The Issue of Child Marriages in Classical and Contemporary Islamic Law

Yıl 2025, Sayı: 45, 87 - 114, 30.06.2025

Fatiha Bozbaş

https://doi.org/10.35209/ksuifd.1652600

Öz

Child marriage has historically existed as a social reality within the Islamic world and was considered a legally valid practice in classical Islamic jurisprudence. Within the framework of classical fiqh, this practice was generally regarded as a permissible matter (mubāḥ), whereby guardians—exercising their custodial authority (wilāya)—were deemed legally entitled to marry off their minor children. While this doctrinal position faced little opposition throughout history, it has become the subject of significant criticism in the modern era. In this context, divergent approaches have emerged, with many highlighting the harmful consequences of child marriage and questioning its association with the Islamic tradition, thus generating extensive debate. Today, many Muslim-majority countries have introduced minimum legal ages for marriage in their civil codes and have largely prohibited child marriages. However, in countries such as Yemen, Saudi Arabia, Sudan, and Afghanistan, such practices persist—often due to factors such as poverty, lack of education, and deeply rooted cultural norms. Accordingly, it becomes crucial to examine comprehensively how early-age marriage is assessed both in classical and contemporary Islamic legal thought, the foundations upon which modern objections rest, and how these discussions intersect with broader socio-legal dynamics. The primary aim of this study is to analyze the historical and jurisprudential foundations of child marriage in classical Islamic doctrine, to explore the new interpretive trends that have emerged in the modern era, and to provide a comparative assessment of both perspectives. It further seeks to evaluate how current legal regulations in Muslim-majority societies align with or depart from the principles of Islamic law. A review of the existing literature reveals that academic work on child marriage has often focused either on the authenticity of ḥadīth reports or on the legal dimensions of modern regulatory frameworks. However, a comprehensive and comparative analysis that contextualizes such marriages within the methodological framework of fiqh and their historical milieu remains largely absent. Accordingly, this study first investigates the socio-legal and methodological grounds upon which classical jurisprudence justified child marriage. It then provides a comparative evaluation of the critiques raised since the twentieth century and the legal reforms introduced across the modern Muslim world, analyzing how these reforms correlate with traditional Islamic legal principles. The findings indicate that classical fiqh deemed child marriage permissible due to specific historical and sociocultural conditions. However, applying these rulings as immutable normative standards in today’s context proves problematic. The study concludes that the scriptural evidence cited to justify child marriage does not yield definitive rulings and is subject to interpretive diversity. The age of ʿĀʾisha at the time of her marriage to the Prophet Muhammad (PBUH) has become a focal point of contemporary debate, with modern scholars re-evaluating traditional narratives in their historical context. Although classical sources recorded little objection to these narrations, contemporary critiques have offered alternative contextualizations. The study finds that child marriages were traditionally legitimized through the principle of maṣlaḥa (public interest). However, such maṣlaḥa must now be reinterpreted in light of current social structures. Legal regulations on minimum marriageable age are thus seen as consistent with Islamic law insofar as they aim to promote welfare, prevent harm, and safeguard human development. The study ultimately concludes that legal reforms alone are insufficient to eliminate early-age marriages. Instead, comprehensive strategies—including public awareness campaigns, robust educational policies, and economic support mechanisms—are essential for addressing the root causes effectively.

