The Self-Government of Metropolitan Sub-Provincial Municipalities: the Sample of Şanlıurfa’s Sub-Provincial Municipalities

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 294 - 320, 30.04.2020

Abdullah Çelik , Adile Taş

https://doi.org/10.33437/ksusbd.613134

Öz

There are two different managements which are applied for the management of municipality in Turkey. While the management model of metropolitan municipality specific to the metropolitan cities are applied, the normal municipality management is applied in the other cities. The existence of these different structure causes that some problems are seen.
This study which was made in that context consists of two main sections as the theoretical and field researches. Firstly, in the theoretical section; the self-government was considered in details. Then, the metropolitan municipality and sub-provincial municipalities, tutelage, duty and authority sharing, the execution of zoning and supervision were examined in the context of autonomy. Within the scope of field study related to Şanlıurfa; a survey study which was prepared and applied in the purpose of reviewing the relationship between its sub-provincial municipalities and metropolitan municipality in the context of self-government was included. As the data which was obtained as a result of the survey was evaluated, the suggestions were provided for the problems which were seen in the self-government of sub-provincial municipalities and for their solutions.

Anahtar Kelimeler

Metropolitan Municipality, Metropolitan Sub-Provincial Municipality, Autonomy, Local Autonomy

Büyükşehir İlçe Belediyelerinin Özerkliği: Şanlıurfa İlçe Belediyeleri Örneği

Öz

Türkiye’de belediye yönetimi adına uygulanan iki farklı yönetim mevcuttur. Bir yanda metropoliten kentlere özgü olan büyükşehir belediye yönetimi uygulanırken bir yandan da diğer şehirlerde normal belediye yönetimi uygulanmaktadır. Bu iki farklı yapının varlığı yönetimde bazı sorunların yaşanmasına neden olmaktadır.
Bu bağlamda hazırlanmış olan bu çalışma, teorik ve alan araştırması olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Teorik bölümde öncelikle özerklik ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Daha sonra büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri; vesayet, görev ve yetki paylaşımı, imar uygulama ve denetleme konuları özerklik bağlamında incelenmiştir. Şanlıurfa ili alan çalışması kapsamında ise; ilçe belediyelerinin büyükşehir ile ilişkilerini özerklik bağlamında irdelemek amacıyla hazırlanan ve uygulanan bir anket çalışmasına yer verilmiştir. Bu anket sonucunda elde edilen veriler değerlendirilerek ilçe belediyelerinin özerkliği hususunda yaşanan sorunlar ve bunların çözümüne yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Büyükşehir belediyesi, büyükşehir ilçe belediyesi, özerklik, yerel özerklik

Kaynakça

• Alıcı, Orhan Veli ve Kızılboğa Özaslan, Rüveyda (2017) “İki Kademeli Büyükşehir Yönetim Sisteminin Yargı Kararları Kapsamında İncelenmesi”, Belediyelerin Geleceği ve Yeni Yaklaşımlar, (Der. Güler, Mahmut ve Turan, A. Menaf), Marmara Belediyeler Birliği Yayınları, İstanbul, ss. 225-267.
• Alıcı, Orhan Veli (2012a). “Büyükşehir Belediyeleri ile İlçe Belediyeleri Arasındaki İlişkiler: İstanbul Örneği”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Alıcı, Orhan Veli (2012b), “Büyükşehir Belediyelerinin İlçe Belediyeleri Üzerindeki Denetim Yetkisinin Kavramsal Açıdan Değerlendirilmesi”, Yerel Politikalar Dergisi, Sayı. 2, ss. 38-52.
• Alıcı, Orhan Veli (2013), “Büyükşehir İlçe Belediyelerinin İdari ve Mali Özerkliği”, Yerel Politikalar Dergisi, Sayı. 3, ss. 127-152.
• Alodalı, M.Fatih Bilal - Özcan, Lütfi - Çelik, Fikret - Usta, Sefa (2007), “Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye’de Belediyelerde Özerklik”, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi İdari Bilimler Dergisi Yerel Ekonomiler Özel Sayısı, ss. 1-11.
• Coşkun, Bayram (1996), “Türkiye’de İdari Vesayet Denetimi ve Yerel Yönetimlerin Özerkliği”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt. 5, Sayı. 3, ss. 35-47.
• Çelik, Abdullah (2013), “Yerel Özerklik Açısından 5393 Sayılı Belediye Kanunun Genel Bir Değerlendirmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 18, Sayı. 1, ss. 17-28.
• Çelik, Vasfiye - Çelik, Fikret - Usta, Sefa (2008), “Yerel Demokrasi ve Yerel Özerklik İlişkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 1, sayı. 2, ss. 87-104.
• Egeli, Halûk ve Diril, Funda (2012), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Mali Özerklik ve Vergilendirme Yetkisi”, Sayıştay Dergisi, Sayı. 84, ss. 25-44.
• Ekici, Birol ve Toker, M. Cem (2005), “Avrupa’da ve Ülkemizde Yerel Yönetimlerin Denetimi ve Etkinliği”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt. 14, sayı. 1, ss. 5-28.
• Erençin, Arif (2005), “Büyükşehirlerde Belediyeler Arası İlişkilerin Yenilenen Yapısı”, Mülkiye Dergisi, Cilt. 29, Sayı. 246, ss. 121-131.
• Karasu, Mithat Arman (2013), “Büyükşehir İlçe Belediyelerinin Özerklik Sorunu”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, (Der. Mengi, Ayşegül - Çınar, Tayfun - Özgül, Can Giray), Türkiye Belediyeler Birliği Yayınları, Ankara, ss. 475 -502.
• Kavruk, Hikmet ve Yaylı, Hasan (2008), “2004 Belediye Reform Çalışmalarında İdari Vesayete İlişkin Düzenlemelerin Değerlendirilmesi ve Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 10, Sayı. 3, ss. 1-31.
• Keleş, Ruşen (2016), Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Kestane, Doğan (1996), “İller Bankası ve Yerel Yönetimlerle İlişkileri”, Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, T.C.Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Koç, Firdevs (2015), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Yerel Özerklik ve İdari Vesayet”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Meriç, Osman (1992), “Yerel Yönetimlerin Özerkliği”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt. 1, Sayı. 2, ss. 57-60.
• Tortop, Nuri (1996), “Yerel Yönetimler ve Mali Özerklik”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt. 5, Sayı. 5, ss. 3-13.
• Ulusoy, Ahmet ve Akdemir, Tekin (2009), “Yerel Yönetimler ve Mali Özerklik: Türkiye ve OECD Ülkelerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 12, Sayı. 21, ss. 259-287.