Dijital Kapitalizm ve Dijital Hikâye Anlatıcılığı: Türkiye’de YouTube Siyaset Videoları Üzerine Bir Analiz

Year 2025, Volume: 2 Issue: 1, 23 - 54, 25.01.2025

Buket Efe Asiye Ata

Abstract

Sosyal medya uygulamaları içinde en çok kullanılan video paylaşım sitelerinden biri olan YouTube, siyasi partilerin özellikle seçim dönemlerinde seçmeni ve hedef kitleyi etkilemek için kullandıkları bir siyasal iletişim aracıdır. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizinin kullanıldığı bu çalışmada, amaçsal örnekleme olarak seçilen AK Parti’nin resmi YouTube sayfasında son bir yıl içerisinde yayınladığı 227 video incelenmiştir. Bu videoların çalışmada geçen dijital kapitalizm ve dijital hikâye anlatımı tanımına uyması, izlenme oranındaki artış, videolara yapılan yorumlar, beğeni sayısı, beğenilmeme sayısı, videonun yayın süresi, ismi, yayınlanan video içeriklerinin bir amaca yönelik olarak yayınlanması için seçmek tercih sebebi olmuştur. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış gözlem formu kullanılmış ve çalışmanın amacına uygun olarak dijital hikâye anlatıcılığı kapsamında seçilen 18 video, bu forma göre incelenmiştir. Form; video konuları, videonun teknik analizi, videonun içeriksel analizi olarak her birinin altında ilgili maddeler olarak ayrı ayrı kategorilendirilmiştir. Formdaki başlıkların altında verilen 39 maddeye göre videolar incelenmiş ve çıkan sonuçlara göre yorumlanmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda her bir videoda dijital kapitalizm ögelerinin belirgin bir şekilde yer aldığı görülmüştür.

Keywords

Dijital Kapitalizm, Dijital Hikâye Anlatıcılığı, Siyasal İletişim, Sosyal Medya, YouTube

Digital Capitalism and Storytelling: An Analysis on YouTube Politics Videos in Turkey

Abstract

YouTube, one of the most widely used video sharing sites among social media applications, is a political communication tool used by political parties to influence voters and target audiences, especially during election periods. In this study, in which document analysis, one of the qualitative research methods, was used, 227 videos published on the official YouTube page of the AK Party, which was selected as purposive sampling, within the last year were analyzed. The reason for the selection was that these videos fit the definition of digital capitalism and digital storytelling in the study, the increase in the rate of viewership, the comments on the videos, the number of likes, the number of dislikes, the duration of the video, the name of the video, and the video content published for a purpose. A semi-structured observation form was used as a data collection tool and 18 videos selected within the scope of digital storytelling in accordance with the purpose of the study were analyzed according to this form. The form was categorized separately as video topics, technical analysis of the video, contextual analysis of the video and related items under each of them. The videos were analyzed according to the 39 items given under the headings in the form and interpreted according to the results. As a result of the analyses, it was seen that digital capitalism elements were prominently included in each video.

Keywords

Digital Capitalism, Digital Storytelling, Political Communication, Social Media, YouTube