Anahtar Kelimeler

Islamic Law, Child Marriage, Ahliya (Legal Capacity), Guardian, Wilāya

Klasik ve Çağdaş İslâm Hukukunda Çocukların Evlendirilmesi Meselesi

Öz

Küçüklerin evlendirilmesi meselesi, İslam dünyasında tarihsel ve toplumsal bir olgu olarak varlık göstermiş, klasik fıkıh literatüründe ise şer‘î geçerliliği olan bir işlem olarak kabul edilmiştir. Klasik fıkıh doktrininde mubah alan çerçevesinde bir uygulama olarak kabul edilen bu meselede cebrî velayet yetkisi doğrultusunda velinin küçük yaştaki çocuklarını evlendirebileceği görüşü genel kabul olarak benimsenmiştir. Klasik doktrindeki bu görüş tarihsel süreçte fazla itiraza uğramamış olsa da son dönemde ciddi eleştirilere maruz kalmıştır. Bu minvalde bu tür evliliklere dair farklı yaklaşımlar ortaya çıkmış, çocuk evliliklerinin menfi yönleri vurgulanırken bir yandan da bu olgunun İslam diniyle ilişkilendirilmesi çeşitli tartışmalara yol açmıştır. Günümüzde birçok İslam ülkesinde medeni kanunlarda evlilik yaşı belirlenmiş ve çocuk evlilikleri büyük ölçüde yasaklanmıştır. Ancak, Yemen, Suudi Arabistan, Sudan, Afganistan gibi bazı ülkelerde bu tür evliliklerin hâlâ sürdüğü ve bunun genellikle eğitimsizlik, yoksulluk, gelenek gibi sebeplerle devam ettiği görülmektedir. Bu nedenle, klasik ve çağdaş fıkıh perspektifi ışığında küçük yaşta evliliklerin nasıl değerlendirildiği, bu evliliklere yönelik günümüzdeki itirazların hangi temellere dayandığı ve bu tartışmaların toplumsal boyutları ele alınarak meseleyi bütüncül bir şekilde değerlendirmek önem arz etmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, küçüklerin evlendirilmesi meselesinin klasik doktrindeki tarihsel arka planını analiz etmek, çağdaş dönemde bu konuya dair ortaya çıkan yeni yorumları incelemek ve bu iki yaklaşımı mukayeseli bir şekilde değerlendirmektir. Aynı zamanda günümüz İslam dünyasındaki hukukî düzenlemelerin İslam hukuku ile nasıl örtüştüğü veya ayrıştığı konusunda bir perspektif sunmayı amaçlanmaktadır. Mevcut literatür incelendiğinde, küçüklerin evlendirilmesi üzerine yapılan akademik çalışmaların genellikle rivayetlerin sıhhati veya günümüzdeki hukuki düzenlemeler açısından ele alındığı görülmektedir. Ancak bu evliliklerin fıkıh metodolojisi ve tarihsel bağlam içinde nasıl değerlendirildiği üzerine yeterince kapsamlı ve mukayeseli bir çalışma yapılmamıştır. Bu minvalde çalışmada öncelikle klasik fıkıh doktrininde hangi toplumsal ve usûlî gerekçelerle bu uygulamanın meşru görüldüğü araştırılmış, akabinde 20. yüzyıldan itibaren çocuk evliliklerine yönelik eleştiriler ve modern hukuk düzenlemeleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiş, günümüz İslam ülkelerinde çocuk evliliklerine dair getirilen yasal düzenlemelerin klasik fıkıh anlayışıyla nasıl ilişkilendirilebileceği analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, klasik fıkıhta çocuk yaşta evliliklerin belirli tarihsel ve sosyokültürel koşullar çerçevesinde meşru görüldüğü, ancak günümüz toplumsal gerçekleri ışığında bu hükümlerin mutlak normatif bir kural olarak kabul edilmesinin sorunlu olabileceği ortaya konmuştur. Küçük yaşta evliliklerin fıkhen mümkün olup olmadığına dair kullanılan delillerin kesin bir hüküm ortaya koymadığı, aksine yorumlanabilir olduğu sonucuna varılmıştır. Hz. Âişe’nin evlilik yaşı üzerine yapılan tartışmaların son dönemlerde farklı değerlendirmelere tabi tutulduğu, klasik literatürde bu rivayetlere yönelik doğrudan bir itirazın bulunmadığı ancak çağdaş dönemde bu rivayetlerin tarihi bağlamları açısından yeniden ele alındığı görülmüştür. Klasik dönemde küçüklerin evlendirilmesinin maslahat ilkesi çerçevesinde meşru kabul edildiği ancak bu maslahatin günümüz toplumsal yapıları açısından farklı değerlendirilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Evlilik yaşı ile ilgili yasal düzenlemelerin maslahat, zarar ilkesini bertaraf etme ve insanın fıtrî gelişimine uygun olma açısından İslam hukukuyla uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Erken yaşta evliliklerin önüne geçmek için yalnızca yasal düzenlemelerin yeterli olmayacağı, aynı zamanda toplumsal bilinçlendirme çalışmalarının artırılması, eğitim politikalarının güçlendirilmesi ve ekonomik destek mekanizmalarının geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Çocuk, Evlilik, Ehliyet, Velî

