Yerel Yönetimlerin Çocuğa Yönelik Örgütlenmesi ve Politikaları: Seçilmiş Ülkeler Üzerinden Bir Değerlendirme

Year 2020, Volume: 12 Issue: 22, 39 - 56, 21.06.2020

Levent Memiş

https://doi.org/10.38155/ksbd.669532

Abstract

Çocuklar, çocuk olmasından dolayı özel olarak bir takım haklara sahiptir. Bu haklar farklı belgelerde ifade edilmekle birlikte, çocuk hakları konusunda en temel belge (20 Kasım) 1989 yılında benimsenerek (14 Eylül) 1990 yılında yürürlük kazanan “Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”dir. Çocuğun sağlıklı bir birey olarak gelişmesine odaklanan bu Sözleşme’de; ayrımcılık yasağı, yaşama ve gelişme, yararına öncelik tanıma, görüşleri dikkate alma ve katılım sağlama ilkeleri benimsenmektedir. Benimsenen ilkeler çerçevesinde toplumun hassas bir tarafını oluşturan çocukların olumsuzluklarla karşılaşmaması ve yaşam kalitesinin sağlanması adına, kamu yönetimi içinde ayrı örgütlenmelere ve politikalara ihtiyaç duyulmaktadır. İfade edilenler kapsamında bu çalışmada çocuklarla ilgili göstergelerde öne çıkan ülkelerde (Norveç, İsveç, Hollanda, İzlanda, Belçika ve Portekiz) nasıl bir örgütsel yapının geçerli olduğu ve hangi tür politikaların öne çıktığı inceleme konusu yapılmaktadır. Gerçekleştirilen incelemede çocuğa yönelik örgütlenmede, ülkelerin yönetim yapı ve kültürlerinin etkili olduğu, çocuk istismarını kapsayan çocuk koruma konusunda merkezi yönetimin öne çıktığı tespit edilmektedir. Yerel yönetimler ise merkezi yönetimi tamamlayacak şekilde çocuk koruma konusunda bazı görevler üstlenmekle birlikte daha çok eğitim, çocuk refahı ve sosyal hizmetler alanında öne çıktığı anlaşılmaktadır. Ayrıca ilgili ülkelerde çocuğun ağırlıklı olarak sağlık ve sosyal hizmetler sistemi kapsamında ele alınmakla birlikte aile odaklı (katılım ve ilişki kurma esasına dayalı) yaklaşımların da önem kazandığı görülmektedir.

