Research Article
BibTex RIS Cite

Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı

Year 2020, , 542 - 569, 15.09.2020
https://doi.org/10.20981/kaygi.790348

Abstract

Pozitivist paradigmaya göre metafizik inançlar temelsiz ve bilim dışıdır. Adeta peri masalından farksızdırlar. Ancak söz konusu peri masallarının dünyanın her tarafına serpiştirilmiş devasa büyüklükte sanat harikası tapınakları ve kütüphaneler dolusu yazılı külliyatları bulunmaktadır. Öyle ki eğer onları çekip almak mümkün olsa dünyadan, yeryüzünde insanlık namına şaheser kalmazdı dense abartı olmayacaktır. Ancak ne kadar ihtişamlı olursa olsunlar anlamlarını kaybetmişlerdir. Bütün bir insanlık tarihi koca bir yanılsamadan, kalıntıları da adeta “tanrıların türbeleri”nden ibarettir artık. Devasa fiziki yapılardan daha tehlike olan ise zihinlerde kalan devasa metafizik yapılardır ki, ivedilikle yıkılmaları ve yerine rasyonel yapıların inşası gerekmektedir. Bu çalışma, Aydınlanma paralelinde gelişen pozitivist rasyonalitenin serencamını ve pozitivizm gemisinin genel bir güzergahını, panoramik bir perspektifle ortaya koymayı amaçlamaktadır.

References

  • ALATLI, Alev (2019). "Amerika the Beautiful" Fesüphanallah! Nasihatname I, İstanbul: Turkuvaz Yayınları.
  • ARISTOTELES (1996). Metafizik, çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • AYDIN, Hüseyin (1984). Metafizikçi Olarak Nietzsche, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları.
  • BAYKAN, Fehmi (1996). Aydınlanma Üzerine Bir Derkenar, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
  • CELİLZADE, Hayyam (2017). "Devlet Teorisine İki Yaklaşım: Hegel ve Nurettin Topçu", Erişim Tarihi: 13.02.2020, (https://www.dusuncemektebi.com/m/23715/devlet-teorisine-iki-yaklasim-hegel-ve-nurettintopcu)
  • ÇÜÇEN, A. Kadir (2012). Felsefeye Giriş, 7. basım, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • FREUD, Sigmund (1999). Dinin Kökenleri, çev. Selçuk Budak, Ankara: Öteki Yayınevi.
  • FREUD, Sigmund (2014). Totem Ve Tabu, çev. Hasan Can, Ankara: Tutku Yayınevi.
  • GUSDORF, Georges (2000). İnsan ve Tanrı, çev. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • GUTHRIE, W.K.C. (2011). Yunan Felsefe Tarihi, çev. Ergun Akça, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • HAZARD, Paul (1973). Batı Dünyasındaki Büyük Değişme, çev. Erol Güngör, İstanbul: Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Kültür Yayınları.
  • HEGEL, G. W. (2016). Din Felsefesi Dersleri, çev. D. N. Kadıoğlu, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • HENDRICKS, Scotty (2020). "İnançsızlığın 5 Nedeni: Bertrand Russell Tanrı’ya Neden İnanamadı?", Erişim Tarihi: 06. 05.2020, (https://medium.com/inançsızlığın-5-nedeni-bertrand-russell-tanrı'ya-neden-inanamadı?)