Kaynakça

• Acar, Halil İbrahim. “İslâm Hukukunda Evlenme Ehliyeti Bakımından Küçüklerin Evlendirilmesi Problemi”. Dinî Araştırmalar 6/16 (2003), 125-140.
• Aktan, Hamza. “Bazı Yanlış Telâkkilerin Kur’an Hakemliğinde Yeniden Değerlendirilme İhtiyacı”. II. Din Şûrası Tebliğ ve Müzakereleri. tsh. Abdil Aktaş vd. 135-141. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2003.
• Ali, Kecia. Marriage and Slavery in Early Islam. Cambridge: Harvard University Press, 2010.
• Arslan, İhsan. “Hz. Aişe’nin Evlilik Yaşı Örf mü Din mi?”. Trabzon İlahiyat Dergisi 6/1 (2019), 341-376.
• Azizah, Nur. “The Analysis of Minumum Marriage Age Determination in Indonesia and Other Islamic Countries”. Jurnal İlmiah Al Syir’ah 16/2 (2018), 148-160.
• Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. Muhammed Abdülkâdir Atâ. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2003.
• Bilmen, Ömer Nasuhi. İslam Hukuku Terimleri Sözlüğü. haz. Abdullah Kahraman. İstanbul: Semerkand Basım, 2016.
• Birsin, Mehmet. İslâm Aile Hukuku. İstanbul: Çıra Yayınları, 2019.
• Bowden, Jeremiah J. “Marriageable Age in Islam: A Study on Marriageable Age Laws and Reforms ın Islamic Law”. A Journal of Transdisciplinary Writing and Research from Claremonth Graduate University 2/1 (2013), 1-16.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl. el-Câmi‘u’s-sahîh. Dımaşk: Dâru İbn Kesîr, 1423/2002.
• Buhârî, Fâtıma vd., “Tahdîdü sinni’z-zevâc beyne’l-fıkhi’l-İslâmî ve kavânîni’l-ahvâli’ş-şahsiyyeti’l-‘Arabiyye”. el-Hıvâru’l-mutavassıtî 11/1 (2020), 249-259.
• Buhûtî, Mansûr b. Yûnus. Keşşâfü’l-kınâ‘ ‘an (metn)i’l-İknâ‘. 6 Cilt. Beyrut: ‘Âlemü’l-Kütüb, 1403/1983.
• Burhâneddîn el-Buhârî, Mahmûd b. Ahmed. el-Muhîtü’l-burhânî fi’l-fikhi’n-Nu‘mânî. thk. Abdülkerîm Sâmî el-Cündî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2004.
• Büchler, Andrea vd. “Marriage Age in Islamic and Contemporary Muslim Family Laws. A Comparative Survey”. Electronik Journal of Islamic and Middle Eastern Law 1 (2013), 37-74.
• Cevdet Paşa, Ahmed. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye. İstanbul; Matbaa Osmâniyye, 1300/1882.
• Deborah, Ellis. Women of the Afghan War. Westport, CT: Praeger Publishers, 2000.
• Debûsî, Ebû Zeyd Abdullah b. Muhammed. Takvîmü’l-edille fi’l-usûl. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1421/2001.
• Derdîr, Ebü’l-Berekât Ahmed b. Muhammed. eş-Şerhu’s-sağîr ‘alâ Akrebi’l-mesâlik. 4 cilt. Kahire: Dâru’l-Maarif, 1119/1707.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı. “Küçüklerin Evlendirilmesi”. Erişim 29 Mayıs 2025. https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/Karar/4372/kucuklerin-evlendirilmesi
• Dirik, Mehmet. “Seçimlik Bir Hak Olarak Bulûğ Muhayyerliği”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/11 (2019), 61-96. https://doi.org/10.17859/pauifd.546747
• Ebûbekr, Fatum. “Islamic Family Law Reform: Marrige and Criminalization (A Comparative Study of Legal Law in Indonesia and Pakistan)”. al-ahkâm 4/2 (2019), 97-118.
• Ebû Zehre, Muhammed. Ahvalü’ş-şahsiyye. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 2. Basım, 1369/1950.
• Ebû Zehre, Muhammed. Muhâdarât fî akdi’z-zevâc ve âsâruhû. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 1971.
• Erdoğan, Mehmet. Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2005.
• Fıtrat Tv. “Çocukların Evlendirilmesi Kur’an’a Aykırıdır”. Youtube. Yayın Tarihi 9 Ocak 2018. https://www.youtube.com/watch?v=BXs9aKiwf6k
