Türkiye’de Uzaktan Çalışma Konusu Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Bir Analizi

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 158 - 173, 30.04.2024

Merve Ertürk , Osman Kürşat Acar

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1170622

Öz

Bu çalışmada “uzaktan çalışma” konusuna yönelik ilgi artışını görebilmek adına konu üzerine hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin bibliyometrik bir analizinin yapılması amaçlanmıştır. Çalışma verileri Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan, 2005-2021 yılları arasında hazırlanan ve belli elemelerden geçirildikten sonra geri kalan 104 lisansüstü tezden elde edilmiştir. Tezlerin bibliyometrik analizi yapılırken “tez türü”, “yayın dili”, “yayın yılı”, “hazırlandığı üniversite”, “enstitü”, “anabilim dalı”, “danışman unvanı”, “ilişkilendirilen konu”, “çalışmanın yöntemi”, “sayfa sayısı”, “tez yazarının cinsiyeti” ve “anahtar sözcükler” gibi kategoriler belirlenmiştir. Bu kategoriler üzerinden analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucunda; lisansüstü tezlerin büyük oranda 2021 yılında, yüksek lisans düzeyinde, sosyal bilimler enstitüsü ve işletme anabilim dalı bünyesinde ve Türkçe olarak hazırlandığı tespit edilmiştir. Tezlerin %61,5’inin 2021 yılında hazırlanması son dönemde konuya olan ilgi artışını gözler önüne sermiştir. Ayrıca uzaktan çalışma konusu en fazla hukuki boyut, çalışan deneyimi, örgütsel bağlılık, iş-yaşam dengesi ve performans gibi açılardan ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Çalışma, Bibliyometrik Analiz, Lisansüstü Tezler, Ulusal Tez Merkezi