  • HUME, David (2016). Din Üstüne, 5. basım, çev. Mete Tunçay, Ankara: İmge Kitabevi.
  • İKBAL, Muhammed (2015). İslamda Dini Düşüncenin Yeniden İnşası, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • KALIN, İbrahim (2019). Ben, Öteki ve Ötesi, 20. basım, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • KALIN, İbrahim (2020). Perde ve Mânâ, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • KANT, Immanuel (1963). "What is Enlightenment?", Ed. L. W. Beck, Kant: On History, pp. 154-161, New York: Macmillian Publishing Company.
  • KANT, Immanuel (1984). Seçilmiş Yazılar, çev. N. Bozkurt, İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
  • KÖKTAŞ, Mümin (2017). "Aydınlanma, Hristiyanlık ve Deizm", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17/1, ss. 143-157, Eskişehir: Anadolu Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KURT, Abdurrahman (2012). Din Sosyolojisi, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • KÜÇÜKALP, Kasım (2017). Nietzsche ve Postmodernizm, 2. basım, İstanbul: Kibele Yayınları.
  • MERDİN, Sadettin (2013). Tanrıyı Arayan Fizik, İstanbul: Ozan Yayıncılık.
  • METE, Ali (2014). "Avrupa’da Köklü İslam Algısı: Martin Luther Örneği", Erişim Tarihi: 13.10. 2019, (https://perspektif.eu/2014/03/01/koklu-islam-algisi-martin-luther-ornegi).
  • MORRIS, Brian (2004). Din Üzerine Antropolojik İncelemeler, çev. T. Atay, İstanbul: İmge Yay.
  • ORKUNOĞLU, Yener (2014). "Marx ve Din", Erişim Tarihi: 14.02.2020, (https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2014/12/01/marx-ve-din).
  • ORNSTEIN, Robert Evan (2003). Yeni Bir Psikoloji, 4. basım, çev. Erol Göka & Feray Işık, İstanbul: İnsan yayınları.
  • ÖZLEM, Doğan. (2015). Evrensellik Mitosu. İstanbul: Notos Kitap.
  • PADEN, William E. (2008). Kutsalın Yorumu, çev. Abdurrahman Kurt, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • RUSSELL, Bertrand (1996). Neden Hıristiyan Değilim, çev. Ender Gürol, İstanbul: İlke B. Yayım.
  • SCHOPENHAUER, Arthur (2013). Din Üzerine, 3 basım, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yay.
  • SHARPE, Eric J. (1983). Understanding of Religion. London: Duckworth.
  • ŞİMŞEK, Nurdane (2015) "Ksenophnes’in Tanrı Anlayışı", Felsefe Arkivi, 43. Sayı, 2015/II, ss. 65-81, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Matbaası.
  • TASLAMAN, Caner (2016). Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı, 20. basım, İstanbul: İstanbul Yay.
  • WOODS, Allen & GRANT, Ted. (2018). Aklın İsyanı: Marksist Felsefe ve Modern Bilim, çev. U. Demirsoy & Ö. Gemici, İstanbul: Yordam Kitap Yayınları.
Year 2020, , 542 - 569, 15.09.2020
https://doi.org/10.20981/kaygi.790348