• Haydar Efendi, Ali, Dürerü’l-hükkâm Şerhu Mecelleti’l-Ahkâm. terc. Fehmî el-Hüseynî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru ‘Alemi’l-Kütüb, 1423/2003.
• Hemûndî, Nûrî Hamâ. “Tezvîcü’l-kâsırât beyne’l-fıkh ve kânûni’l-ahvâli’ş-şahsiyyeti’l-‘Irâkî”. The Scientific Journal of Cihan University 1/4 (2017), 125-140. http://www.arabwomenlegal-emap.org/cawtar_documentcountry/
• Human Rights for All in Iran. Child early marriages and child mothers in the Islamic Republic of Iran. https://www.ohchr.org/sites/default/files/Documents/Issues/Children/2030/AllHumanRightsForAllInIran.pdf
• ICRW, International Center for Research on Women. Chıld Marriage in Southern Asia (b.y.: y.y., ts.) https://asiapacific.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/Child%20Marriage%20in%20Southern%20Asia.pdf
• Islamic Family Law of Malaysia (Law no. 303). Resmî Gazete 4 (28 June 1984). Access 24 Mart 2025 http://jafbase.fr/docAsie/Malaisie/FamilleIslamique.PDF
• İbn Abdülber en-Nemerî, Ebû Ömer Yûsuf b. Abdillâh. el-Kâfî fî fürû‘i’l-Mâlikiyye. thk. Muhammed Madik. 2 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Riyâdi’l-hadîsiyye, 1398/1978.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emîn b. Ömer. el-‘Ukûdü’d-dürriyye fî tenkîhi’l-Fetâva’l-Hâmidiyye. thk. Muhammed Osman. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1428/2008.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emîn b. Ömer. Reddü’l-muhtâr ‘ale’d-dürri’l-Muhtâr. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd. 13 Cilt. Riyad: Dâru ‘Âlemi’kütüb, 1423/2003.
• İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir b. Muhammed. Makâsıdü’ş-şerî‘ati’l-İslâmiyye. Tunus: Mektebetü’l-İstikâme, 1366/1946.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed. el-Muhallâ. thk. Abdulgaffâr Süleyman el-Benderî. 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2003.
• İbnü’l-Hâcib, Osmân b. Ömer. Câmi‘u’l-Ümmehât. thk. Ebû Abdurrahmân el-Ahdar (Dımaşk: el-Yemâme Li’t-Tıbâa Ve’n-Neşr, 1419/1998).
• İbn İshak, Ebû Abdillâh Muhammed b. İshâk b. es-Sîre. thk. Ahmed Ferîd el-Mezîdî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2004.
• İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullâh b. Ahmed. el-Muknî‘. thk. Şuayb Arnâûd. Cidde: Mektebetü Sevâdî, 1421/2000.
• İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezid. Sünen İbn Mâce. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 2 Cilt. Kahire: Matbaatu Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, ts.
• İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânü’l-‘Arab. nşr. Emîn Muhammed Abdülvehhâb vd. 17 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1419/1999.
• İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm. el-Bahrü’r-râ’ik. thk. Zekeriyyâ Umeyrât. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1418/1997.
• İbn Rüşd, Ebu’l-Velîd Muhammed b. Ahmed. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 6. Basım. 1402/1982.
• İbn Sa‘d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa‘d. Kitâbü’t-Tabakâti’l-kebîr. thk. Alî Muhammed Ömer. 11 Cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1421/2001.
• İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid. Fethu’l-kadîr li’l-‘âcizi’l-fakîr. thk. Abdurrezzâk Gâlib el-Mehdî. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, 1424/2003.
• İMDAT, Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği. Türkiye Çocuk Evlilikleri Raporu 2020. (by., 2021). https://www.imdat.org/media/raporlar/TURKIYE_COCUK_EVLILIKLERI_RAPORU.pdf.
