Z Kuşağının TikTok’ta Benlik Sunumu: #Zkuşağı Hashtagi ile Üretilen İçerikler Üzerine Bir Araştırma

Year 2025, Volume: 18 Issue: 2, 735 - 763, 15.10.2025

Ümit Arklan , İrem Koçyiğit Çalhan

https://doi.org/10.18094/josc.1677073

Abstract

Dijital dünyanın temsilcilerinden olan Z kuşağı, sosyal medya platformlarında kendini sunma biçimleriyle kişisel ve kolektif kimliklerini sergileyebilmektedir. Özellikle TikTok, genç nesil arasında popüler nitelik taşıyan ve kendilerini “özgürce” sundukları, ifade ettikleri bir mecra olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, Z kuşağının TikTok’ta benlik sunum biçimlerini #Zkuşağı hashtagi ile üretilen içeriklere odaklanmak suretiyle ortaya koyma amacı taşımaktadır. İçerik analizi tekniğinin kullanıldığı araştırmada, kuşağın tavrını, tarzını ve özelliklerini yansıtan 60 video içeriğinin transkripsiyonu yapılarak tematik bir çerçevede irdelenmiştir. Aynı zamanda video içeriklerinin etkileşim, beğeni, yorum sayısı ve temaların yoğunluğu gibi sayısal metriklere de yer verilerek kuşağın dijital temsilleri detaylandırılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulguları, Z kuşağına yönelik oluşturulan videolarda; ilgisiz ve hafife alıcı tutum, kişisel çıkarların önceliklendirilmesi, meslek etiği ihlali, yaratıcı ve yenilikçi dil kullanımının öne çıktığını; benlik sunumunda ise baskın olarak kendini tanıtma stratejisinin nispeten de saldırgan stratejinin kullanıldığını ortaya koymaktadır. Bu bulgular Z kuşağının bireysellik ve esneklik gibi değerleri ön planda tuttuğunu, toplumun beklentilerine yönelik eleştirel bir duruş sergilediğini ve bağımsız, güçlü bir imaj oluşturma çabası olduğunu göstermektedir.

Keywords

TikTok , Z Kuşağı , Benlik Sunumu , Sosyal Medya , Dijital Temsil

Generation Z’s Self-Presentation on TikTok: A Study on Content Created with the #GenerationZ Hashtag

Abstract

Generation Z, one of the representatives of the digital world, can exhibit their personal and collective identities through the way they present themselves on social media platforms. Especially TikTok is considered as a popular medium among the young generation where they present and express themselves “freely”. This study aims to reveal the self-presentation styles of Generation Z on TikTok by focusing on the content produced with the hashtag #Zkuşağı. In the research where the content analysis technique was used, 60 video contents reflecting the attitude, style and characteristics of the generation were transcribed and examined within a thematic framework. At the same time, digital representations of the generation were tried to be elaborated by including numerical metrics such as interaction, likes, number of comments and intensity of themes. The findings of the study reveal that in the videos created for Generation Z; indifferent and dismissive attitude, prioritization of personal interests, violation of professional ethics, Research findings reveal that in videos created for Generation Z, indifferent and dismissive attitudes, prioritization of personal interests, violation of professional ethics, and use of creative and innovative language are prominent; and in self-presentation, the dominant self-introduction strategy and relatively aggressive strategy are used; and in self-presentation, self-promotion strategy is predominantly used and relatively aggressive strategy is used. These findings show that Generation Z prioritizes values such as individualism and flexibility, takes a critical stance towards the expectations of the society and strives to create an independent and strong image.

Keywords

TikTok , Generation Z , Self Presentation , Social Media , Digital Representation

