Mersin’ in Kuzeyindeki Sayfiye Yerleşmeleri ve Arazi Kullanımındaki Değişim
Yıl 2022,
Cilt: 19 Sayı: 2, 901 - 915, 31.08.2022
Ömer Şen
,
Ersin Kaya Sandal
Öz
Bu araştırmanın konusunu oluşturan sayfiye amaçlı yerleşmeler Mersin şehrinin kuzeyinde yer almaktadır. Mersin’e 18 km ile 55 km arasında bir uzaklığa sahip olan bu yerleşmeler ve bunların çevresindeki alan, yaz sezonunda sıcaklık ve nemin bunaltıcı etkisinden uzaklaşmak isteyen birçok Mersinli için sayfiye amaçlı bir yerleşim alanı özelliği göstermektedir. Söz konusu yerleşmeler özellikle son 50 yıl içerisinde yerleşim alanı olarak sürekli genişlemişler ve bu yerleşmelerdeki konut sayısı da artmıştır. Bu genişleme ile beraber bu alanda arazi kullanımında da önemli değişiklikler olmuştur. Bu araştırmada 958.5 km² genişliğe sahip olan çalışma alanında yer alan ve büyük ölçüde sayfiye yerleşmesi özelliği gösteren yerleşmeler ile alandaki arazi kullanımındaki değişimler incelenmiştir. Araştırma alanında büyük ölçüde sayfiye amaçlı kullanılan yerleşmelerin rekreasyon potansiyelleri belirlenmiş ve 1985, 2000, 2020 uydu görüntülerinden yararlanılarak arazi kullanımındaki değişimler ortaya konmuştur. Ayrıca yerleşmelerin genişlemesiyle ortaya çıkan sorunlara da değinilmiştir.
Kaynakça
- Anonymous 2021. USGS Global Visualization Viewer. http://glovis.usgs.gov. Erişim Tarihi: 05.12.2021
- Anonim 2022. TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Sayım Sonuçları 1985-2020 Nüfus Gelişimi https://biruni.tuik.gov.tr/-Son Erişim: 14.03.2022
- Anonim 2022. MGM 1940-2021İstasyon Verileri. https://www.mgm.gov.tr/- Son Erişim: 14.03.2022
- Anonim 2022. Nüfus ve Vatandaşlık İşlemleri Genel Müdürlüğü. https://adres.nvi.gov.tr/VatandasIslemleri/AdresSorgu- Son Erişim: 15.03.2022
- Alagöz C A 1993. Türkiye’de Yaylacılık Araştırmaları. Ankara Üniversitesi Türk Coğrafya Araştırma ve Uygulama Dergisi, 2: 1-51.
- Altunkasa F 1990. Adana’ da İklimle Dengeli Kentsel Yeşil Alan Planlama İlkelerinin Belirlenmesi ve Çok Amaçlı Bir Yeşil Alan Örneğinde Geliştirilmesi. Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 5: 39-54.
- Atalay İ 2015. Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. META Basım Matbaacılık, İzmir.
- Ayık U 2016. Türkiye’ de Alternatif Turizm Faaliyetlerinin Gelişen Bir Kolu Olarak Kaplıcalar: Tuzla içmeler Örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences 15(1):149-169
- Başıbüyük A, Yazıcı H, Ertürk M 2001. Eğirçimen Yaylasında (Koyulhisar- Sivas) Rekreatif Yaylacılık. Türk Coğrafya Dergisi, 36, 31-48.
- Bakırcı M 2011. Kırsal Yerleşmelerde Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesinde Turizmin Etkisi; Yaylalar Köyü Örneği (Yusufeli / Artvin). Türk Coğrafya Dergisi, 57, 71-85.
- Brown F, Hall D (2000). Tourism in Peripheral Areas. (Clevedon: Channel View).
- DİE 1987. 1985 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, 33-İçel, DİE Matbaası Yayın No: 1237. Ankara.
- DİE 2002. 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, 33-İçel, DİE Matbaası Yayın No: 2708. Ankara.
- Doğanay H 1997. Türkiye Beşeri Coğrafyası, MEB Yay. No:2982. İstanbul.