• Kânûn bi-şe’ni’l-ahkâmi’l-hâssa bi’z-zevâc ve’t-talâk ve âsârihimâ, (Kanun no. 14). Resmî Gazete 5 (14 Ekim 2015). Erişim 22 Mart 2025. https://lawsociety.ly/legislation قانون-رقم-14-لسنة-2015-م-بتعديل-بعض-أحكام-الق/
• Kânûnu’l-ahvâli’ş-şahsiyye el-‘Irâkî (Kanun no. 188). Resmî Gazete 280 (19 Aralık 1959). Erişim 21 Mart 2025. https://iraqi-alamal.org/wp-content/uploads/2019/10/-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%8A-%D8%B1%D9%82%D9%85-188-%D9%84%D8%B3%D9%86%D8%A9-1959%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B0.pdf
• Kânûnu’l-ahvâli’ş-şahsiyye İmârâtî (Kanun no. 41). Resmî Gazete 785 (1 Ekim 2024). Erişim 21 Mart 2025. https://www.uaelegislation.gov.ae/ar/legislations/2770
• Kânûnu’l-ahvâli’ş-şahsiyye es-Sûdânî (Kanun no. 43). 24 Temmuz 1991. Erişim 24 Mart 2025. https://sgbv-ihrda.uwazi.io/ar/document/jzyl9rrxnbr
• Kânûnu’l-ahvâli’ş-şahsiyye Ummânî (Kanun no. 32/97). Resmî Gazete 601 (15 Haziran 1997). Erişim 22 Mart 2025. https://qanoon.om/p/1997/rd1997032/
• Kânûnu’l-ahvâli’ş-şahsiyye el-Ürdünî (Kanun no. 15). Resmi Gazete 5578 (2 Haziran 2019). Erişim 20 Mart 2025. https://www.aliftaa.jo/ShowContent.aspx?Id=205.
• Kânûnu’l-usra el-Katarî (Kanun no. 22). Resmî Gazete 8 (2006). Erişim 24 Mart 2025. https://www.almeezan.qa/LawView.aspx?opt&LawID=2558&language=ar
• Kânûnu Riâyeti’l-Kâsırîn ‘Irâkî ( Kanun no. 78). (20 Nisan 1980). Erişim 22 Mart 2025. https://wiki.dorar-aliraq.net/iraqilaws/law/3294.html
• Kânûnu’t-tıfl (Kanun no. 126). Resmî Gazete 24 (15 Haziran 2008). Erişim 21 Mart 2025. https://manshurat.org/node/42
• Karaman, Hayrettin. Mukayeseli İslam Hukuku. İstanbul: Nesil Yayınları, 1996.
• Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes‘ûd. Bedâ’i‘u’s-sanâ’i‘ fî tertîbi’ş-şerâ’i‘, thk. Ali Muhammed Muavvız. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2003.
• Kasjim, Alauddin. “Abuse of Islamic Law and Child Marriage in South-Sulawesi Indonesia”. Al- Jāmi ‘ah: Journal of Islamic Studies 54/1 (2016), 95-122.
• Kaysî, Sehâ Yâsîn Atâ. Zevâcü’s-sığâr fî zav’i tahdîdi sinni’z-zevâc. Gazze: Câmiatü’l-İslâmiyye Külliyyetü’ş-Şerîa Ve ‘l-Kânun, Yüksek Lisans Tezi, 1431/2010.
• Korkmaz, Ömer. “Osmanlı Uygulamaları Işığında Küçüklerin Evlendirilmesi ve Veli İzinsiz Nikah”. Bilimnâme 37 (2019), 453-475.
• Kur’an Yolu. çev. Hayreddin Karaman vd. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2020.
• Mecelletü’l-Ahvâli’ş-Şahsiyye Tûnisî. Resmî Gazete 66 (13 Ağustos 1956). Erişim 22 Mart 2025. https://wrcati.cawtar.org/preview.php?type=law&ID=10
• Mergînânî, Burhânüddîn Alî b. Ebî Bekr. Hidâye. thk. Nuaym Eşref Nûr Muhammed. 8 Cilt. Karaçi: İdâretü’l-Kur’ân Ve’l-Ulûmi’l-İslâmiyye, 1417/1996.
• Mevsû‘atu’l-fıkhiyye. 45 Cilt. Kuveyt: Vizâratu’l-Evkâf Ve’ş-Şüûni’l-İslâmiyye, 1412/1992.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmi‘u’s-sahîh. thk. Nazar b. Muhammed Feryâbî. 2 Cilt. Riyad: Dâru Tayyibe, 1427/2006.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. tlk. Hasen Abdülmün‘im Şelebî. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421/2001.
• Nevevî, Yahyâ b. Şeref. el-Minhâc fî şerhi Sahîh-i Müslim b. el-Haccâc. 18 Cilt. Kahire: Müessesetü Kurtuba, 1414/1994.
• Nizâmu’l-ahvâli’ş-şahsıyye (Kanun no. 73). Resmî Gazete 59641 (6 Ağustos 2022). Erişim 24 Mart 2025. https://laws.boe.gov.sa/BoeLaws/Laws/LawDetails/4d72d829-947b-45d5-b9b5-ae5800d6bac2/1?csrt=13979429129004288304