References

• 2024 Global Dijital Report. (2024). Meltwater. Erişim Linki: https://www.meltwater.com/en/global-digital-trends (Erişim Tarihi: 12.07.2024)
• Ahlse, J., Nilsson, F., & Sandström, N. (2020). It’s time to TikTok-Exploring generation Z’s Motivations to participate in #challenges. Bachelor Thesis in Business Administration. Jönköping University, Swedish.
• Arar, T. (2016). Z kuşağında kariyer geliştirmede yetenek yönetimi. Yönetim ve Organizasyon Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Aydın, B. (2021). Sanal mahremiyet algısının çöküşü: Tiktok uygulaması örneğinde bir inceleme. Uluslararası Sosyal Medya ve İletişim Araştırmaları Dergisi, (2), 71-89. https://doi.org/10.29228/smacjournal.50062
• Bahar, R., & Villi, B. (2023). Hedonik tüketim ile gelişmeleri kaçırma korkusu (fomo) arasındaki ilişkinin incelenmesi: Z kuşağı tüketiciler üzerine bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(1), 588-607. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1230186
• Balta Peltekoğlu, F. (2012). Halkla ilişkiler nedir?. Beta.
• Beyaz, R. (2020). Z kuşağı tüketicilerin kişilik özellikleri ve bilinçli tüketim eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(22), 51-75. Erişim Linki: https://dergipark.org.tr/tr/pub/genclikarastirmalari/issue/59338/776553. (Erişim Tarihi: 22.07.2024)
• Bhandari, A., & Bimo, S. (2022). Why’s everyone on TikTok now? The algorithmized self and the future of self-making on social media. Social Media + Society, 8(1), 1-11. https://doi.org/10.1177/20563051221086241
• Boffone, T. (2021). Renegades: Digital dance cultures from Dubsmash to TikTok. Oxford University.
• Cedrún, L. C., & Civila, S. (2024). The influence of TikTok use on young people’s identity formation and virtual socialisation. MLS Communication Journal, 2(1), 7-22. https://doi.org/10.69620/mlscj.v2i1.2531
• Chan, T. H., Hung, K., & Tse, D. K. (2023). Comparing e-commerce micro- and macroinfluencers in TikTok videos: Effects of strategies on audience likes, audience shares, and brand sales: TFO collections. Journal of Interactive Advertising. 23(4), 307-322. https://doi.org/10.1080/15252019.2023.2273253
• Creswell, J. W. (2023). Nitel araştırma yöntemleri. Siyasal.
• Çankal, S. (2024). Dijital platformlarda kimlik inşası ve sunumu: Z kuşağı üyeleri üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 61, 325-342. https://doi.org/10.30794/pausbed.1430273
• Çetinkaya, A., & Dondurucu, Z. (2023). Haber üretim ve dağıtım pratikleri bağlamında Tiktok kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 61, 79-97. https://doi.org/10.47998/ikad.1135661
• Çiçeklioğlu, A. Ş., & Ünal, R. (2021). Haber üretimi ve dağıtımı bağlamında Tiktok uygulaması ne vaat ediyor? Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2021 Özel Sayı: 2. Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu, Süreklilikler ve Kesintiler: Kültürler, Pazarlar ve Siyaset, s. 69-98. https://doi.org/10.24955/ilef.1037967
• Davies, J. (2007). Display, identity and the everyday: Self-presentation through online image sharing. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 28(4), 549-564. https://doi.org/10.1080/01596300701625305
• Deng, T., Vargas-Bianchi, L., & Mensa, M. (2023). Cross-cultural comparison of TikTok uses and gratifications. Behaviour & Information Technology, 43(12), 3047-3059. https://doi.org/10.1080/0144929X.2023.2270534
• Dolot, A. (2018). The characteristics of generation Z. E-Mentor, 74(2), 44-50. https://doi.org/10.15219/em74.1351
• Dominick, J. R. (1999). Who do you think you are? Personal home pages and self-presentation on the World Wide Web. Journalism & Mass Communication Quarterly, 76(4), 646-658. https://doi.org/10.1177/107769909907600403
• Düzgün, A. (2020). Y ve Z kuşaklarının iş hayatından beklentilerinin karşılaştırılması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13(1), 218-241. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.734483
• Fernández, M. E., & Daimiel, G. B. (2024). Explorando la Identidad Digital: Factores que influyen en la autopresentación de las mujeres de la Generación Z en TikTok. International Social Sciences Review. 12(2), 71-83. https://doi.org/10.62701/revsocial.v12.5420
• Goffman, E. (2018). Günlük yaşamda benliğin sunumu. Metis.
• Gomez, K., Mawhinney, T., & Betts, K. (2020). Welcome to generation Z. Deloitte University Press. Erişim Linki: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/consumer-business/welcome-to-gen-z.pdf (Erişim Tarihi: 19.07.2024)
• Graczyk-Kucharska, M., & Erickson, G. S. (2020). A person-organization fit model of generation Z: Preliminary studies. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 16(4), 149-176. https://doi.org/10.7341/20201645
