Kamu Hastane İşletmelerinde Çalışma Sermayesi ve Karlılık İlişkisine Yönelik Bir Uygulama

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 1005 - 1020, 31.08.2024

Sefa Murat Tülük , Öznur Arslan

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1387624

Öz

Çalışma sermayesi, hastane işletmelerinin amaçlarına ulaşma sürecinde; verimli ve tam kapasite ile çalışılabilmesinde, sağlık hizmetlerinin kesintisiz bir şekilde yürütülebilmesinde, yükümlülüklerin karşılanamama riskinin azaltılarak mali yönden zor durama düşülmesinin önlenmesinde, faaliyetlerin etkin, verimli ve karlı bir şekilde yürütülmesinde büyük önem taşımaktadır. Araştırma, Sivas il merkezi ve ilçelerinde sağlık hizmeti veren kamu hastanelerinin çalışma sermayesi etkinliğinin, hastane işletme karlılıklarına olan etkisini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Belirlenen amaç doğrultusunda, Sivas il merkezi ve ilçelerinden faaliyet gösteren 11 hastaneye ait üç yıllık (bilanço ve gelir tablosu) verileri kullanılmıştır. Söz konusu verilere oran analizi uygulanarak doğrusal bir ilişki olup olmadığının incelenmesi için Varlık Karlılığı Oranı bağımlı değişken, Stok Devir Süresi, Alacak Devir Süresi Borç Devir Süresi ve Nakit Dönüşüm Süresi bağımsız değişken olarak alınmış EViews 10 ekonometrik analiz paket programı yardımıyla regresyon ve korelasyon analizi yapılmıştır. Hastaneler için üç yıllık verilerle yapılan regresyon analizi sonuçlarında stok devir süresinin anlamlı olarak üç modelde de yer alması hastaneler için stok yönetimimin oldukça önemli olduğunu göstermektedir. Ayrıca stok devir süresi her modelde de karlılığı pozitif yönde etkilemektedir. 2020 ve 2022 yılı korelasyon sonuçlarına göre; varlık karlılığı oranı ile stok devir süresi, arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki söz konusu iken; alacak devir süresi, borç devir süresi ve nakit dönüşüm süresi arasında anlamlı bir ilişki söz konusu değildir.2021 yılı korelasyon sonuçlarına göre; varlık karlılığı oranı ile stok devir süresi, alacak devir süresi, borç devir süresi ve nakit dönüşüm süresi arasında anlamlı bir ilişki söz konusu değildir.

Anahtar Kelimeler

Oran Analizi, : Çalışma Sermayesi (İşletme Sermayesi), Kamu Hastane İşletmeleri

Etik Beyan

Araştırma ikincil veriler kullanılarak gerçekleştirildiği için etik kurul izni gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

Sayın Editör, destek ve katkılarınızdan dolayı teşekkür ederim.

An Application On The Relationship Between Working Capital And Profitability in Public Hospital Enterprises

Öz

Considering the hospital enterprises achieving their goals, working capital plays an important role in efficient and full-capacity operations, the uninterrupted delivery of healthcare services, the reduction of the risk of unmet obligations, and the prevention of financial distress, as well as effective, efficient, and profitable execution of hospital activities. This study aims to determine the effect of working capital efficiency on the profitability of public hospitals providing healthcare services in the city center and districts of Sivas. For this purpose, three years of financial data, including balance sheets and income statements, from 11 hospitals operating in Sivas city center and districts were utilized. Ratio analysis was employed to investigate whether there is a linear relationship between these data. Asset Profitability Ratio was considered the dependent variable, whereas Inventory Turnover Period, Accounts Receivable Turnover, Accounts Payable Turnover, and Cash Conversion Period were taken as independent variables. Regression and correlation analyses were conducted using the EViews 10 econometric analysis package program. The results of the regression analysis with three years of data for hospitals indicated that the Inventory Turnover Period significantly features in all three models, emphasizing the importance of inventory management for hospitals. Moreover, the Inventory Turnover Period positively influences profitability in all models. Given the correlation results for the years 2020 and 2022, there is a significant positive relationship between asset profitability ratio and the Inventory Turnover Period, while there is no significant relationship between the Accounts Receivable Turnover Period, Debt Turnover Period, Cash Conversion Period, and asset profitability ratio. In the 2021 correlation results, there is no significant relationship between asset profitability ratio and the Inventory Turnover Period, Accounts Receivable Turnover Period, Debt Turnover Period, or Cash Conversion Period.