Kaynakça

• Akça, M., & Tepe Küçükoğlu, M. (2020). Covıd-19 ve iş yaşamına etkileri: evden çalışma. Journal of International Management Educational And Economics Perspectives, 8 (1), 71-81.
• Aksoy Kürü, S. (2022). Türkiye’de hizmetkâr liderlik üzerine yazılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (2008-2021) . Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1) , 379-403. https://doi.org/10.55179/Dusbed.1023008
• Aksöz, E. O. & Yücel, E. (2020). Engelli turizmi alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 388-404.
• Al, U. (2008). Türkiye’nin bilimsel yayın politikası: atıf dizinlerine dayalı bibliyometrik bir yaklaşım. [Doktora Tezi]Ankara Üniversitesi
• Al, U., & Coştur, R. (2007). Türk psikoloji dergisi’nin bibliyometrik profili. Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 21(2), 142-163.
• Alımanoğlu, Ç. & Ayazlar, G. (2017). Türkiye’de kırsal turizm konulu lisansüstü tez çalışmaları üzerine bibliyometrik bir inceleme (2003-2016). Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi (Irtad), 1(1), 6-12.
• Alkan, G. (2014). Türkiye’de muhasebe alanında yapılan lisansüstü tez çalışmaları üzerine bir araştırma (1984-2012). Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 41-52. https://doi.org/10.25095/Mufad.396448
• Alkan-Meşhur, H. F. (2010). Organizasyonların tele çalışmaya ilişkin tutumlarına yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-24. Altınpulluk, H. (2018). Türkiye’de artırılmış gerçeklikle ilgili hazırlanan tezlerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 248-272.
• Armutlu, C. & Sağlam Arı, G. (2010). Yönetim modalarının yüksek lisans ve doktora tezlerine yansımaları: bibliyometrik bir analiz. Odtü Gelişme Dergisi, 37, 1-23.
• Aslan, M. (2021). İş yaşam dengesi üzerine bir araştırma: lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), 2623-2633.Https://Doi.Org/10.20491/İsarder.2021.1281.
• Aten, J. (2019, October 09). Remote Working Isn't The Same As 'Working From Home.' Here's The Difference And Why It Matters To Your Business. Https://Www.İnc.Com/Jason-Aten/Remote-Working-İsnt-Same-As-Workingfrom-Home-Heres-Difference-Why-İt-Matters-To-Your-Business.Html
• Ayaz, N. & Türkmen, B. M. (2018). Yöresel yiyecekleri konu alan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 2(1), 22-38. https://doi.org/10.32958/Gastoria.411345
• Aydınöz, G. (2014). İş hukukunda tele (uzaktan) çalışma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Baş, M. & Aksoy, G. (2021). Marka yönetimi ile ilgili yazılan ulusal lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7 (1), 193-207.
• Batur, Z. & Özcan, H. Z. (2020). Eleştirel düşünme üzerine yazılan lisansüstü tezlerinin bibliyometrik analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 9 (2), 834-854.
• Bayın, G. (2015). Türkiye'de sağlık turizmi alanında yapılan lisansüstü tezlerin içerik değerlendirmesi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 49-55. https://doi.org/10.18493/Kmusekad.41898
• Bişkin, F. & Pektaş, Ç. (2021). Turizm pazarlaması alanında hazırlanmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 20 (4), 2075-2095. https://doi.org/10.21547/Jss.864562
• Bozdağlıoğlu, U. Y. (2008), Türkiye’de işsizliğin özellikleri ve işsizlikle mücadele politikaları. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 45-65.
• Canik, S. & Güneren Özdemir, E. (2019). Sağlık turizmini konu alan lisansüstü tezlerin bibliyometrik değerlendirmesi (1988-2017). Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. Prof. Dr. Hasan Olalı Turizm Sempozyumu Özel Sayısı, 125-134. https://doi.org/10.17123/Atad.636870
• Çarhoğlu, E. (2011). Bir esnek çalışma biçimi olarak evde çalışma ve evde çalışan işçilerin korunması sorunu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, 1-43.
• Çelik, S. (2007). Türkiye iş gücü piyasasının esnekliği ve esnek çalışmanın önündeki engeller. [Uzmanlık tezi]. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Denktaş Şakar, G. & Güldem Cerit, A. (2018). Uluslararası alan indekslerinde Türkiyepazar yazını: Bibliyometrik analizler ve nitel bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 37-62.
• Dibooğlu, D. & Eryılmaz, G. (2021). Zaman yönetimi konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 164-185. https://doi.org/10.55044/Meusbd.1018005
