Prejudices of Primary School Teachers Against Obesity and Related Factors

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 2, 65 - 74, 12.07.2023

Eray Gölbaşı Arda Borlu

https://doi.org/10.17517/ksutfd.1132897

Öz

Objective: It is important to reveal the obesity bias of teachers who can play an active role in the fight against childhood obesity, which is an important
health problem of today. In this study, it was aimed to determine the obesity prejudice status of primary school teachers in Kırşehir city center and their
approaches towards obese students.
Material and Methods: 200 primary school teachers were included in this descriptive cross-sectional study. Data were collected face-to-face through a
questionnaire. The obesity bias status of the teachers was evaluated by using the “GAMS-27 Obesity Bias Scale” (OBS). An increase in the score obtained
from the OBS means an increase in the prejudice against obese people. Descriptive findings were expressed as numbers and percentages. Pearson chi-square,
t-test and one-way ANOVA test were used for comparative analyses, and Duncan test was used for post hoc analyses. p<0.05 values were considered significant.
Results: The mean age of the teachers was 45.11±7.75 years, 52.0% were women and 93.5% were married. The mean score of the teachers from the OBS
was 80.23±11.37. According to their own statements, 2% of the teachers defined themselves as prejudiced against the obese. Teachers who declared that
obese students had a worse course status and that they were worse in friendships than other students had a lower OBS score, while teachers who claimed that
they were satisfied with the weight of obese students had a higher OBS score. Teachers who declared that they would not interfere when students consume
an unhealthy food had higher PSS score averages. Almost all of the teachers were positive about the cooperation with health professionals in order to ensure
adequate and balanced nutrition of the students.
Conclusion: While few of the teachers stated that they were prejudiced against the obese, most of them were determined to be biased or prone to prejudice
against the obese.

Anahtar Kelimeler

obesity, prejudice, anti fat bias, teacher

İlkokul Öğretmenlerinin Obeziteye Karşı Önyargı Durumları ve İlişkili Faktörler

Öz

Amaç: Günümüzün önemli bir sağlık sorunu olan çocukluk çağı obezitesiyle mücadalede etkin rol oynayabilecek öğretmenlerin obezite önyargı durumlarının
ortaya konulması önemlidir. Bu çalışmada Kırşehir il merkezindeki ilkokul öğretmenlerinin obezite önyargı durumları ve obez öğrencilere karşı
yaklaşımlarının belirlenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı kesitsel tipteki bu çalışmaya 200 ilkokul öğretmeni dahil edildi. Veriler anket formu aracılığıyla yüz yüze toplandı. Öğretmenlerin
obezite önyargı durumları “GAMS-27 Obezite Önyargı Ölçeği” (OÖÖ) kullanılarak değerlendirildi. OÖÖ ölçeğinden alınan puanın artması
obezlere karşı önyargının artması anlamına gelmektedir. Tanımlayıcı bulgular sayı ve yüzdelerle ifade edildi. Karşılaştırmalı analizlerde Pearson ki-kare, t
testi ve tek yönlü ANOVA testi, post hoc analizlerde Duncan testi kullanıldı. p<0.05 değerleri anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Öğretmenlerin yaş ortalaması 45.11±7.75 olup, %52.0’si kadın, %93.5’i evliydi. Öğretmenlerin obezite önyargı ölçeğinden aldıkları puan ortalaması
80.23±11.37’dir. Öğretmenlerin %2’si kendi ifadelerine göre kendilerini obezlere karşı önyargılı olarak tanımlamaktaydı, OÖÖ’ye göre ise öğretmenlerin
%35.5’i obezlere karşı öyargılı, %49.0’ı ise önyargıya eğimlimliydi. Obez öğrencilerin ders durumu daha kötü olduğunu, arkadaşlık ilişkilerinde diğer
öğrencilere göre daha kötü olduğunu beyan eden öğretmenlerin OÖÖ puanı daha düşükken, obez öğrencilerin kilolarından memnun olduğunu iddia eden
öğretmenlerin OÖÖ puanı daha yüksekti. Öğrenciler sağlıksız bir yiyecek tükettiklerinde karışmayacağını beyan eden öğretmenlerin OÖÖ puan ortalamaları
daha yüksekti. Öğretmenlerin hemen hemen tamamı öğrencilerin yeterli ve dengeli beslenmelerinin sağlanması için sağlık profesyonelleriyle işbirliğine
olumlu bakmaktaydı.
Sonuç: Öğretmenlerin çok azı kendilerinin obezlere karşı önyargılı olduğunu ifade etmekle birlikte, büyük bir kısmı obezlere karşı önyargılı veya önyargıya
eğilimli olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

