Okul Yöneticilerinin Suriyeli Mülteci Velilerle Yaşadıkları Sorunlar Sorunların Nedenleri ve Çözüm Önerileri

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 3, 1243 - 1256, 31.12.2022

Davut Nacar , Serkan Ünsal

Öz

Araştırmanın amacı okul yöneticilerinin Suriyeli mülteci velilerle yaşadıkları sorunları, sorunların nedenlerini, sorunların eğitim ve öğretime yansımasına ve çözüm önerilerine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada Suriyeli mülteci velilerle iletişim ve etkileşimde halinde bulunan temel aktörlerden okul yöneticilerinin Suriyeli mülteci veli deneyimleri ve bu deneyim sürecinde yaşadıkları sorunlara yönelik algılarını ortaya koymak amaçlandığından nitel araştırma desenlerinden Fenomenoloji deseni (olgu bilim)tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Kahramanmaraş ilinde Suriyeli öğrencilerin yoğun olduğu okullarda görev yapan on üç yönetici oluşturmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Verilen analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre okul yöneticileri mülteci velilerle; yanlış beyan, resmi işlemleri takip edeme, kurallara uymama, ekonomik problemler, adaptasyon, ilgisizlik ve iletişim gibi birçok konuda sorun yaşamaktadır. Araştırmada okul yöneticilerinin yaşadıkları sorunların kültürel farklılık, göçmen politikasındaki belirsizlik, eğitim sistemine yabancılık, atomize iletişim biçimi, yaşanılan olumsuz deneyimler, ön yargılar, sık ikametgâh değişikliği, göçmen psikolojisi ve dil bilmemeden kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın başka bir sonucuna göre yaşanılan sorunlar hem okulun imajına hem de öğrenciye olumsuz yansımaktadır. Okul yöneticileri velilerle yaşadıkları sorunlara; oryantasyon çalışmaları, dil kursu, araç gereç desteği, sosyal faaliyetler, refah seviyesinin yükseltilmesi, yabancı öğrencilerin okullara eşit dağılımı, rehberlik çalışmaları başlıklarında çözüm önerileri sıralamışlardır.

Anahtar Kelimeler

mülteci eğitimi, mülteci öğrenci, mülteci veli, okul yöneticisi

Kaynakça

• Akalın, A. (2016). Türkiye’ye Gelen Suriyeli Göçmen Çocukların Eğitim Sorunları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Beltekin, N. (2016). Turkey’sProgressToward Meeting RefugeeEducationNeeds: TheExample Of SyrianRefugees. EurasianJournal of EducationalResearch, 66, 175-190.
• Cırıt-Karaağaç, F. & Güvenç, H. (2019). Resmi İlkokullara Devam Eden Suriyeli Mülteci Öğrencilerin Eğitim Sorunları. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568. DOI: 10.26466/opus.53073
• Cin, G. (2018). Suriyeli Öğrencilere Eğitim Veren Sınıf Öğretmenlerinin Yaşadıkları Sorunlar Ve Psikolojik Sağlamlılık Düzeyi: Adana İli Örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Adana.
• Coşkun, İ., Ökten Eren, C., Dama, N., Barkçin, M., Zahed, S., Fouda, M., Toklucu, D. &Özsarp, H. (2017). Engelleri Aşmak Türkiye’de Suriyeli Çocukları Okullaştırmak.
• Er, A. R. & Bayındır, N. (2015). PedagogicalApproaches Of ElementaryTeachersForPrimaryRefugeeChildren. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 175-185.
• Gözübüyük Tamer, M. (2017). Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyeli Çocukların Trabzon Devlet Okullarındaki Durumu. Göç Dergisi, 4(1), 119-152.
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve Eğitim İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme: Suriyeli Çocukların Eğitim Gereksinimi ve Okullaşma Süreçlerinde Karşılaştıkları Güçlükler. Journal of International SocialResearch, 10(54), 838-851.
• Karaağaç, F., C. ve Güvenç,H. (2019). Resmi İlkokullara Devam Eden Suriyeli Mülteci Öğrencilerin Eğitim Sorunları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568
• Kiremit, R. F., Akpınar, Ü., ve Tüfekci Akcan, A. (2018). Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumları Hakkında Öğretmen Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 1–10.
• Koşar, S. ve Aslan, F. (2020). İlkokul Ve Ortaokula Devam Eden Göçmen Çocukların Eğitim Sorunlarına Yönelik Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 1799-1831.
• Kultas, E.(2017). Türkiye’de Bulunan Eğitim Çağındaki Suriyeli Mültecilerin Eğitimi Sorunu (Van ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Moralı, G. (2018). Suriyeli mülteci çocuklara Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar. OPUS –Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 1426-1449. DOI: 10.26466/opus.443945
• Orhan, O. & Şenyücel-Gündoğan S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. Ankara: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, Rapor No: 195
• Peterson, A.,Meehan, C., Ali, Z. &Durrant, I. (2017) WhatAreTheEducationalNeedsAndExperiences Of Asylum-SeekingAndRefugeeChildren, İncludingThoseWhoAreUnaccompanied, With A ParticularFocus On İnclusion? A Literatüre Review. Canterbury: CanterburyChristChurchUniversity
• Sakız, H. (2016). Göçmen Çocuklar Ve Okul Kültürleri. Göç Dergisi, 2, 65-81.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü., & Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda Yabancı Uyruklu Öğrencilerle Karşılaşılan Sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Sevilay, B., Kanat Özlem, S., ve Demet, G. (2018). Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğretmeni Olmak: Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7, 1210– 1238.
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Çocukların Eğitim Sorunu VeÇözüm Önerileri.Liberal Düşünce Dergisi, 22 (86) 127-144.
• Taşkın, P.,& Erdemli, Ö. (2018). EducationforSyrianrefugees: ProblemsFacedbyTeachers in Turkey. EurasianJournal of EducationalResearch, 18(75), 155-178.
• Tosun, A., Yorulmaz, A., & Yıldız, K. (2018). Mülteci Öğrencilerin Eğitim Sorunları, Eğitim Ve Din Eğitiminden Beklentileri: Eskişehir Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 107-133.
• Tunga, Y., Engin, G. ve Çağıltay, K. (2020). Türkiye'deki Suriyeli Çocukların Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Bir AlanyazınTaraması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1)317- 333DOI: 10.17679/inuefd.535845.
• Usta, M. E., Arıkan, İ., Şahin, Y., & Çetin, M. S. (2018). Suriyeli Eğı̇tı̇mcı̇lerı̇n Gözünden Geçici Eğı̇tı̇mMerkezlerı̇nde Karşılaştıkları Sorunların İncelenmesı̇. MUKADDİME, 9(1), 173–188.
• Uzun, E. M. ve Bütün, E. (2016). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Suriyeli Sığınmacı Çocukların Karşılaştıkları Sorunlar Hakkında Öğretmen Görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Yardımcı, Ş. (2018). Çalışma Hayatı Uluslararası Düzensiz Göçle Karşılaştığında: Şanlıurfa İlindeki Suriyeli Göçmenlerin Durumu (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.