THE EXAMINATION OF ELDERLY INDIVIDUALS’ GATHERING BEHAVIORS IN WORSHIP SETTINGS IN THE CONTEXT OF SOCIAL INTERACTION AND PARTICIPATION

Year 2025, Volume: 27 Issue: 49, 950 - 970, 29.08.2025

Gökhan Boduroğlu , Abdulkadir Karabulut

https://doi.org/10.18493/kmusekad.1557748

Abstract

Changes in the biological, psychological and social characteristics of elderly individuals make it difficult for them to adapt to their physical and social environment. This research aims to examine the behaviours of elderly individuals in worship environments in the context of social interaction and social participation. A phenomenological design was used in this research, which was designed as a qualitative study. The study's data were collected through semi-structured interviews with 19 elderly individuals and analysed with MAXQDA software. The findings show that older adults use worship environments not only for religious motivations but also to strengthen their social ties, receive peer support, and reinforce their sense of social belonging. Worship environments contribute to the expansion of elderly individuals' social networks, the development of their sense of social participation and belonging, the strengthening of their feelings of solidarity, and the development of their social skills. In this context, places of worship are not only spaces where religious practices are carried out but also function as community centres where elderly individuals experience social support and solidarity, increasing their general well-being and quality of life.

Keywords

Elderly individuals , Worship settings , Religious spaces , Social interaction , Community participation

Ethical Statement

For the study titled 'Examining The Social Interaction And Participation Of Elderly Individuals In Worship Settings', the necessary ethical permission (dated 05.06.2024 and numbered 2024-13) was received from the Hitit University Non-Interventional Research Ethics Committee.

Supporting Institution

-

Thanks

-

YAŞLI BİREYLERİN İBADET ORTAMLARINDA BİR ARAYA GELME DAVRANIŞLARININ SOSYAL ETKİLEŞİM VE SOSYAL KATILIM BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Abstract

Yaşlı bireylerin biyolojik, psikolojik ve sosyal özelliklerinde meydana gelen değişimler, onların fiziki ve sosyal çevrelerine uyum sağlamasını zorlaştırmaktadır. Bu araştırma yaşlı bireylerin ibadet ortamlarında bir araya gelme davranışlarını, sosyal etkileşim ve toplumsal katılım bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel bir çalışma olarak tasarlanan bu araştırmada, fenomenolojik desen kullanılmıştır. Çalışmanın verileri, 19 yaşlı bireyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak toplanmış ve MAXQDA programı ile analiz edilmiştir. Bulgular, yaşlı bireylerin ibadet ortamlarını yalnızca dini motivasyonlarla değil, aynı zamanda sosyal bağlarını güçlendirmek, akran desteği almak ve toplumsal aidiyet duygularını pekiştirmek amacıyla kullandıklarını göstermektedir. İbadet ortamları, yaşlı bireylerin sosyal ağlarını genişletmesine, toplumsal katılım ve aidiyet duygusunun gelişmesine, yardımlaşma ve dayanışma duygularının pekişmesine ve sosyal becerilerinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda ibadet ortamları, yalnızca dini pratiklerin gerçekleştirildiği alanlar değil, aynı zamanda yaşlı bireylerin sosyal destek ve dayanışma deneyimlediği, genel refahlarını ve yaşam kalitelerini artıran topluluk merkezleri olarak da işlev görmektedir.

Keywords

Yaşlı bireyler , İbadet ortamları , Dini mekânlar , Sosyal etkileşim , Toplumsal katılım

Ethical Statement

“Yaşli Bireylerin İbadet Ortamlarinda Bir Araya Gelme Davranişlarinin Sosyal Etkileşim Ve Sosyal Katilim Bağlaminda İncelenmesi” başlıklı çalışmanın yazılması ve yayınlanması süreçlerinde Araştırma ve Yayın Etiği kurallarına riayet edilmiş ve çalışma için elde edilen verilerde herhangi bir tahrifat yapılmamıştır. Çalışma için Hitit Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan gerekli etik izin (05.06.2024 tarih ve 2024-13 karar sayılı) alınmıştır.