obezite, önyargı, vücut ağırlığı damgalaması, öğretmen

Teşekkür

kırşehir il merkezinde çalışmamız için gönüllü olan ilköğretim öğretmenlerine teşekkür ederiz

Kaynakça

• WHO Discussion Paper: draft recommendations for the prevention and management of obesity over the life course, including potential targets. Geneva: World Health Organization; 2021 (https://www.who.int/publications/m/item/who-discussion-paperdraft-recommendations-for-the-prevention-and-management-of-obesity-over-the-life-course-including-potential-targets). Erişim Tarihi: 16.06.2022
• Obesity and other hyperalimentation (E65–E68). International statistical classification of diseases and related health problems, 10th revision (ICD-10). Geneva: World Health Organization; 2016 (https://icd.who.int/browse10/2016/en#/E65-E68). Erişim Tarihi: 16.06.2022
• Global Action Plan for the Prevention and Control of Noncommunicable Diseases 2013–2020. Geneva: World Health Organization; 2013 (https://apps.who.int/iris/handle/10665/94384). Erişim Tarihi: 16.06.2022
• Townsend N, Scriven A. Public Health Mini-Guides: Obesity. Angela Scriven. Obesity Prevalance and Trends. London: Churchill Livingstone Elsevier; 2014; 22-48.
• Clinical Practice Guidelines For The Management Of Overweight And Obesity İn Adults. Canberra: National Health and Medical Research Council; 2013.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Türkiye'de Obezitenin Görülme Sıklığı, https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/obezite/turkiyede-obezitenin-gorulme-sikligi.html#:~:text=0%2D5%20ya%C5%9Fta%20fazla%20kilolu,%22%2C5%20olarak%20bulunmu%C5%9Ftur. Erişim Tarihi: 07.08.2022.
• WHO European Regional Obesity Report 2022 (in section 5. Public Awareness of Obesity as a Risk Factor) Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2022. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/353747/9789289057738-eng.pdf). Erişim Tarihi: 15.06.2022
• Wu YK, Berry DC. Impact Of Weight Stigma On Physiological And Psychological Health Outcomes For Overweight And Obese Adults: A Systematic Review. J Adv Nurs. 2018;74(5):1030–1042.
• Puhl RM, Heuer CA. Weight Bias: A Review and Update. Obesity, 2009;17(5): 941–964.
• Puhl RM, Suh Y. Health consequences of weight stigma: Implications for obesity prevention and treatment. Curr Obes Rep. 2015;4(2),182–90.
• Spahlholz J, Baer N, König H-H, Riedel-Heller SG, Luck-Sikorski C. Obesity and discrimination-A systematic review and meta-analysis of observational studies. Obes Rev, 2016;17(1):43–55.
• Mulherin K, Miller YD, Barlow FK, Diedrichs PC, Thompson R. weight stigma in maternity care: Women’s experiences and care providers’ attitudes. BMC Pregnancy and Childbirth, 2013;13(19):1-13.
• Global press release. In: World Obesity Day 2018: Press releases [website]. London: World Obesity Federation; 2019 (https:// www.worldobesity.org/resources/resource-library/world-obesity-day-2018-press-releases). Erişim Tarihi: 15.06.2022
• Weight bias and obesity stigma: considerations for the WHO European Region. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2017 (https://apps.who.int/iris/handle/10665/353613). Erişim Tarihi: 16.06.2022
• Coltman-Patel T. Weight Stigma: Five Unspoken Truths. The Conversation. 11 October 2018. (https://theconversation.com/weight-stigma-five-unspoken-truths-104074). Erişim Tarihi: 15.06.2022
• Beeryman DE, Dubale GM, Manchester DS, Mittelstaedt R. Dietetics students possess negative attitudes toward obesity similar to nondietetics students. J Am Diet Assoc., 2006;106:1678–1682.