Keywords

Çocuk, Politika, Yerel Yönetimler

References

• Akarçay, P. (2017). Finlandiya, Danimarka ve Norveç’te Yerel Yönetimler. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 ( 46), 352-372.
• Aka, V. ve Güngör, F. (2019). Türkiye’de Çocuklara Yönelik Yerel Yönetim Politika ve Uygulamaları. Astana Yayınları (Ed.), Kamu Yönetimi ve Çocuk (s. 25-60). Ankara.
• Akyüz, E. (2010). Çocuk Hukuku. Ankara: Pegem Akademi.
• Alpan, A. (2015). Mekân Sahipliği için Mekânı Çocuklarla Birlikte Üretmek: Eskişehir Odunpazarı için Bir Model Önerisi. İdeal Kent, 17, 202-251.
• Bağ, Ö. Ve Alşen, S. (2016). Çocuğun Cinsel İstismarının Değerlendirilmesinde Yeni Model: Çocuk İzlem Merkezleri. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 6 (1), 9-14.
• Berg, T. (2012). Combating child abuse and neglect in Germany, Hungary, Portugal, Sweden and The Netherlands, https://www.youthpolicy.org/library/documents/combating-child-abuse-and-neglect-in-germany-hungary-portugal-sweden-and-the-netherlands/, Erişim tarihi: 27. 08. 2019.
• Bilgener, S. Ç. ve Çalışkan, D. (2018). Çocuğu İstismardan Korumada Yeni Bir Yaklaşım: Çocuk İzlem Merkezleri, Pegem Akademi (Ed.), Prof. Dr. Emine Akyüz'e Armağan Akademisyenlikte 50 Yıl (119-127). Ankara.
• Broz, Z. ve Wienen, J. (2017). Local democracy in Iceland, https://rm.coe.int/16806fc29b, Erişim tarihi: 26. 08. 2019. Caluwaerts, L. (2010). Youth Policy in the Flemish Community, http://www.euromet.in/Child_YP_Belgium_en.pdf, Erişim tarihi: 27. 08. 2019.
• Crompton, A. (2017). Local Government in Belgium: Decentralisation in Progress, https://www.lgiu.org.uk/wp-content/uploads/2017/08/Local-Government-in-Belgium-decentralisation-in-progress.pdf, Erişim tarihi: 27. 08. 2019. Çakırer Özservet, Y. (2018). Kent Havası Çocuğu Özgür Kılar mı?, Astana Yayınları (Ed.), Çocuk Üzerine Araştırmalar (87-109). Ankara.
• Çakırer-Özservet, Y. (2016). Çocuklar İçin Katılımcı Yerel Yönetimler, Nobel Yayınları (Ed.), Çocuk Katılımı (91-128). Ankara.
• Darwish, L., van Gaal, T. ve Nuyens, N. (2012). Being Young in the Netherlands, https://www.nji.nl/nl/Download-NJi/Publicatie-NJi/Being_Young_in_the_Netherlands_2012.pdf, Erişim tarihi: 25. 08. 2019.
• de Baat, M., van der Linden, P., Kooijman, K. ve Vink, C. (2011). Combating Child Abuse and Neglect in the Netherlands, Netherlands Youth Institute, https://www.nji.nl/nl/Download-NJi/Publicatie-NJi/(301995)-Daphne_report_Netherlands.pdf, Erişim tarihi: 25. 08. 2019.
• Dede, D. (2011). Çok Düzeyli Yönetişim Olgusunun kent Konseyleri Bağlamında İncelenmesi: Helsinki, Stockholm, Bergen, Barselona Kent Konseyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE, İstanbul.
• Desair, K. ve Adriaenssens, P. (2011). Policy Toward Child Abuse and Neglect in Belgium: Shared Responsibility, Differentiated Response, İçinde Child Protection Systems: International Trends and Orientations, Edt. Neil Gilbert, Nigel Parton Ve Marit Skivenes, Oxford University Press, New York, ss. 204-222.
• Emery, M. (1958). Provisions for the Protection of Children in Belgium and Sweden, Bulletin, June.
• Erginli, B. E. (2018). İstanbul İlçe Belediyelerinde Çocuğa ve Aileye Yönelik Hizmetler, TESEV Yayınları.
• ESN (2014). Investing in Children’s Services Improving outcomes, https://www.esn-eu.org/sites/default/files/publications/ESN_Investing_in_Children%27s_Services%2C_Improving_Outcomes.pdf, Erişim tarihi: 26. 08. 2019.
• Freymond, N. (2007). Using Intermediary Structures to Support Families: An International Comparison of Practice in Child Protection, içinde Moving Toward Positive Systems of Child and Family Welfare, Edt. Gary Cameron, Nick Coady ve Gerald R. Adams, Wilfrid Laurier University Press, Kanada, ss. 161-185.
• Güngör, S. (?). Bakıma Muhtaç Çocuklar: Türkiye Ve Norveç Kurumsal Yapılarının Karşılaştırılması, Türk İdare Dergisi, http://www.tid.gov.tr/Makaleler/225%20-%20241%20servet%20g%C3%BCng%C3%B6r.doc, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• Hilverdink, P., Daamen, W. ve Vink, C. (2015). Children and youth support and care in the Netherlands, http://www.youthpolicy.nl/en/Download-NJi/Publicatie-NJi/Children-and-youth-support-and-care-in-The-Netherlands.pdf, Erişim tarihi: 26. 08. 2019.
