Türk Güldürü Sinemasında Yaşanan Değişimlerin Tarihsel Süreç İçerisinde İncelenmesi

Yıl 2024, , 341 - 367, 28.12.2024

Yavuz Bayram , Selda Solak

https://doi.org/10.53281/kritik.1576715

Öz

Sinemanın icadından itibaren güldürü, bir tür olarak önemini hep korumuştur. Tarihsel süreç içerisinde güldürünün sinemada kullanımı üslup ve konu bakımından gelişerek değişmiştir. Dünya sineması gibi Türk sinemasının da güldürü filmleri ile başladığını ve çekilen ilk filmlerin güldürü özelliklerini bünyesinde barındırdığını söylemek mümkündür. Türk sinemasının başlangıcından günümüze kadar geçen süreçte güldürü popüler türlerin başında gelmiştir. Yapılan bu çalışmada başlangıcından günümüze kadar geçen süreçte Türk güldürü sinemasında görülen değişim ve gelişim ortaya konularak irdelenmiştir. Çalışmada Türk sinemasında siyasal ve toplumsal hayatta yaşanan kırılmalara paralel olarak yaşanan değişimlerin güldürü türüne nasıl yansıdığı yapılan filmler ve ortaya çıkan tiplemeler örnek alınarak incelenmiştir. Çalışmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türk güldürü sinemasındaki filmler çekildiği dönemin sosyo-kültürel, siyasal ve ekonomik ortamından önemli oranda etkilenmiştir. Türk güldürü sineması başlangıcından günümüze kadar geçen süreçte batılı ülkelerin güldürü sinemasının kopyası olmasının ötesine geçememiştir. Türk güldürü sineması Türk halk kültürünün zengin mizah öğelerinden beslenmesine rağmen kendine özgü bir sinema dili geliştirmekte başarılı olamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Güldürü Sineması, Türk Güldürü Sineması, Betimsel Analiz

EXAMINING THE CHANGES IN TURKISH COMEDY CINEMA IN THE HISTORICAL PROCESS

Öz

Since the invention of cinema, comedy has always maintained its importance as a genre. The use of comedy in cinema has developed and changed in terms of style and subject throughout history. It is possible to say that Turkish cinema, like world cinema, started with comedy films and that the first films shot contained comedy features. In the process from the beginning of Turkish cinema to the present, comedy has been one of the most popular genres. In this study, the changes and developments seen in Turkish comedy cinema from the beginning to the present have been revealed and examined. In the study, how the changes experienced in parallel with the fractures experienced in political and social life in Turkish cinema were reflected in the comedy genre were examined by taking the films produced and the characters that emerged as examples. The following results were reached in the study: The films in Turkish comedy cinema were significantly affected by the socio-cultural, political and economic environment of the period in which they were shot. Turkish comedy cinema has not been able to go beyond being a copy of the comedy cinema of western countries from the beginning to the present. Although Turkish comedy cinema is nourished by the rich humorous elements of Turkish folk culture, it has not been successful in developing a unique cinema language.

Anahtar Kelimeler

Comedy Cinema, Turkish Comedy Cinema, Descriptive Analysis

Kaynakça

• Abisel, N. (1989). “Sessiz Sinema”, Ankara Üniversitesi Basın -Yayın Yüksekokulu Yayınları:10,
• Abisel, N. (2003). “Sessiz sinema” Om Yayınevi, İstanbul.
• Aker, H. (2023). “Recep İvedik, Yerel ve Otantik: Lümpenliğin Kamusal Dili” İnternationalJournal Of CulturalandSosialStudies (IntJCSS), Volüme: 9 (Issue2)/ e-ISSN:2458-9381
• Arslan, E. (2018), “Şener Şen’in Rol Aldığı Filmlerde Halk Kültürü Unsurlarının Kullanımı”, Erzurum Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
• Aslantepe, K. M. (2010). “Türk Komedi Sinemasının Gelişimi”, Ulusal İletişim Kongresi Gülmenin Arkeolojisi ve Medyada Mizah Olgusu, Erzurum, , ss.737-741
• Arı, H. (2019). “Ertem Eğilmez Komedi Filmlerinde Toplumsal ve Siyasal Mesajlar” Ordu üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sinema ve Televizyon Anabilim Dalı, Dalı, Yüksek Lisans Tezi