör: Coşkun Can Aktan, s. 45-61.
• Enderle, G. & Tavis, A.L. (1998) A balanced concept of the firm and the measurement of its long-term planning and performance, Journal of Business Ethics, 17(11),s. 1129–1143.
• Filiz, P. B. (2007). Halkla İlişkiler Nedir, Beta Yayıncılık, İstanbul s. 188-189
• Filiz, P. B. (2016). Halkla İlişkiler Nedir, Beta Yayıncılık, İstanbul s. 117-204
• Friedman,A.I.&S.Miles, (2002) Developing Stakeholder Theory" Journal of Management Studies, s. 391, 1-21
• Grunig, J. E. (2005). Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik. Çeviren: Elif Özsayar, İstanbul: Rota Yayınları. Grunig, J. E., & Hunt, T. (1984). Managing public relations (Vol. 343). New York: Holt, Rinehart and Winston. s.55
• Kotler, P., & Lee, N. (2005). Corporate social responsibility: Doing the most good for your company and your cause. John Wiley & Sons.s.3
• Kotler, P., Lee, N. R., & Chalar, Z. K. (2010).Yoksulluğa Karşı Sosyal Pazarlama. İstanbul:MediaCat. ss:25-26
• Magee, Bryan, (2004). Felsefenin Öyküsü.Ankara:Dost Kitabevi.s:136
• Post, James E. & Frederick W.& Lawrence A. T.& Weber J., (1996 ) Business and Society (eight ed.) , New York:McGraw_Hill Inc.,1996 s.53
• TÜSEV, (2011) Türkiye’de Sivil Toplum: Bir Dönüm Noktası: TÜSEV Yayınları, Mart 2011 No: 51, İstanbul s.68-69
• Birleşmiş Milletler Gönüllüleri (2011) UNV programı Türkiye & GSM Gençlik Servisleri Merkezi (2013) Çeviri Bordo Tercüme Bürosu & Eda Erdem ‘Türkiye’de Gönüllülük’ http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/mdgs/Turkiyedegonulluluk.pdf [Çevrim içi 01.03.2016]
• Ciliv, S.,(2011), http://www.capital.com.tr/yonetim/pazarlama/yeni-sosyal-sorumluluk-gercekleri-haberdetay-7294 [Çevrim içi 01.03.2016]
• Durak, T., (2011), http://www.capital.com.tr/yonetim/pazarlama/yeni-sosyal-sorumluluk-gercekleri-haberdetay-7294 [Çevrim içi 01.03.2016]
• Eczacıbaşı (2015) Faaliyet raporu: http://www.eczacibasi.com.tr/_Media/Image/Downloads/KurumsalBrosur/eczacibasi_group_2015.pdf [Çevrim içi 04.03.2016]
• Trendwatching, (2017) http://trendwatching.com/tr/trends/RAK/[Çevrim içi 01.03.2016]
• Türkiye İstatistik Kurumu, (2013) Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri,. http://kasaum.ankara.edu.tr/files/2013/02/Toplumsal-Cinsiyet-%C4%B0statistikleri-2013-TU%C4%B0K.pdf [Çevrim içi 01.03.2016]
• Turkcell, (2015) Faaliyet raporu: http://yatirimci.turkcell.com.tr/2015/ [Çevrim içi 04.03.2016]
• Koç Holding, (2015) Faaliyet raporu: http://www.koc.com.tr/tr-tr/yatirimci-iliskileri/finansal-raporlar-ve-istatistikler/Faaliyet%20Rapor%20Dkman/Ko%C3%A7%20Holding%202015%20Faaliyet%20Raporu.pdf [Çevrim içi 04.03.2016]