• Duran, G., & Çelikkaya, S. (2019). Türkiye’de lojistik üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. G.Ü. İslahiye İİBF Uluslararası E-Dergi, 3(3), 152-167.
• Durmuş, M. E. & Kaya, S. (2018). Türkiye’de vakıflar üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (1984-2016). Vakıflar Dergisi, (49), 131-146.
• Erbuğ, E. (2019). Esnek çalışma ve erkek kimliğinin yeniden inşası: Türkiye’de home ofis çalışan erkekler. [Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Ergül Güvendi, N. (2022). Seçmen davranışları konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (1), 65-71. https://doi.org/10.46482/Ebyuiibfdergi.1085889
• Giuliano, V. E. (1981). Teleworking: A prospectus - Part I, Telephony 200, (2), 67-75.
• Görmüş, A. (2020). Kovid-19 pandemisi döneminde sosyal mesafeli çalışma biçimi: tele-çalışma. Electronic Turkish Studies, 15(4).
• Grant, J., Cottrel, R., Cluzeau, F., & Fawcett, G. (2000). Evaluating “Payback” on biomedical research from papers cited in clinical guidelines: applied bibliometric study. Bmj, 320(7242): 1107–1111. Https://Doi.Org/10.1136/Bmj.320.7242.1107.
• Güngör, M. (2016). Sanal kaytarma ve örgütsel bağlılık ilişkisi: kamu ve özel sektör üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Haydaroğlı, C. (2022). Finansal iktisat alanında sağlık üzerine yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Pearson Journal Of Socıal Scıences & Humanıtıes, 7(20), 1-17. Http://Dx.Doi.Org/10.46872/Pj.556.
• Hekimler, A. (2021). Home office uygulaması ve uzaktan çalışma yönetmeliği hakkında genel bir değerlendirme. İktisat ve Toplum Dergisi, 127, 102-107.
• Hotamışlı, M. & Erem, I. (2014). Muhasebe ve finansman dergisi’nde yayınlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 63, 1-20.
• ILO (2020). Teleworking during the covıd-19 pandemic and beyond a practical guide. Genevera, 1-47.
• İnceoğlu, Ç. (2014). Türkiye’de sinemayı konu alan doktora tezleri üzerine bibliyometrik bir çözümleme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (21), 31-50.
• Kavi, E. & Koçak, O. (2010). Bilgi toplumunda evden çalışmanın etik boyutu. Sosyal Siyaset Konferansları, 59, 69-88.
• Keçeci, Ş. (2021).Ulusal tez merkezinde yer alan iş sağlığı güvenliği alanında yazılmış tezlerin bibliyometrik analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler Ve Eğitim Dergisi, 3 (4), 51-68.
• Keser, A. & Kümbül Güler, B. (2016). Çalışma Psikolojisi (1.Baskı). Umuttepe Yayınları
• Kılıç, A., Oflaz, M., Acun, A. & Avcıkurt, C. (2017). Girişimcilik konulu lisansüstü tezlere yönelik bibliyometrik bir analiz. 8. Uluslararası Girişimcilik Kongresi.
• Konak, S. (2022). Medikal turizm konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (2018- 2022). Journal Of Gastronomy, Hospitality And Travel, 5(1), 417-425. https://doi.org/10.33083/Joghat.2022.141
• Korkmaz, İ.H. & Çetinkaya, C. (2019). Post-graduate theses on logistics and supply chain in turkey:a bibliometric analysis. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 18, 479-493.
• Köşker, H. (2020). Coğrafi işaret konusunda yazılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Journal Of Humanities And Tourism Research, 10(4), 775-787. https://doi.org/10.14230/Johut916
• Kurland, N. B. & Bailey, D. A. (1999). Telework: The advantages and challenges of working here, there, anywhere, and anytime. Organizational Dynamics, 28(2), 53-68.
• Küçükoğlu, A. & Ozan, C. (2013). Sınıf öğretmenliği alanındaki lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 27-47.
• Martino, J.P. (1979). Telecommunications in The Year 2000, Futurist, 13(2), 95-103.
• Murphy, E. (1996). Flexible Work. Director Books, Hertfordshire.
• Naswall, K., Hellgren, J. & Sverke, M. (2008). The individual in the changing working life. New York: Cambridge University Press
• Olcay, Z. F. (2022). Ulusal tez merkezinde yer alan iş kazaları konusunda yazılmış tezlerin bibliyometrik analizi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(3), 286–297. Https://Doi.Org/10.26677/Tr1010.2022.934
• Ödemiş, M. (2022). Turizm talebi kapsamındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (1994-2021). Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 525-541. https://doi.org/10.21325/Jotags.2022.1002
• Ölçer, F. (2004) Telework: 21. yüzyılın yeni çalışma biçimi. Öneri Dergisi, 6(22), 145-165