• Johansson, S., Stefansen, K., Bakketeig, E. ve Kaldal, A. (2017). Implementing the Nordic Barnahus Model: Characteristics and Local Adaptions, İçinde Collaborating Against Child Abuse Exploring the Nordic Barnahus Model, Edt. Susanna Johansson, Kari Stefansen, Elisiv Bakketeig ve Anna Kaldal, Palgrave Macmillan, ss. 1-34.
• Johansson, S. (2017). Power Dynamics in Barnahus Collaboration, İçinde Collaborating Against Child Abuse Exploring the Nordic Barnahus Model, Edt. Susanna Johansson, Kari Stefansen, Elisiv Bakketeig ve Anna Kaldal, Palgrave Macmillan, ss. 251-272.
• Karatay, Z. (2019). Sivil Toplum Kuruluşlarının Çocuk Haklarının Korunması Ve Geliştirilmesinde Yeri: Çocuk Vakfı Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi, SBE, Giresun.
• Kargın, N. (2013). Hollanda Yönetsel Düzeninde Yerel Yönetimler, Seçkin Yayıncılık (Ed.), Dünya’da Yerel Yönetimler (283-308). Ankara.
• Kent95 (2018). Kent95 Başlangıç Kiti Harekete Geçiren Fikirler, https://bernardvanleer.org/tr/publications-reports/an-urban95-starter-kit-ideas-for-action/, Erişim tarihi: 29. 12. 2019.
• Kojan, B. H. (2011). Norwegian Child Welfare Services: A Successful Program for Protecting and Supporting Vulnerable Children and Parents?. Australian Social Work, 64 (4), 443-458. Langford, M. ve Kırkebo, T. (2019). Children’s Rights’ Indexes: Measuring Norway’s Performance, Children’s Rights in Norway: An Implementation Paradox? (42-106), Universitetsforlaget.
• Lopez, M. L., Bouma, H., Knorth, E. J. ve Grietens, H. (2019). The Dutch Child Protection System: Historical Overview and Recent Transformations , Springer (Ed.), National Systems of Child Protection Understanding the International Variability and Context for Developing Policy and Practice (173-192).
• Magalhaes, M. J. ve Sottomayor, C. (2015). Working Paper on Intervention Against Child Abuse and Neglect in Portugal, https://www.londonmet.ac.uk/media/london-metropolitan-university/london-met-documents/faculties/faculty-of-social-sciences-and-humanities/research/child-and-woman-abuse-studies-unit/ceinav/CAN-working-paper_PT-final_BG.pdf, Erişim tarihi: 28. 08. 2019.
• Mamur Işıkcı, Y. (2019). Kamu Yönetimi ve Çocuk İlişkisi: Çocuk Hakları Bağlamında Bir Değerlendirme. Astana Yayınları (Ed.), Kamu Yönetimi ve Çocuk (1-24), Ankara.
• Mamur Işıkcı, Y. (2016). Türkiye’de Çocuk Refahı İçin Çocuk Ombudsmanlığı Önerisi. Journal of Emerging Economies and Policy, 1, 125-135.
• Meys, A. (2010). Youth Policy in the GermanSpeaking Community, https://rm.coe.int/16807023f1, Erişim tarihi: 27. 08. 2019. Nordfeldt, M. ve Larsson, O. S. (2011). Local welfare in Sweden: Housing, Employment and Child Care, WILCO Publication, http://www.wilcoproject.eu/wordpress/wp-content/uploads/WILCO_WP2_Report_03_SW1.pdf, Erişim tarihi: 28. 08. 2019. Nososco (2017). Social Protection in the Nordic Countries: Scope, Expenditure and Financing, http://norden.diva-portal.org/smash/get/diva2:1148493/FULLTEXT02.pdf, Erişim tarihi: 28. 08. 2019.
• Pereira, A. (1991). The System of Local Government in Portugal, Macmillan (Ed.) Local Government in Europe (134-145). Pettersen, B. ve Monsen, N. (?). Norwegian Municipalities Bringing Social Services Back Into Public Hands, https://www.tni.org/files/publication-downloads/chapter_4_reclaiming_public_services.pdf, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• Price-Robertson, R., Bromfield, L. ve Lamont, A. (2014). International Approaches To Child Protection, https://aifs.gov.au/cfca/sites/default/files/publication-documents/cfca-paper23.pdf, erişim Tarihi: 25. 08. 2019.
• Pudar, G., Suurpää, L., Williamson, H. ve Zentner, M. (2013). Youth policy in Belgium, https://rm.coe.int/16807023f1, Erişim tarihi: 27. 08. 2019.
• Sanders, R. (2018). The Management of Child Protection Services: Context and Change, Routledge.
• Samsonsen,V. (2016). Assessment in childprotection; A comparative study Norway –England, University of Stavanger, Phd Thesis, Norveç, https://uis.brage.unit.no/uis-xmlui/handle/11250/2373778?show=full, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• Save the Children (2019). Changing Lives in Our Lifetime, Global Childhood Report 2019, https://resourcecentre.savethechildren.net/node/15264/pdf/ch1338551_0.pdf, Erişim tarihi: 24. 12. 2019.