• Okur, Hüseyin. “Kıyas İşleminde İllet Birliğinin Sağlanamaması Hali: Kıyas Ma‘a’l-Fârık”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 36 (2020), 17-48.
• Orum, Fatih. “Kur’ân Işığında Küçüklerin Evlendiril(eme)si Meselesi”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19 (2009), 139-158.
• Osmanlı Hukuk-ı Aile Hukuku Kararnâmesi. ed. Ali Öge. Konya: Mehir Vakfı Yayınları, 5. Basım, 2017. Râcih, Emel Sâlih Sa‘d. “Zevâcü'l-kâsırât fi'l-mücteme'i'l-Yemenî”. Mecelletü Câmiati Aden li’l-‘ulûmi’l-insâniyye ve’l-ictimâiyye 2/1 (2021), 143-157.
• Savaş, Rıza. “Hz. Âişe’nin Evlenme Yaşı ile İlgili Farklı Bir Yaklaşım”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (1995), 139-144.
• Serahsî, Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. el-Mebsût. 31 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1409/1989.
• (SIS), Sisters in Islam vd. Child Marriage: Its Relationship with Religion, Culture and Patriarchy. b.y., 2018. https://arrow.org.my/wp-content/uploads/2018/03/National-Report-Child-Marriage-Single-Page.pdf
• Sibâî, Mustafa. el-Mer’e beyne’l-fikh ve’l-kânûn. Riyad: Dâru’l-Verrâk, 7. Basım, 1430/1999.
• Sürûr, Ubeyr Muhammed. “Zevâcü’l-kâsırât fi’l-usrati’r-rîfiyye’l-muhcira”. Mecelletü Câmiatu Dımaşk 32 (2016), 33-70.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris. el-Üm. thk. Rıfat Fevzî Abdülmuttalib. 11 Cilt. Kahire: Dâru’l-Vefâ, 1422/2001.
• Şekîrât, Sâlih Hâlid Sâlih. “Zevâcü’l-kâsırât beyne’ş-şerî‘a ve’l-kânûn”. Mecelletü Câmiati’ş-Şarika 16 (2019), 123-152.
• Şeserî, Abdurrahmân b. Sa‘d. Hükmü Taknîni men‘i tezvîci’l-feteyât ekal min 18 sene ve tahdîdi sinni’z-zevâc. Feyyûm: Dâru’l-Felâh, 1431/2010.
• Şevkânî, Muhammed b. Alî. Neylü’l-evtâr şerhu Münteka’l-ahbâr. thk. Râid b. Sabri. Beyrut: Dâru’l-Efkâr, 1424/2004.
• Şeybânî, Muhammed b. el-Hasen. el-Câmi‘u’s-sağîr. Karaçi: İdâretü’l-Kur’ân Ve’l-Ulûmi’l-İslâmiyye, 1411/1990.
• Şeyh Nizâm. el-Fetâva’l-Hindiyye. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1421/2000.
• Şirbînî, Muhammed b. Ahmed. Muğni’l-muhtâc ilâ ma‘rifeti me‘ânî elfâzi’l-Minhâc. thk. Muhammed Halîl Aytânî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1418/1997.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr. Târîhu’t-Taberî. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhîm. 11 Cilt. Kahire: Dâru’l-Maarif, 1388/1969.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ. el-Câmi‘u’s-sahîh. thk. Beşşâr Avâd Ma‘rûf. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1416/1996.
• Türk Medeni Kanunu (Kanun no. 4721). Resmî Gazete 24607 (22 Kasım 2001). Erişim 23 Mart 2025. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
• Useymîn, Muhammed b. Sâlih. eş-Şerhu’l-mümti‘ ‘alâ Zâdi’l-müstakni‘. 15 Cilt. Riyad: Dâru İbni’l-Cevzî, 1422/2002.
• Yaman, Ahmet. “Doktrin ve Olgu Bağlamında Küçüklerin Evlendirilmesi”. Eskiyeni 38 (2019), 9-29.
• Yazır, Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 6 Cilt. İstanbul: Bilnet Yayıncılık, 2021.
• Yenidoğan, Adem. “Doktrinde Çocuk Evliliği Kabul Edilen Yaş Sınırı Bağlamında Günümüz İslam Toplumlarının Aile Hukuku Kanunlarında Asgari Evlilik Yaşı”. Mîzânü’l-Hak: İslami İlimler Dergisi 15 (2022), 179-204.
• Zeydân, Abdülkerîm. el-Veciz fî usûli’l-fıkh. Kahire: Müessesetü Kurtuba, 6. Basım, 1396/1976.
• Zuhaylî, Vehbe. el-Fıkhu’l-İslâmî ve edilletüh. 8 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1405/1985.