• Gümüş, N. (2020). Z kuşağı tüketicilerin satın alma karar tarzlarının incelenmesi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(58), 381-396. https://doi.org/10.19168/jyasar.572987
• Hall, C. M. (2018). Quantitative and qualitative content analysis. In Handbook of Research Methods for Tourism and Hospitality Management. Edward Elgar. https://doi.org/10.4337/9781785366284.00041
• Hart, S.-K. (2022). Are you new here? Understanding how generation Z uses TikTok and the future of social media marketing. Master thesis of Arts. Unıversity of Miami, Florida. Erişim Linki: https://www.proquest.com/docview/2679732858/abstract/CCA915E81A624426PQ/1. (Erişim Tarihi: 01.08.2024)
• Hazari, S., Talpade, S., & Brown, C. O. (2023). Do brand influencers matter on TikTok? A social influence theory perspective. Journal of Marketing Theory and Practice, 32(3), 271-289. https://doi.org/10.1080/10696679.2023.2217488
• Hernández-Serrano, M. J., Jones, B., Renés-Arellano, P., & Ortuño, R. A. C. (2022). Analysis of digital self-presentation practices and profiles of Spanish adolescents on Instagram and TikTok. Journal of New Approaches in Educational Research, 11(1), 49-63. https://doi.org/10.7821/naer.2022.1.797
• Hjetland, G. J., Finserås, T. R., Sivertsen, B., Colman, I., Hella, R. T., & Skogen, J. C. (2022). Focus on self-presentation on social media across Sociodemographic variables, lifestyles, and personalities: A cross-sectional study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17), 1-21. https://doi.org/10.3390/ijerph191711133
• Ionescu, C. G., & Licu, M. (2023). Are TikTok algorithms influencing users’ self-perceived identities and personal values? A mini review. Social Sciences, 12(8), 1-9. https://doi.org/10.3390/socsci12080465
• Kartal, A., & Tatlı, E. (2020). Yeşil reklamların Z kuşağı tüketicilerin satın alma kararları üzerine etkisi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 208-224. Erişim Linki: https://dergipark.org.tr/tr/pub/intjcss/issue/55225/726696
• Kılınç, E. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik. Sosyal bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (s. 409-422). Eğitim.
• Kietzmann, J. H., Hermkens, K., McCarthy, I. P., & Silvestre, B. S. (2011). Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media. Business Horizons, 54(3), 241-251. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2011.01.005
• Klug, D., Qin, Y., Evans, M., & Kaufman, G. (2021). Trick and please. A mixed-method study on user assumptions about the TikTok algorithm. 84-92. https://doi.org/10.1145/3447535.3462512
• Köseoğlu, A. (2023). Tiktok’ta mahremiyet algısının dönüşümü. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1), 172-188. https://doi.org/10.47107/inifedergi.1150606
• Landis, J. R., & Koch, G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 33(1), 159-174. https://doi.org/10.2307/2529310
• Marino, F. (2023). #Twospirit: Identity construction through stance-taking on TikTok. Discourse, Context & Media, 54, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.dcm.2023.100711
• Maxwell, J. A. (2022). Nitel araştırma tasarımı. Nobel Akademi.
• McGregor, K. M. (2015). Defining the ‘authentic’: Identity, self-presentation and gender in Web 2.0 networked social media. PhD thesis in sociology. The University of Edinburgh, Scotland. https://era.ed.ac.uk/handle/1842/16240
• McLean, J., Southerton, C., & Lupton. (2024). Young people and TikTok use in Australia: Digital geographies of care in popular culture: Social & Cultural Geography, 25(5), 795-813. https://doi.org/10.1080/14649365.2023.2230943
• Merriam, S. B. (2023). Nitel araştırma. Nobel Akademi.
• Omar, B., & Dequan, W. (2020). Watch, share or create: The influence of personality traits and user motivation on TikTok mobile video usage. iJIM, 14(4), 121-137. https://doi.org/10.3991/ijim.v14i04.12429
• Ortiz, J. A. F., De Los M. Santos Corrada, M., Lopez, E., Dones, V., & Lugo, V. F. (2023). Don’t make ads, make TikTok’s: Media and brand engagement through Gen Z’s use of TikTok and its significance in purchase intent. Journal of Brand Management, 30(6), 535-549. https://doi.org/10.1057/s41262-023-00330-z
• Pekel, B., Kaya, T., Çalışkan, F., Doğan, M., Öner, S., Kaya, T., Özyıldız, Z., & Erbay, E. (2020). Z kuşağı öğrencilerinin iş hayatı kişilik özelliklerinin ve iş beklentilerinin belirlenmesi: Ankara Üniversitesi örneği. Sağlık Hizmetlerinde Kuram ve Uygulama Dergisi, 1(1), 1-9. Erişim Linki: https://www.shkud.org/wp-content/uploads/2020/10/zkusagi-1.pdf. (Erişim Tarihi: 21.07.2024)
• Pınarbaşı, T. E., & Astam, F. K. (2020). Haberin dönü(şü)mü: Sosyal medya gazeteciliği pratikleri. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 70-87. https://dergipark.org.tr/tr/pub/inifedergi/issue/55020/717704