• Örnek, N. & Karamustafa, K. (2020). Turist rehberliği alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik analiz ile değerlendirilmesi (1989-2019) . Turist Rehberliği Dergisi (Tured), 3(2), 115-138. https://doi.org/10.34090/Tured.788246
• Özispa, N. & Akdaş, O. (2019). Dijital dönüşüm konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı bibliyometrik analizi. Mersin Üniversitesi Denizcilik ve Lojistik Araştırmaları Dergisi, 1(1), 60-75.
• Öztürkoğlu, Y. (2013). Tüm yönleriyle esnek çalışma modelleri. Beykoz Akademi Dergisi, 1 (1), 109-129
• Özveri, M. (2020, 19 Ağustos). Uzaktan Çalışma (Evden Çalışma) Yasaldır, ‘Ama...’. Erişim Adresi: Https://Www.Evrensel.Net/Yazi/86975/Uzaktan-Calisma-Evden-Calisma-Yasaldir-Ama
• Özyurt, M. & Özgen, Ç. (2020). Sağlık kurumlarında örgütsel bağlılık konulu tezlerin bibliyometrik analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7 (10), 231-243.
• Paridon, H. M. & Hupke, M. (2009). Psychosocial impact of mobile telework: results from an online survey. Europe’s Journal of Psychology, 5 (1), 1-20.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research & Evaluation Methods. Thousand Oaks: Sage Pub.
• Pekdemir, İ., Erdoğan, U., Şen, Y. & Yeke, S. (2015). Yönetim ve organizasyon alanında bir bilim dalında 2004-2015 yılları arasında yönetilmiş lisansüstü tezlerin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26 (79), 20-56.
• Pektaş, Ç. & Aydın, S. (2022). Sanal kaytarma konusunda hazırlanan lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (48) , 89-108. https://doi.org/10.30794/Pausbed.946397
• Polat, Ç., Sağlam, M. & Sarı, T. (2013), Atatürk üniversitesi iktisadi ve idari bilimler dergisi’nin bibliyometrik analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2), 273-288.
• Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics?. Journal of Documentetion, 25: 348-349.
• Serter, N. (1991). Kısmi çalışma. Hukuki Esasları ve Sosyo-Ekonomik Yönleriyle Kısmi Çalışma Paneli. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı.
• Soysal, T. (2006). Tele çalışma. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 9 (1), 133-165.
• Süzek, S. (2016). İş Hukuku. Beta Yayıncılık
• Tanpipat, W., Lim, H. W. & Deng, X. (2021). Implementing remote working policy in corporate offices in thailand: Strategic facility management perspective. Sustainability,13(3): 1-22.
• Tatlı, S. & Adıgüzel, O. C. (2012). Türkiye’deki lisansüstü karşılaştırmalı eğitim tezlerinin çok boyutlu bir incelemesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 143-150.
• Tayfun, A., Küçükergin, F. N., Aysen, E., Eren, A. & Özekici, Y. K. (2016). Turizm alanında yazılan lisansüstü tezlere yönelik bibliyometrik bir analiz . Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (1) , 50-69 .
• Tuaç Yılmaz, P. (2020). Uzaktan çalışmanın bir türü olarak evde çalışma. Sicil İş Hukuku Dergisi, 43, 254-273.
• Tutar, H. (2002). Sanal ofislerde koordinasyon ve iletişim: teorik bir çerçeve. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 15-30.
• Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (1994). Çalışma Hayatında Esneklik. Tisk İnceleme Yayınları No: 10.
• Yelman, E. (2022). Türkiye’de vergi afları üzerine yazılmış olan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. International Journal Of Public Finance , 7 (1) , 211-238 . https://doi.org/10.30927/İjpf.972884.
• Yıldırım Becerikli, S. (2013). Türkiye’de sağlık iletişimi üzerine yazılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi: eleştirel bir bakış. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 12 (2), 25-36. https://doi.org/10.1501/Ashd_0000000089.
• Yorgun, S. (1999). Esnek Çalışma İşsizliğe Çare Mi (Is Flexible Working A Cure For Unemployment)? In: Kamuoyunda Esneklik (Flexibility İn Public Opinion). Mess Publications
• Yorgun, S. (2010). Sömürü, koruma ve pozitif ayrımcılıktan çalışma hayatının egemen gücü olmaya doğru kadınlar: 21. yüzyıl ve pembeleşen çalışma hayatı. Sosyoekonomi, 11 (11), 167-190.
• Yorulmaz, M. & Baykan, Y. (2022). Türkiye’de liman işletmeciliği alanında yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Deniz Taşımacılığı ve Lojistiği Dergisi,3(2), 98-111. https://doi.org/10.52602/Mtl.1062519.
• Zengin, B. & Atasoy, B. (2021). Turizm rehberliği alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik çerçevesi. Alanya Akademik Bakış, 5 (1) , 143-160 . https://doi.org/10.29023/Alanyaakademik.868763.