• Silva, C. N. (2017). Political and Administrative Decentralization in Portugal: Four Decades of Democratic Local Government, İçinde Local Government and Urban Governance in Europe, Edt. Carlos Nunes Silva ve Jan Bucek, Springer, ss. 9-32.
• Skivenes, M. (2011). Norway: Toward A Child-Centric Perspective, İçinde Child Protection Systems: International Trends and Orientations, Edt. Neil Gilbert, Nigel Parton Ve Marit Skivenes, Oxford University Press, New York, ss. 154-179.
• Sverrisson, S. ve Hannesson, M. K. (2014). Local Governments in Iceland, https://www.samband.is/media/enska/SIS-enska.pdf, Erişim tarihi: 26. 08. 2019.
• TUİK (2018). İstatistiklerle Çocuk, https://biruni.tuik.gov.tr/yayin/views/visitorPages/index.zul, Erişim tarihi: 31. 12. 2019.
• Uludağ, G. ve Mamur Işıkcı, Y. (2019). Çocuk Haklarının Korunması ve Gelişmesinde Üniversitelerin Rolü, İçinde Kamu Yönetimi ve Çocuk, Edt. Yasemin mamur Işıkcı, Astana Yayınları, Ankara, ss. 149-178.
• UNICEF (2017). Dijital Bir Dünyada Çocuklar, http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/SOWC_2017_SUM_TR.pdf, Erişim tarihi: 25. 12. 2019.
• UNICEF (2019). The State of The World's Children, https://www.unicef.org/reports/state-of-worlds-children-2019, Erişim tarihi: 25. 12. 2019.
• UNPAN (2006). Kingdom of Norway Public Administration Country Profile, http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/unpan023320.pdf, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• Ürkmez, G. K. (2013). Belçika’da Yerel Yönetimler, Seçkin Yayıncılık (Ed.), Dünya’da Yerel Yönetimler (143-162), Ankara.
• Vermeulen, W. (2015). Decentralization of social policy in the Netherlands, https://www.cpb.nl/sites/default/files/publicaties/download/cpb-background-document-decentralization-social-policy-netherlands.pdf, Erişim tarihi: 26. 08. 2019.
• VNG (The Association of Netherlands Municipalities) (2018). Local Government in the Netherlands, https://www.publieksdiensten.nl/wp-content/uploads/2018/04/DENMARK-4-Local-Government-in-the-Netherlands.pdfi, Erişim tarihi: 25. 08. 2019.
• Norwegian Ministry of Local Government and Modernisation (2014). Local Government in Norway, http://www.mddsz.gov.si/fileadmin/mddsz.gov.si/pageuploads/dokumenti__pdf/enake_moznosti/NFMStudijski2LokalnoUpravljanje.pdf, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• End Of Childhood Report (2018). The Many Faces of Exclusion, https://campaigns.savethechildren.net/sites/campaigns.savethechildren.net/files/report/EndofChildhood_Report_2018_ENGLISH.pdf, Erişim tarihi: 24. 08. 2019.
• Netherland Youth Institü (2019). Evaluation of the Youth Act, http://www.youthpolicy.nl/en/Publications/Verzamelmap-Engelse-publicaties/Evaluation-of-the-Youth-Act, Erişim tarihi: 26. 08. 2019.
• European Commission (2015). Evaluation of legislation, policy and practice on child participation in the European Union (EU), https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/f425176f-cc2c-46bd-8a3a-65d958fff780, Erişim tarihi: 28. 08. 2019.
• Regeringskanliet-Finansdepartementet (2005). Local government in Sweden – organisation, activities and finance, https://www.vannas.se/default.aspx?di=2056, Erişim tarihi: 28. 08. 2019. Trthaber.com, Sayılarla dünyada Çocuk, https://www.trthaber.com/haber/yasam/sayilarla-dunyada-cocuk-413850.html
• Humanium.org, Children in the World, https://www.humanium.org/en/children-world/
• https://www.ssb.no/en/befolkning/nokkeltall/population, 26. 08. 2019.
• https://www.kidsrightsindex.org/Methodology/Reports-and-Publications1, 26. 08. 2019
• https://tr.wikipedia.org/wiki/İzlanda#Siyaset_ve_yönetim, 27. 08. 2019.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Portekiz, 28. 08. 2019.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0sve%C3%A7#%C4%B0ller_ve_belediyeler, 29. 08. 2019.
• http://www.bvs.is/english/, 27. 08. 2019
• https://www.youthpolicy.org/factsheets/country/belgium/, 28. 08. 2019
• https://kdkcocuk.gov.tr/, 29. 12. 2019.
• 5393 Sayılı Belediye Kanunu
• 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu
• https://istanbul.kent95.org/#, 25. 12. 2019
• Şehir Hepimizin: “Kente 95 cm’den Bakmak”, https://www.youtube.com/watch? list=PL3ilA2pmbJRNyTQki0sdEnX4YVj6DDhNa&v=B6cQCliimyo, 29. 12. 2019
• http://unicef.org.tr/sayfa.aspx?id=64, 30. 08. 2019