Bir Yazılı Anlatım Türü Olan İlaç Prospektüslerindeki Dil ve Anlam Sorununa Alan Araştırması Yöntemiyle Eleştirel Bir Bakış

Yıl 2006, Sayı: 7, 100 - 121, 01.04.2006

Mustafa Yagbasan İhsan Kurtbaş

Öz

Dil, en öz an/atımıyla bir bildirim aracıdır. Yazılı anlatım ise; bir dili belirlenmiş kurallara uygun, sade, duru, anlaşılır ve okunaklı bir şekilde yazarak kullanmaktır. Bu bağlamda, birçok meslek kuruluşu ile çevresi halk , değişik terimleri kullanan iki ayrı dünyadır. Bu iki dünyanın konuşup yazdığı dil birbirinden farklıdır. Araştırmanın ana temasını oluşturan "prospektüs" Fransızca prospectus kökenli bir kelime olup; "Tarife, tanıtmalık, bir şeyden nasıl yararlanacağıyla ilgili bilgiler vermek için yazılmış tanıtma yazısı" anlamına gelmektedir. Prospektüs/er yazım formatlaiı, referanslar ve kullanılan terminoloji/erden dolayı seviye­düzey, barier-enge/, geri alım-feedback amacına hizmet edememektedir. Diğer bir ifade ile; prospektüsler her ne kadar alan bilgilerini doğru olarak içerseler de, mesleki tıbbi bir terminoloji ile kaleme alınmış olmalar, bu metinleri anlaşılmaz kılmaktadır. Haklın sağlığı ile doğrudan ilintili olan prospektüslerdeki bu sorunu bilimsel verilere dayalı olarak tespit etmek ve ilaç kullanıcılarının prospektüsleri anlamada karşılaştık/arı dilsel ve iletişimse/ zorlukları ortaya koymak amacıyla yapılan bu çalışma, bir anket uygulaması ile desteklen­miş ve önemli bulgulara ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Dil, Yazılı Anlatım, Terminoloji, Prospektüs

A Critical View at the Language and Meaning Problem in the Medicine Prospectuses Considered as \ılkitten Narrative Through Field Study Method

Öz

Language is at its most essential definition, a means of communication. Witten narrative is to use a Janguage in a form suitab/e to the rules, p/ain, pure, understandable and Jegible manner. in this context, many job institutions and their environment public are tvvo different wor/ds that use different terms. The Jangusges that these tvvo worlds speak and write are different from each other. "Prospectus" that form the main theme of the research is a French word prospectus and it means "definition, information and an informative writing written for giving information re/ated tor how one can utilize from something". Due to writting formats, referances and the terminology used, prospectuses cannot serve their aims seviye-düzey, barrier-enge/, geri alım-feedback . in other words, prospectuses, though they contain true field information, they become ununderstandable because they are written by a medica/ terminology. This study is presented for estab/ishing this problem in the prospectuses that is direct/y linked to the health of public supported by scientific data and exposing the Jinguistic and communicative difficulties that medicine­users confront in understanding prospectuses. it is supported by an inguiry and important condusions are reached

Anahtar Kelimeler

Language, Written Narrative, Termino/ogy, Prospectus.

Kaynakça

• Achard, Pıerre (1993) . Dilsel Toplumbilim. Çev., Deniz Kırımsoy. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ağca, Hüseyin (2001 ). Sözlü ve Yazılı Anlatımda Türkçe'nin Kullanımı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Aksan, Doğan (1998). Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Semih Ofset Yayıncılık.
• Bülbül, A. Rıdvan (2000) . Yazılı Anlatım ve Yazı Türleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• http://www.hayad.org.tr/, 19.10.2005.
• http://journals.tubitak.gov.tr /kitap/maknasyaz/Bolum28. pdf, 26.9.2005.
• http://www.karatekin.net/kompozisyon/2anakonular%5Cbae.html, 12.12.2005.
• Kaptan, Saim (1993). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: G.Ü. Eğt. Bil. Yay.
• Kazancı, Metin (1997} . Kamuda ve Özel Sektörde Halkla İlişkiler. Ankara: Turhan Yayınları.
• Martinet, Andre ( 1985). İşlevsel Genel Dilbilim. Çev., Berke Vardar. Ankara: Birey ve Toplum Yayınları.
• http://membres.lycos.fr/cpehlivanoglu/yukleme/yabanci%20kelimelere%20karsiliklar.pdf,3.11.2005.
• http ://www. metu. ed u. tr /home/wwwadt/i mages/i mages/ d usu nce. pdf, 18.01.2006.
• Resmi Gazete Yayını: 24.4.1991 Sayı: 20851, http://www.ikev.org/docs/tr/ambalaj%20ve%20ve% 20y%C3%B6netmeligi.pdf, 19.10.2005.
• http://www.saglik.gov.tr/extras/birimler/iegm/standart_terim.pdf, 7.11.2005.
• http://www.tdk.gov.tr/tdksozluk/sozbul.ASP?kelime=jargon, 15.12.2005
• http://tdk.org.tr/tdksozluk/sozbul.ASP?kelime=Prospekt%FCs&submit1 =Ara, 15.12.2005
• Vardar, Berke (1982). Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri. Ankara: TDK Yayınları.
• Yengin, Hülya (1996). Medya,1ıın Dili. İstanbul: Der Yayınları.