• Putri, N., Prasetya, Yadhit, Handayani, P. W., & Fitriani, H. (2024). TikTok Shop: How trust and privacy influence generation Z’s purchasing behaviors. Cogent Social Sciences, 10(1), 1-21. https://doi.org/10.1080/23311886.2023.2292759
• Schlosser, A. E. (2020). Self-disclosure versus self-presentation on social media. Current Opinion in Psychology, 31, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2019.06.025
• Schütz, A. (1998). Assertive, offensive, protective, and defensive styles of self-presentation: a taxonomy. The Journal of Psychology, 132(6), 611-628. https://doi.org/10.1080/00223989809599293
• Sidorcuka, I., & Chesnovicka, A. (2017). Methods of attraction and retention of generation Z staff. CBU International Conference Proceedings, 5, 807-814. https://doi.org/10.12955/cbup.v5.1030
• Singh, A. P., & Dangmei, J. (2016). Understanding the generation Z: The future workforce. South -Asian Journal of Multidisciplinary Studies, 3(3), 1-5. Erişim Linki: https://bk.unipasby.ac.id/morevej/2018/05/Understandıng-The-Generatıon-Z-The-Future-Workforce.pdf. (Erişim Tarihi: 29.07.2024)
• Soriano-Ayala, E., Díaz, M. B., & Cala, V. C. (2022). TikTok and child hypersexualization: Analysis of videos and narratives of minors. American Journal of Sexuality Education, 18(2), 210-230. https://doi.org/10.1080/15546128.2022.2096734
• Stahl, C. C., & and Literat, I. (2023). #GenZ on TikTok: The collective online self-Portrait of the social media generation. Journal of Youth Studies, 26(7), 925-946. https://doi.org/10.1080/13676261.2022.2053671
• Steinerowska-Streb, I., & Wziątek-Staśko, A. (2016). Effective motivation of multi-generation teams-presentation of own research results. Proceeding of the Management International Conference, 1(4), 79-93. https://www.hippocampus.si/ISBN/978-961-6984-81-2/65.pdf
• Sth, T. P., & Palupi, P. (2022). Tiktok and online selective self-presentation. 33-42. https://doi.org/10.2991/assehr.k.220501.005
• Subrahmanyam, K., & Smahel, D. (2011). Constructing identity online: Identity exploration and self-presentation. In Digital Youth (s. 59-80). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6278-2
• Şahbaz, E. (2019). Çalışma yaşamında Y ve Z kuşağının liderlik tipi algılarının karşılaştırılması: Turizm sektöründe bir araştırma. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Tam, M. S. (2022). Z kuşağının TikTok kullanım pratikleri ve motivasyonları. Yeni Medya, 2022(13), 148-167. https://doi.org/10.55609/yenimedya.1163922
• Taş, H. Y., Demirdöğmez, M., & Küçükoğlu, M. (2017). Geleceğimiz olan Z kuşağının çalışma hayatına muhtemel etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 1031-1048. https://doi.org/10.26466/opus.370345
• Taylor, S. H., & Brisini, K. St. C. (2024). Parenting the TikTok algorithm: An algorithm awareness as process approach to online risks and opportunities. Computers in Human Behavior, 150, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.chb.2023.107975
• Tedeschi, J. T., & Riess, M. (1981). Identities, the phenomenal self, and laboratory research. İçinde Impression management theory and social psychological research (s. 3-22). Academic Press. 10.1016/B978-0-12-685180-9.50006-3
• Turner, A. (2015). Generation Z: Technology and social interest. The Journal of Individual Psychology, 71(2), 103-113. https://doi.org/10.1353/jip.2015.0021
• Uğurhan, Y. Z. C., & Yaşar, İ. H. (2021). Tiktok’taki reklam ve sponsorlu içeriklerin satın alma niyeti üzerindeki rolü: Sosyo-demografik değişkenler özelinde bir inceleme. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 243-269. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.896333
• Vaterlaus, J. M., & Winter, M. (2021). TikTok: An exploratory study of young adults’ uses and gratifications. The Social Science Journal. 1-20. https://doi.org/10.1080/03623319.2021.1969882
• Yalçın, M., & Karaman, S. (2024). Z kuşağı tüketicilerin kişilik özellikleri ile turistik ürün tercihi arasındaki ilişkide seyahat motivasyonlarının etkisi: Denizli örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 21(1), 133-148. https://doi.org/10.24010/soid.1314639
• Yang, Y., & Ha, L. (2021). Why people use TikTok (Douyin) and how their purchase intentions are affected by social media influencers in China: A uses and gratifications and parasocial relationship perspective. Journal of Interactive Advertising, 21(3), 297-305. https://doi.org/10.1080/15252019.2021.1995544
• Yeniceler-Kortak, İ. (2024). Yeni bir haber mecrası olarak TikTok platformunun değerlendirilmesi. Yeni Medya Dergisi, 16, 212-230 https://doi.org/10.55609/yenimedya.1426723