• Cohen R, Shikora S. Fighting Weight Bias And Obesity Stigma: A Call For Action. Obes Surg, 2020;30(5):1623–1624.
• Pantenburg B, Sikorski C, Luppa M, Schomerus G, König HH, Werner P et al. Medical students’ attitudes towards overweight and obesity. PLoS One, 2012;7(11):e48113.
• Poon MY, Tarrant M. Obesity: Attitudes of undergraduate student nurses and registered nurses. J Clin Nurs., 2009;18(16):2355–2365.
• Puhl RM, Brownell KD. Confronting and coping with weight stigma: an ınvestigation of overweight and obese adults. Obesity, 2006;14(10):1802-1815.
• Sürücü A, Ünal A. Öğrenci motivasyonunu artıran ve azaltan öğretmen davranışlarının incelenmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 2018; 8(14):253-295.
• Başar M, Doğan MC, Şener N, Uzun Ö, Topal H. İlkokulda öğretmen öğrenci iletişimi ve sonuçları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2018;4(1):1-17.
• Akgül PG. Özel Bir Hastanede Çalışan personelin obezite önyargıları ve ortorektik davranışlarının değerlendirilmesi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2018.
• Ercan A, Ok MA, Kızıltan G, Altun S. Gams-27 Obezite sağlık bilimleri öğrencileri için obezite önyargı ölçeğinin geliştirilmesi: önyargı ölçeği. Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi, 2015;2(3):29-43.
• Baysal A, Aksoy M, Besler HT, Bozkurt N, Keçecioğlu S, Mercanlıgil SM. Beslenme durumunun saptanması. M. Tahir Hatipoğlu. Diyet El Kitabı, 8.baskı, Ankara, Hatiboğlu Yayınevi, 2014; 67-143.
• Tabachnick BG, Fidell LS (2013). Using Multivariate Statistics, 2013; (6th ed.). Boston, MA.
• Merdol DS. Yetişkin bireylerde obezite önyargısı ile yaşam kalitesi ve beslenme durumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019.
• Kasar KS, Akyol A. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının obezite önyargı düzeyine etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2019;16 (2):79-86.
• Altınayak SÖ, Gür EY, Apay SE, Özkan H. Ebelik öğrencilerinin obez gebelere karşı önyargısı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017;10(3):201-207.
• İspir BE. Beslenme ve diyetetik eğitimi alan öğrencilerin obeziteye karşı önyargı, tutum ve davranışlarının belirlenmesi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018.
• Ormancı N. Gazimağusa İlçesinde İkamet Eden 20-40 Yaş arası kadınların obezite ile ilgili önyargılarının ve sağlıklı beslenme takıntılarının değerlendirilmesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Gazimağusa, 2017.
• Lynagh M, Cliff K, Morgan PJ. Attitudes And Beliefs Of Nonspecialist And Specialist Trainee Health And Physical Education Teachers Toward Obese Children: Evidence For “Anti-Fat” Bias. Journal of School Health, 2015;85(9):595–603.
• Zee M, Koomen HMY. Similarities And Dissimilarities Between Teachers' And Students' Relationship Views In Upper Elementary School: The role of personal teacher and student attributes. Journal of School Psychology, 2017;64:43-60.
• Altun S. Üniversite Öğrencilerinin obeziteye ilişkin önyargılarının belirlenmesi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2015.
• Goleman, D. (1996). Duygusal Zeka; Neden IQ'dan daha önemlidir, çev:Banu Seçkin Yüksel, Varlık Yayınları, 6.Baskı
• Hellbardt M, Riedel-Heller SG, Sikorski C. Dietitians’ attitudes towards obese patients. Ernahrungs Umschau, 2014;61(5),78-81.
• Doğan, S, Uğurlu C, Çetinkaya M. (2015). Öğretmen görüşlerine göre obezitenin eğitim öğretim süreçlerine yansimalari. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi;14 (54).