6 Şubat Depreminde Kobilerin Krize Verdikleri Tepkilerin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Pilot Çalışma

Year 2025, Volume: 18 Issue: 2, 693 - 704, 15.03.2025

Deniz Yıldız , Aysen Wolff

https://doi.org/10.35674/kent.1480582

Abstract

Krizi önceden öngörmek mümkün olabilir ancak krizi tamamıyla engellemek mümkün değildir. Dolayısıyla kriz yönetimi ile kriz durumunu önceden öngörüde bulunarak kriz esnasında ve sonrasında oluşabilecek zararları en aza indirmek mümkün olabilir. Toplumun her kesimini etkileyen kriz durumları işletmeleri de olumsuz etkilemektedir. 6 Şubat 2023 tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş’ta meydana gelen asrın felaketi olarak tanımlanan bu doğal afette cana ve mala gelen zararların yanı sıra sanayi, hizmetler, ihracat, tarım ve turizm açısından ekonomik faaliyetlerini de olumsuz etkilemiştir. Bu çalışmanın amacı, 6 Şubat depreminden yoğun bir şekilde etkilenen 11 ilden biri olan Gaziantep ilindeki işletmelerin kriz yönetimlerini ve krize verdikleri tepkilerini değerlendirmektir. Depremin üzerinden bir yılın geçmesi ve işletmelerin aldıkları hasarları onarmaya çalıştıkları yaralarını sarmak için vermiş oldukları mücadele nedeniyle çalışmamız bir pilot çalışma örneğidir. Araştırmanın evrenini Gaziantep ilindeki 4. Bölgede yer alan Organize Sanayi Bölgesindeki 133 adet imalat işletmesi oluşturmaktadır. Araştırmada yüz yüze toplanan veriler SPSS programında analiz edilerek yorumlanmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre; kriz esnasındaki faaliyetlerin işletmelerin bulunduğu sektörler, çalışan sayısı ve işletme yaşı ile pozitif ve anlamlı bir ilişkisi bulunmaktadır. Kriz sonrası faaliyetlerin ise, işletmelerin faaliyet gösterdikleri sektör ve çalışan sayısı ile pozitif anlamlı ilişkisi varken işletme sayısı ile ilgili negatif bir ilişkisi bulunmaktadır. Diğer bir sonuç ise, işletmenin bulunduğu sektör, işletmenin yaşı ve işletmede istihdam edilen çalışan sayısı işletmenin kriz yönetiminde istatistiksel anlamlı bir etkiye sahiptir.

Keywords

Gaziantep’teki KOBİ’ler, Kriz, Kriz Yönetimi, 6 Şubat Depremi

A Pilot Study to Evaluate the Responses of SMEs to the Crisis in the February 6 Earthquake

Abstract

It may be possible to predict the crisis in advance, but it is not possible to prevent the crisis completely. Therefore, it may be possible to minimize the damages that may occur during and after the crisis by foreseeing the crisis situation with crisis management. Crisis situations that affect every segment of society also negatively affect businesses. This natural disaster, defined as the disaster of the century that occurred in Kahramanmaraş, the epicenter of which occurred on February 6, 2023, not only caused damage to life and property, but also negatively affected economic activities in terms of industry, services, exports, agriculture and tourism. The purpose of this study is to evaluate the crisis management and reactions of businesses in Gaziantep, one of the 11 provinces heavily affected by the February 6 earthquake. Our study is an example of a pilot study, as a year has passed since the earthquake and businesses are struggling to repair the damage they suffered and heal their wounds. The population of the research consists of 133 manufacturing enterprises in the Organized Industrial Zone located in the 4th Region of Gaziantep province. The data collected face to face in the research were analyzed and interpreted in the SPSS program. According to the results obtained; Activities during the crisis have a positive and significant relationship with the sectors in which the businesses are located, the number of employees and the age of the business. Post-crisis activities have a positive relationship with the sector in which businesses operate and the number of employees, but a negative relationship with the number of businesses. Another result is that the sector in which the business is located, the age of the business and the number of employees employed in the business have a statistically significant effect on the crisis management of the business.

Keywords

Crisis, Crisis Management, February 6 Earthquake, SMEs in Gaziantep

References

• Ataman, G. (2001). İşletme Yönetimi Temel Kavramlar ve Yeni Yaklaşımlar. Türkmen Kitapevi.
• Augustine, N. R. (2000). Önlemeye Çalıştığınız Krizi Yönetmek. Harvard Business Review: Mess Yayınları 328.
• Aydınbaş, G. (2023). Sosyoekonomik Boyutuyla Türkiye’de Depremler Üzerine Bir İnceleme: Kahramanmaraş Depremi Örneği. Sosyal Bilimlere Çok Yönlü Yaklaşımlar: Tarih, Turizm, Eğitim, Ekonomi, Siyaset ve İletişim (s. 177-211). Özgür Yayınları.
• Azak, T. E., & Ay, B. Ö. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremlerinin Etkilediği İllerdeki Bina Stokunun Özellikleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 47, s. 47-66.
• Bilim ve Gelecek. (2023, 09 26). 09 26, 2023 tarihinde https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2023/03/02/6-subat-2023-deprem-felaketinin-sismolojik-ozellikleri/ adresinden alındı
• Can, H. (1997). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Can, H. (1997). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çalışkan, A. (2020). Kriz Yönetimi: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türk Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 5(2), s. 106-120.
• Demirtaş, H. (2000). Kriz Yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(23), s. 353-373.
• Drucker, P. F. (1994). Yönetim Görevleri, Sorumlulukları ve Uygulamaları. (F. Dilber, Çev.) Ankara: ODTÜ Basım İşbirliği.
• GOSB. (2023, 09 26). https://www.gaosb.org/tr/genel-sayfa/bolgeler/4-organize-sanayi-bolgesi-43.html: https://www.gaosb.org/tr/genel-sayfa/bolgeler/4-organize-sanayi-bolgesi-43.html adresinden alındı
• Harmancı, A. K., & Dikeç, G. (2023). The Earthquakes in Turkey and Their Effects on Nursing and Community Health. International Nursing Review, 70(3), s. 262-265. doi:https://doi.org/10.1111/inr.12851
• https://www.gaosb.org/. (2024). 05 06, 2024 tarihinde https://www.gaosb.org/tr/genel-sayfa/bolgeler/1-organize-sanayi-bolgesi-40.html adresinden alındı
• https://www.sbb.gov.tr/. (2024). Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. 02 13, 2024 tarihinde https://www.sbb.gov.tr/ adresinden alındı
• Jauch, L. R., & Glueck, W. F. (1988). Business Policy and Strategic Management . USA: MeGraw-Hill Inc.
• Koçel, T. (2010). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
• KOSGEB. (2023, Mayıs 25). 30 Agustos 2024 tarihinde https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/8807/kobi-tanimi-guncellendi adresinden alındı.
• Mirze, S. K. (2014). İşletmelerde Stratejik Planlama El Kitabı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Pearson, C. M., & Mitroff, I. I. (1993). From Crisis Prone to Crisis Prepared: A Framework for Crisis Management. Academy of Management Executive, 7(1), s. 48-59.
• Simon, H. (1957). Administrative Behavior. The Macmillan Company.
• Wolff, R. A. (2002). Küçük ve Orta Ölçekli Sanayii İşletmelerinde Krize Verdikleri Tepki: Adapazarı Örneği. 10. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı (s. 698-705). Antalya: Mart Basımevi Kağıthane.