References

• Baran, T. (2018). “Türkiye’de Savunma Sanayi Sektörünün İncelenmesi ve Savunma Sanayi Sektörü Harcamalarının Ekonomi Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi”. Uluslararası İktisat ve İdari Bilimler Dergisi, 2, 58-81.
• Başlar, G. (2013). Yeni medyanın Gelişimi ve Dijitalleşen Kapitalizm. Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Akademik Bilişim.
• Bekiroğlu, O., Bal, E. (2014). Siyasal Reklamcılık 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Araştırması. Konya: Literatürk Acedemia.
• Bilis, A., E., Şahin, A., Demir, L. (2023). 4 Mayıs 2023 Türkiye Genel Seçimlerinde Siyasal Partilerin Kullandığı Siyasal Reklam Videoları Üzerine Bir Analiz, 221-238.
• Bowen, G., A. (2009). Document Analysis As A Qualitative Research Method. 9(2), 27-40.
• Can, A., Esen, H. (2008). “Kısa Filmde Ritm”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 153-165.
• Çağlar, N., Köklü, P, H. (2017). “Yeni Medyanın Siyasal İletişim Aracı Olarak Kullanımı: Siyasal Partilerin Resmi Web Sayfalarına Yönelik Bir Araştırma”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 148-173.
• Çetinkaya, A. (2016). Günümüz Medya Ekonomisi Çerçevesinde Çevrimiçi Gazetecilik ve Reklam İlişkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çokluk, N., Ökmen, Y., E. (2020). “Sözlü Kültürden Dijital Kültüre Hikaye Anlatımı: YouTuberler Üzerine Kültürel Bir Çözümleme”. Selçuk İletişim Dergisi, 13, 1114-1148.
• Demirel, S., Yeğen, C. (2015). “Tüketim, Postmodernizm ve Kapitalizm Örgüsü”. İlef Dergisi, 2, 115-138.
• Demirkaya, İ. Koyuncu, E. (2021). Dijital Kapitalizm. Tüketim Kültürü ve Y Kuşağının Değişen Tüketim Davranışları, 8(15), 174-196.
• Doğan, A., Alptekin, G. (2018). “Bir Siyasal İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya: ‘TBMM Üyelerinin Twitter Kullanım Pratikleri Üzerine İnceleme’”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
• Ertuğrul, G. (2016). “Teknoloji ve Politikanın Kesişimselliğinde Yeni Mecra Sanatı ve Toplumsal Durum”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 3(1), 7-29.
• İlhan, E., Görgülü Aydoğdu, A. (2019). “YouTube Kullanıcılarının Kullanım Motivasyonlarının İncelenmesi”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 1130-1153
• İli, B. (2023). “Dijital Siyaset Aracı Olarak’YouTube’:’Babala TV’ ‘Mevzular Açık Mikrofon Programına Yönelik Araştırma”. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Sayı: 12, 484-505.
• Kavasoğlu, B. R. (2018). “Grafik Tasarımının Logo, Amblem, Logotype ve Kurumsal Kimlik Tasarımındaki Önemi”. 6. Uluslararası Matbaa Teknolojileri Sempozyumu, 1119-1126.
• Kaya, F. (2018). “Reklam ve Pazarlama Stratejileri: Bir Reklamda Olması Gerekenler”. Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 99-111.
• Koçak, Ö., F. (2023). “Sosyal Medyanın Siyaset Üzerindeki Etkisi”. (Ed. . M. Tek., A. Ay). Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler Ekonomi ve Politika. Konya: Çizgi Kitapevi Yayınları
• Korkut, Y. (2022). Siyasal İletişimde Bir Araç Olarak Youtube Kullanımı. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, İletişim Fakültes Radyo Sinema ve Televizyon Bölümü.
• Kuyucu. M. (2018). “Geleneksel Video Yayıncılığından YouTube Yayıncılığına Geçişte Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinin YouTube Kullanım Amaçları”. (Ed. A., M. Kırık). Medya Çağında İletişim’Sokatan Ekrana. Sanaldan Gerçeğe. Konya: Çizgi Kitapevi.
• Ökmen, Y. E., Çokluk, N. (2021). Bende Artık Bir Hikaye Anlatıcısıyım: Hikaye Anlatımında Dijital Olanaklar Açısından Youtuber ‘Fly Witth Haifa’ Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi
• Özata, F., Z. (2013). “Sosyal Medya Platformları”. (Ed. M., C. Öztürk). Dijital İletişi ve Yeni Medya, Rskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Doğu Öztürk, İ., Zeybek, B. (2020). “Siyasal İletişim Kampanya Aracı Olarak Video İçerik Paylaşım Ağı YouTube: 23 Haziran 2019 İstanbul Yerel Seçimi Üzerine Bir Değerlendirme”. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, Sayı: 35, 92-114
• Pektaş, H. (1987). “Reklam Nedir? İşlev ve Etkileri Nelerdir”, Ondokuz Mayıs University Journal of Education Faculty, 2(1), 222-231.
• Sağlık, A., M. (2022). “Geçmişten Günümüze Reklam ve Değişimi”. Simetrik İletişim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-18.
• Sezgin, Ş., Sezgin, S. (2018). “Dünyada ve Türkiye’de Savunma Sanayi: Genel Bir Bakış”. Avrasya Sosyal ce Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 1-19.
• Sözen, M. (2017). “Anlatımsal Bir Öge Olarak Sinemada Ses Efektleri: Tanımlamalar, Filmler, Çözümlemeler”. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 61, 447-503.
• Sunal, G., Furuncu Kutluhan, D., Bağdatlı Kalkan, D, S. (2022). “Geleneksel ve Dijital Hikâye Anlatıcılığı Arasındaki Farkın Covid 19 Pandemi Sürecinde Maske Kullanımına İlişkin Bir Video Filmi Üzerinden İncelenmesi”. Yeni Medya Elektronik Dergisi, Sayı: 6, 221-228.
• Tamer, H. (2022). “Dijitopya: Teknoloji, Yönetim ve Emek Bağlamında Ütopyalar ve Distopyalar Üzerine Bir İnceleme”. Kaytek Dergisi, 4(1), 13-37.
• Terzioğlu, E. (2023). Digital panopticon dilemmas: A study on contact tracing apps carried out by the ministry of health. Journal of Economy Culture and Society, 68, 46-59. https://doi.org/10.26650/JECS2023-1256957.
• Uluç, G., Yarcı, A. (2017). “Sosyal Medya Kültürü”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 52, 88-102.
• Yaşar, İ., H. (2020). Sosyal Medya ve Siyaset. Ankara: Orion Kitapevi.
• Yaylagül, L. (2019). “Eleştirel Ekonomi Perspektiften Devlet ve Medya İlişkisi”. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(2), 134-152.
• Yazıcı, T., Karlı, İ. (2016). Bilgi Toplumunda Teknoloji. Medya ve Siyaset. Kocaeli: Volga Yayıncılık, Plato Meslek Yüksek Okulu Yayınlar No:3.
• Yıldırım, A., Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M., S. (2023). “Medya Çalışmaları Bağlamında Dönüşen Hikâye Anlatıcılığı: Transmedya Hikaye Anlatısı”. On dokuz Mayıs Üniversitesi, 8(1), 49-66.