- Doğaner S 1991. Dağ Turizmine Coğrafi Bir Yaklaşım: Uludağ’ da Turizm. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 3.
- Emekli G 2004. Yeni Bin Yılda Sürdürülebilir Turizmin Kaz Dağı ve Yakın Çevresi İçin Önemi. I. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 416-433.
- Erinç S 1977. Vejetasyon Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Yay. No: 2276, Coğrafya Enstitüsü Yay. No: 92, İstanbul.
- Fleischer A, Felsentein D 2000. Support for Rural Tourism. Annals of Tourism Research, 27 (4), 1007-1024, Elsevier Science.
- Gülez S 1990. Orman İçi Rekreasyon Potansiyelinin Saptanması İçin Geliştirilen Bir Değerlendirme Yöntemi, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 40 (2):132-141.
- Kantarcı D 1983. Akdeniz Bölgesinde Doğal Ağaç ve Çalı Türlerinin Yayılışı İle Bölgesel Yetişme Ortamı Özellikleri Arasındaki İlişkiler. İstanbul Üniversitesi. Yay. No:3054, İstanbul.
- Koca H 1995. Gözne’ de Yayla Turizmi. Doğu Coğrafya Dergisi, 1: 281-301.
- Koday Z 1999. Akarca Yaylası. Türk Coğrafya Dergisi, 34: 489-503.
- Kosmachev K P 1968. On “Economic Types of Rural Settlement”. Soviet Geography, 9: 8, 678- 688,DOI:10.1080/00385417.1968.10771029
- Öcal T 2015. Pozantı’da (Adana) Sayfiye Yaylacılığı ve Turizm Potansiyeli. Akademisyen Kitabevi, Ankara.
- Özgür M 2000. Türkiye Coğrafyası. Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara.
- Sandal E K 2002. İçel İli Merkez İlçesi’nin Beşeri ve İktisadi Coğrafyası. Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Ankara.
- Sandal E K 2003. Mersin’in Kuzeyindeki Yerleşim Birimlerinde Rekreasyonel Yaylacılık. Türk Coğrafya Dergisi, 40: 121-136.
- Sandal E K 2008. Çukurova’nın Kuzeyinde Sayfiye Yaylacılığı: Analitik Bir Yaklaşım. DOA Dergisi, 14, 89-118.
- Sandal E K 2009. Tarsus İlçesi’nin Beşeri ve İktisadi Coğrafyası. Özserhat Yayıncılık, Malatya.
- Sarı C 2013. Batı Toroslarda Yaylaların Fonksiyonel Değişimi Süreci ve Yayla Şenlikleri. Marmara Geographical Revıew,27. 242-261.
- Sevgi C 1984. Adana İlinin Kuzeydoğu Kesiminde Yaylacılık. Ege Coğrafya Dergisi, 2: 177- 197.
- Somuncu M 2005. Aladağlar: Yaylacılık ve Dağ Göçebeciliği Konusunda Bir Araştırma. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
- Sungur K A 1980. Türkiye’de İnsan Yaşamı İçin Uygun Olan ve olmayan Isı Değerlerinin Aylık Dağılışı İle İlgili Bir Deneme. İ. Ü.
Coğrafya Enstitüsü Dergisi 23: 27-36.
- Tıraş M 2001. Zorkun Yaylası. Türk Coğrafya Dergisi, 36,161-170.
- Toroğlu E, Gürbüz M 2008. Andırın İlçesinde Sayfiye Yaylaları. Doğu Coğrafya Dergisi, 13 (19):281-300.
- Ülker İ 2006. Dağlarımız: Dağ Sporları ve Dağ Turizmi, Yüksek Dağlarımız, Kayak Merkezleri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayınlar Genel Müdürlüğü Yay. No: 3060. Ankara.
- Yang R, Liu Y, Long H, Qiao L 2015. Spatio-temporal characteristics of rural settlements and land use in the Bohai Rim of China. Journal of Geographical Sciences 25, 559–572.
- Zaman M 2007. Doğu Karadeniz Kıyı Dağlarında Yaylalar ve Yaylacılık. Atatürk Üniversitesi Yay. No: 960. Erzurum.