Anahtar Kelimeler

Ratio Analysis, Working Capital

Etik Beyan

Since the research was conducted using secondary data, ethics committee permission was not required.

Kaynakça

• Agha H. (2014). Impact of working capital management on profitability. European Scientific Journal, 10(1), 374-381
• Aksoy, A. & Yalçıner, K. (2008). İşletme sermayesi yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Alparslan, D., Gençtürk, M. & Özgülbaş, N. (2015). Sağlık Bakanlığı hastanelerinde işletme sermayesi ile finansal performans göstergeleri arasındaki ilişkinin analizi. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 20(1), 317-338.
• Alper, A. & Biçer E. B. (2017). Kamu hastanelerinde finansal performansın oran analizi ile ölçülmesi: bir kamu hastanesi örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 337-357.
• Ata, H. A. & Buğan, M.F. (2016). İmalat şirketlerinde çalışma sermayesi etkinliğinin firma değerine etkisi nasıldır. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 25-33.
• Aydemir, İ. (2018). Hastanelerde finansal performansın değerlendirilmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası hastane hizmetleri sektör bilançolarında bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(2), 133-149.
• Çankaya, M. (2020) Sağlık sektörü işletmelerinde işletme sermayesi yönetiminin karlılık üzerindeki etkisi: Borsa İstanbul (BİST) örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(4), 1-14.
• Durmuş, A. & Durmuş, E. (2023). Üniversite hastanesi finansal performansının oran analiziyle değerlendirilmesi. İzmir Yönetim Dergisi, 4(1), 50-63.
• Michello, F. A., & Wanorie, T. O. (2015). Analyzing the effect of working capital management on the profitability of small size US healthcare companies. International Research Journal of Applied Finance, 6(5), 394-406
• Ekinci, G. & Bakır, İ. (2021). Sağlık kurumlarında finansal performans analizi a1 dal hastanesi örneği. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(1), 1-18.
• Islıcık, S. & Koçyiğit, S. Ç. (2021). Çalışma sermayesi ve karlılık ilişkisi: kamu hastane işletmelerine yönelik bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(1), 156-166.
• Karaca, M. & Boztosun, D (2022). Sağlık kurumlarında finansal analiz: Kayseri ilinde bir kamu hastanesi örneği. Sakarya İktisat Dergisi, 11(1), 77-103.
• Karagöz, Yalçın (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Güncellenmiş İkinci Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara
• Karataş,Y. E. & Çınaroğlu, S. (2023). Sağlık alanında faaliyet gösteren işletmelerin konsolide finansal tablo analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(1),149-174.
• Kavuncubaşı, Ş. & Yıldırım, S. (2010). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi. Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Özgülbaş N. & Bayram, A. (2002). Hastanelerin finansal başarısızlığında çalışma sermayesi yönetiminin rolünün tespiti: sağlık bakanlığı hastanelerinde bir uygulama. 5. Ulusal Sağlık Kuruluşları ve Hastane Yönetimi Sempozyumu, 16-19 Eylül, Eskişehir
• Özgülbaş, N. (2009). Sağlık kurumlarında finansal yönetim. Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Özgülbaş, N., Koyuncugil A.S., Duman, R. & Hatipoğlu, B. (2008). Özel hastane sektörünün finansal değerlendirmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 120-131.
• Özgülbaş, N., Koyuncugil, A. S., Duman, R., & Hatipoğlu, B. (2008). Özel hastane sektörünün finansal değerlendirmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 40, 120-131.
• Rama Gopal, C.C.A. (2008). Financial Management [Text Cum. Suggested Answers]. New Delhi: New Age International Publishers, 326.
• Rauscher, S. & Wheeler, J. R. (2012). The importance of working capital management for hospital profitability: Evidence from bond-issuing, not-for-profit US hospitals. Health Care Management Review, 37(4), 339-346.
• Sonğur C., Kar, A., Top M., Gazi, A.& Babacan, A. (2016). Türkiye kamu hastane birlikleri hastanelerinin finansal performanslarının değerlendirilmesi: Finansal tablo analizleri. Sayıştay Dergisi, (100), 1-26.
• Zelman, W.N., Mccue, M.T., Glick, N.D. & Thomas, M.S. (2014). Financial management of health care organizations : An ıntroduction to fundamental tools, concepts and applications. Fourth Edition, Jossey-Bass, 205-233.