Supporting Institution

-

Thanks

-

References

• Akbolat, A. (2021). Yaşlılarda Yaşam Kalitesi-Dindarlık İlişkisi. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 11, 201-232. https://doi.org/10.53112/tudear.957988
• Akgül, M. (2004). Yaşlılık ve Dindarlık, Hayattan Zevk Alma ve Mutluluk İlişkisi - Konya Huzurevi Örneği. Dini Araştırmalar Dergisi, 7(19), 19-56.
• Arslan, M. (2009). Geleneksellik ve Yaslı Dindarlığı: Taşrada Sosyal Hizmet Alamayan Yaşlıların Dindarlık Durumları Üzerine Uygulamalı Bir İnceleme. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2(2), 112-125.
• Bengtson, V. L. & Settersten Jr, R. (Ed.). (2016). Handbook of Theories of Aging. Springer Publishing Company.
• Buyacı, M.Y. (2002). Yaşlılarda Dini Hayat. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi: Erzurum.
• Campisi, J. (2013). Aging, Cellular Senescence and Cancer. Annual Review of Physiology, 75 (1), 685-690.
• Creswell J.W. (2014). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. M. Bütün & S.B. Demir (Çev.). Ankara: Siyasal Yayınevi.
• Çınar, F. (2018). Yaşlı ve Engelli Bireylerde Manevi Bakımın Önemi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(13), 35-49.
• Erol, S., Sezer, A., Şişman, F. N. & Öztürk, S. (2016). Yaşlılarda Yalnızlık Algısı ve Yaşam Doyumu. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 60-69.
• George, L. K., Ellison, C. G. & Larson, D. B. (2002). Explaining the Relationships Between Religious Involvement and Health. Psychological Inquiry, 13(3), 190–200.
• Güngör, Ö. (2012). Yaşlılar İçin Cami Temelli Sosyal/Dini Hizmetler. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (38), 161-188.
• Idler, E. (2014). Religion and Aging. (ed.) K. Ferraro vd. In Handbook of Aging and the Social Sciences (pp. 277- 300). New York: Academic Press.
• Kılavuz, M.A. (2005). Batı Kültüründe Yaşlanma Dönemi Yalnızlık Duygusunu Azaltma ve Arkadaş İlişkilerini Geliştirme Açısından Dinî Etkinliklerin Önemi. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 14(2), 25-39.
• Köylü, M. (2010). Ruh ve Beden Sağlığı Üzerine Yapılan Araştırmaların Bir Değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 28(28), 5-36.
• Krause, N. (2006). Church-Based Social Support and Change in Health over Time. Review of Religious Research, 48(2), 125–140.
• Krause, N. (2008). Aging in the Church: How Social Relationships Affect Health. Templeton Press.
• Levin J. S. (1994). Religion and Health: is There an Association, is it Valid, and is it Causal? Social Science & Medicine, 38(11), 1475–1482.
• McFadden, S. H. (2005). Points of Connection: Gerontology and the Psychology of Religion. In R. F. Paloutzian & C. L. Park (Eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality (pp. 162–176). The Guilford Press.
• Pandya, S. P. (2016). Aging Spiritually: Pitamaha Sadans in India. Cogent Social Sciences, 2 (1), 1-18. 1219212.
• Putnam, R.D. (2000) Bowling Alone: The Collapse And Revival of American Community. Simon and Schuster, New York.
• Rowe, J. W. ve Kahn, R. L. (1997). Successful Aging. The Gerontologist, 37(4), 433-440.
• Sarı, S. (2016). Yaşlılık Döneminde Yalnızlıkla Başa Çıkmada Dinin Rolü. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• Sarı, M. (2017). Yaş Faktörünün Dindarlık Üzerindeki Etkileri. Fırat University Journal of Social Sciences, 27(2), 257-264.
• Shapiro, E., Paz, A., Henn Amir, S. et al. (2023). Health And Well-Being Among Those Aging in Place in a Jerusalem Religious Community. J Relig Health. 62, 3137–3157.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK], (2024, Mart). İstatistiklerle yaşlılar. Türkiye İ̇stati̇sti̇k Kurumu. Erişim Tarihi: 8 Mart 2025. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2023-53710
• Şentepe, A. (2005). Yaşlılık Döneminde Temel Problemler ve Dini Başa Çıkma. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi: İstanbul.
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. (2013). Yaşlılıkta Manevi Destek ve Din Eğitiminin Önemi. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (39), 241-264.
• Yoğurtçu, F. (2009). Yetişkinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi: Sakarya.