Abstract

References

  • ALATLI, Alev (2019). "Amerika the Beautiful" Fesüphanallah! Nasihatname I, İstanbul: Turkuvaz Yayınları.
  • ARISTOTELES (1996). Metafizik, çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • AYDIN, Hüseyin (1984). Metafizikçi Olarak Nietzsche, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları.
  • BAYKAN, Fehmi (1996). Aydınlanma Üzerine Bir Derkenar, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
  • CELİLZADE, Hayyam (2017). "Devlet Teorisine İki Yaklaşım: Hegel ve Nurettin Topçu", Erişim Tarihi: 13.02.2020, (https://www.dusuncemektebi.com/m/23715/devlet-teorisine-iki-yaklasim-hegel-ve-nurettintopcu)
  • ÇÜÇEN, A. Kadir (2012). Felsefeye Giriş, 7. basım, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • FREUD, Sigmund (1999). Dinin Kökenleri, çev. Selçuk Budak, Ankara: Öteki Yayınevi.
  • FREUD, Sigmund (2014). Totem Ve Tabu, çev. Hasan Can, Ankara: Tutku Yayınevi.
  • GUSDORF, Georges (2000). İnsan ve Tanrı, çev. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • GUTHRIE, W.K.C. (2011). Yunan Felsefe Tarihi, çev. Ergun Akça, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • HAZARD, Paul (1973). Batı Dünyasındaki Büyük Değişme, çev. Erol Güngör, İstanbul: Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Kültür Yayınları.
  • HEGEL, G. W. (2016). Din Felsefesi Dersleri, çev. D. N. Kadıoğlu, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • HENDRICKS, Scotty (2020). "İnançsızlığın 5 Nedeni: Bertrand Russell Tanrı’ya Neden İnanamadı?", Erişim Tarihi: 06. 05.2020, (https://medium.com/inançsızlığın-5-nedeni-bertrand-russell-tanrı'ya-neden-inanamadı?)
  • HUME, David (2016). Din Üstüne, 5. basım, çev. Mete Tunçay, Ankara: İmge Kitabevi.
  • İKBAL, Muhammed (2015). İslamda Dini Düşüncenin Yeniden İnşası, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • KALIN, İbrahim (2019). Ben, Öteki ve Ötesi, 20. basım, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • KALIN, İbrahim (2020). Perde ve Mânâ, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • KANT, Immanuel (1963). "What is Enlightenment?", Ed. L. W. Beck, Kant: On History, pp. 154-161, New York: Macmillian Publishing Company.
  • KANT, Immanuel (1984). Seçilmiş Yazılar, çev. N. Bozkurt, İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
  • KÖKTAŞ, Mümin (2017). "Aydınlanma, Hristiyanlık ve Deizm", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17/1, ss. 143-157, Eskişehir: Anadolu Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KURT, Abdurrahman (2012). Din Sosyolojisi, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • KÜÇÜKALP, Kasım (2017). Nietzsche ve Postmodernizm, 2. basım, İstanbul: Kibele Yayınları.
  • MERDİN, Sadettin (2013). Tanrıyı Arayan Fizik, İstanbul: Ozan Yayıncılık.
  • METE, Ali (2014). "Avrupa’da Köklü İslam Algısı: Martin Luther Örneği", Erişim Tarihi: 13.10. 2019, (https://perspektif.eu/2014/03/01/koklu-islam-algisi-martin-luther-ornegi).
  • MORRIS, Brian (2004). Din Üzerine Antropolojik İncelemeler, çev. T. Atay, İstanbul: İmge Yay.
  • ORKUNOĞLU, Yener (2014). "Marx ve Din", Erişim Tarihi: 14.02.2020, (https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2014/12/01/marx-ve-din).
  • ORNSTEIN, Robert Evan (2003). Yeni Bir Psikoloji, 4. basım, çev. Erol Göka & Feray Işık, İstanbul: İnsan yayınları.
  • ÖZLEM, Doğan. (2015). Evrensellik Mitosu. İstanbul: Notos Kitap.
  • PADEN, William E. (2008). Kutsalın Yorumu, çev. Abdurrahman Kurt, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • RUSSELL, Bertrand (1996). Neden Hıristiyan Değilim, çev. Ender Gürol, İstanbul: İlke B. Yayım.
  • SCHOPENHAUER, Arthur (2013). Din Üzerine, 3 basım, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yay.
  • SHARPE, Eric J. (1983). Understanding of Religion. London: Duckworth.
  • ŞİMŞEK, Nurdane (2015) "Ksenophnes’in Tanrı Anlayışı", Felsefe Arkivi, 43. Sayı, 2015/II, ss. 65-81, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Matbaası.
  • TASLAMAN, Caner (2016). Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı, 20. basım, İstanbul: İstanbul Yay.
  • WOODS, Allen & GRANT, Ted. (2018). Aklın İsyanı: Marksist Felsefe ve Modern Bilim, çev. U. Demirsoy & Ö. Gemici, İstanbul: Yordam Kitap Yayınları.
There are 35 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Yasin Gökhan 0000-0002-6289-0876

Publication Date September 15, 2020
Submission Date September 4, 2020
Published in Issue Year 2020

Cite

APA Gökhan, Y. (2020). Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 19(2), 542-569. https://doi.org/10.20981/kaygi.790348
AMA Gökhan Y. Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı. Kaygı. September 2020;19(2):542-569. doi:10.20981/kaygi.790348
Chicago Gökhan, Yasin. “Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 19, no. 2 (September 2020): 542-69. https://doi.org/10.20981/kaygi.790348.
EndNote Gökhan Y (September 1, 2020) Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 19 2 542–569.
IEEE Y. Gökhan, “Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı”, Kaygı, vol. 19, no. 2, pp. 542–569, 2020, doi: 10.20981/kaygi.790348.
ISNAD Gökhan, Yasin. “Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 19/2 (September 2020), 542-569. https://doi.org/10.20981/kaygi.790348.
JAMA Gökhan Y. Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı. Kaygı. 2020;19:542–569.
MLA Gökhan, Yasin. “Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, vol. 19, no. 2, 2020, pp. 542-69, doi:10.20981/kaygi.790348.
Vancouver Gökhan Y. Dine Eleştirel Yaklaşımlar Bağlamında Pozitivizmin Serencamı. Kaygı. 2020;19(2):542-69.

e-ISSN: 2645-8950