Arthur Schopenhauer'a Göre Dünyayı Sanatla Anlamak

Year 2018, , 93 - 102, 30.04.2018

İşık Eren

https://doi.org/10.20981/kaygi.410541

Cited By: 3

Abstract

Scho­pen­hu­er'a gö­re
"dün­ya", is­te­me, ideler ve tek tek şeylerin tümüdür. İnsan bilme
ve isteme imkânlarını nasıl kullandığına bağlı olarak bu üç görünüşünde
dünyanın fark­lı yan­la­rı­nı obje edinebilir. Dünyanın çeşitli tarzlarda
bilmeye konu olan yanlarının bilgileri de birbirlerinden farklılık gösterir. Bu
farklı bilme yolları ise insana farklı imkânlar sağlar. Dünyanın isteme, ide ve
tekler olarak bir bütün olduğunun bilgisi sadece sanat yoluyla insanlara
gösterilebilir. Sanat, şeylere yeter-neden ilkesinden bağımsız bakma yoludur.
Bu özelliği ile de o, deneyin ve bilimin metodunun tersi olan bir yol izler.
Sanatın gerçekliğe ve dünyaya yaklaşımındaki bu metodun farklılığı, nesnesinin
varlıksal farkından kaynaklanır. Onun nesnesi hiçbir bilgi dalının nesnesi
olmayan “temel isteme”nin doğrudan objeleşmesi olan “ide”dir. Müzik dışındaki
alanlarda her sanat eseri, kendi tarzında, “ide”yi gösterir, müzik ise
alıcısıyla “temel isteme”yi melodide buluşturur. Temel istemenin bir
objeleşmesi olan insan, kendi varlık temelini oluşturan “ide” ve “isteme”yle
sadece sanat yoluyla karşılaşabilir. insanların yaşamdan anladıklarını, bir ta­kım
de­ğer­len­dir­me­le­ri­ni, değer olarak gördüklerinin geçiciliği ve
değişkenliğini, inançları ve bilgilerini sınama imkânı veren sanatın
bilgisidir. Hayatı  ortaya koyarak, onun
yapısına cevap getiren her eser kendi tarzını kullanır. Hangi tarz kullanılırsa
kullanılsın sanatlar görmenin dilini kullanırlar.

Keywords

Dünya, Yeter Neden, Tasarım, İsteme, Dahi, İdeaların Bilgisi, Sanatlar

References

• EREN, Işık (1994). “A. Schopenhauer ve M. Heidegger'de Bir Bilgi Türü Olarak Sanat”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• EREN, Işık (2006). Sanat ve Bilgi İlişkisi, Bursa: Asa Kitabevi.
• KUÇURADİ, Ioanna (1965). Schopenhauer ve İnsan, İstanbul: Yankı Yayınları.
• SCHOPENHAUER, Arthur (1956). The World as Will and Idea, trans. by. Irwin Edman, New York: The Modern Library.
• SCHOPENHAUER, Arthur (1966). The World as Will and Idea, trans. by E. F. J. Payne, New York: Dover Publications. Volume I and II.
• SCHOPENHAUER, Arthur (2000). İstencin Özgürlüğü Üzerine, çev. Mehtap Söyler, Ankara: Öteki Yayınevi.
• SCHOPENHAUER, Arthur (2013) Güzelin Metafiziği, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayıncılık.