The rapid removal of debris after an earthquake, its transport to designated areas, and its disposal are critical for both public health and the management of the post-disaster process. For cities located close to earthquake fault lines, disaster management plans should be developed in advance. A significant part of these plans involves identifying appropriate debris collection areas. Literature shows that different methods using economic and environmental criteria are used for this task. However, there is a significant gap due to the lack of a similar study for İstanbul. This study proposes a sustainability-oriented method to identify debris collection areas in the European districts of İstanbul. First, the potential debris volume is estimated based on an earthquake scenario. Next, a selection model based on Multi-Attribute Utility Theory (MCBT) is proposed, considering factors such as cost, environmental impacts, proximity to debris areas, water resources, and effects on wildlife. The findings indicate that current disposal sites are not sufficient in terms of capacity, showing the need for new collection areas. Moreover, the sustainability ranking of existing sites is lower than the proposed candidate areas. To our knowledge, this is the f irst study to apply the MAUT in debris site selection.
Debris Management Sustainability Multi-Attribute Utility Theory Multi-Criteria Decision Making Earthquake
İKÜBAP2312
Deprem sonrasında oluşan enkazın hızla kaldırılması, belirlenen alanlara taşınması ve çeşitli yöntemlerle bertarafı hem halk sağlığı hem de afet sonrası sürecin yürütülmesinde önem teşkil eder. Özellikle deprem kuşağı üzerindeki şehirler için, afet yönetim planlarının önceden geliştirilmesi gereklidir. Bu planların büyük çoğunluğu, deprem sonrasında enkazın toplanabileceği uygun alanların belirlenmesini de içerir. Literatürdeki çalışmalar, enkaz alanlarının seçimi için farklı ekonomik ve çevresel kriterlerin değerlendirildiği çeşitli yöntemlerin kullanıldığını göstermektedir. Ancak İstanbul için benzer bir bilimsel çalışmanın bulunmaması önemli bir eksikliktir. Bu çalışmada, İstanbul’un Avrupa Yakası ilçeleri için enkaz toplama alanlarının belirlenmesi amacıyla sürdürülebilirlik odaklı bir yöntem önerilmektedir. Önerilen yöntemin ilk aşamasında olası bir deprem senaryosuna göre İstanbul Avrupa Yakası ilçelerinde oluşabilecek enkazın boyutu tahmin edilmektedir. İkinci aşamada ise, maliyet, çevresel etkiler, enkaz alanlarına uzaklık, su kaynakları ve doğal yaşam alanlarına etkiler gibi faktörleri dikkate alan Çok Nitelikli Fayda Teorisi (ÇNFT)’ne dayalı bir seçim modeli sunulmaktadır. Elde edilen sayısal bulgular mevcut hafriyat döküm alanlarının kapasite yönünden yetersiz kalacağını, yeni enkaz toplama alanlarına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca çalışma sonuçlarına göre sürdürülebilirlik açısından mevcut hafriyat döküm alanlarının belirlenen aday enkaz toplama alanlarına kıyasla alt sıralarda yer aldığı görülmektedir. Bilindiği kadarıyla bu makale enkaz toplama alanı seçiminde ÇNFT yaklaşımına yer veren ilk çalışmadır.
Enkaz Yönetimi Sürdürülebilirlik Çok Nitelikli Fayda Teorisi Çok Kriterli Karar Verme Deprem
Bu çalışma etik kurul onayı gerektirmemektedir.
İstanbul Kültür Üniversitesi Teknoloji ve Proje Destek Birimi
İKÜBAP2312
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Manufacturing and Industrial Engineering (Other) |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Project Number | İKÜBAP2312 |
| Publication Date | November 11, 2025 |
| Submission Date | December 29, 2024 |
| Acceptance Date | June 2, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 10 Issue: 2 |
The JTL is being published twice (in April and October of) a year, as an official international peer-reviewed journal of the School of Transportation and Logistics at Istanbul University.