SEÇİLMİŞ TÜRK VE AVRUPA ÜLKELERİNİN KALKINMIŞLIK DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İKİLİ LOGİT MODEL İLE İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 133 - 144, 25.12.2017

Kübra Çelik

Öz

Çalışmamızın amacı seçilmiş Türk
ülkelerinin ve seçilmiş Avrupa ülkelerinin kalkınmışlık düzeylerine etki eden faktörleri
incelemektir. Ekonometrik modellerde sayısal olarak ifade edilemeyen
değişkenleri analize sokmak için bağımlı değişken olarak yer alan nitel tercih
modelleri geliştirilmiştir. Çalışmamızda ilk olarak kalkınmışlık
göstergelerinden İnsani Kalkınma Endeksi açıklanmıştır. Ampirik kısımda 2015
yılı verileri kullanılarak 38 ülke için logit model oluşturulmuştur. Ülkelerin
kalkınmışlık düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek için yetişkinlerin
okuma yazma oranı, satın alma gücü paritesi ile düzeltilmiş kişi başına gayri
safi milli hasıla ve 0-4 yaş arası nüfusun toplam nüfus içindeki payı,
kadınların parlamentoya katılma oranı ile analiz gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kalkınmışlık Düzeyi, İkili Logit Model

Kaynakça

• Akın, F. (2002) Kalitatif Tercih Modelleri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa
• Alpar, R.(2011), Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Detay Yayıncılılk, 3. Baskı, Ankara.
• Astar, M. (2009). OECD Ülkelerinde Taylor Kuralı'nın Geçerliliğinin Logit Modelleri İle İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, s. 56
• Aydın, N.,& Erkan, A. R. I. (2016). Hanehalkı Otomobil Talebini Belirleyen Etkenlerin İkili Lojistik Regresyon Yöntemiyle Analizi: Türkiye Örneği. Kastamonu University Journal of Economics &Administrative SciencesFaculty, 12.
• Bayraktar, K. (2009). İçsel Büyüme Teorisi Açısından İnsan Sermayesinin Büyüme Üzerine Etkisinin Analizi: Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Çağlayan, E.,& Astar, M. (2010). Logit ve Probit Modellerinde Uyum İyiliği Ölçüleri, Trakya UniversityJournal of SocialScience, 12(2).
• Çepik, B.(2015). Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Politikaları, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Daşdemir, A. M. (2008), AB Üyesi Ülkelerde Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Eser, K.,& Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri Sermaye’nin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerine Gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2).
• Gujarati, D. (2003) Basic Econometrics, Fourth Edition McGraw-HillCopmanies
• Güriş, B. (2005). Ülkelerin Kalkınmışlık Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Çok Seçenekli Tercih Modelleri ile İncelenmesi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Güriş, S. Çağlayan, E. Güriş, B. (2011). Eviews ile Temel Ekonometri, Der Yayınları, İstanbul.
• Güriş, S. ve Çağlayan. E. (2010) Ekonometri Temel Kavramlar, DER Yayınları, İstanbul
• http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/hdr2013.html (17.08.2017)
• http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/hdr-2014.html (17.08.2017)
• http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/human-development-report-2015.html (17.08.2017)
• http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/human-development-report-20161.html (17.08.2017)
• Kaynak, M. (2007) Kalkınma İktisadı, İkinci Baskı Gazi Kitabevi, Ankara,
• Koç, A. (2013). Beşeri Sermaye Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Analizi İle AB Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme. Maliye Dergisi, (165), 241-285.
• Meçik, O. (2010). Sosyal Sermaye ve Beşeri Sermayenin Bireysel Ekonomik Getirisi: Eskişehir İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak s.
• Muhteşem Kaynak, Kalkınma İktisadı, İkinci Baskı Gazi Kitabevi, Ankara,2007,
• Orhan, M. (2013). Karar Alma Problemlerinde AHP’nin Yeri ve Kalkınmışlık Kriterleriyle Avrupa Birliği Üyelerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Özdamar, K. (1999). Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi, c. 12. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özer, H. (2004) Nitel Değişkenli Ekonometrik Modeller Teori ve Bir Uygulama, Nobel Yayın Dağıtım 1. Basım, Ankara.
• Sarı, A. (2008). Yaşlıların Gelir Ve Tüketim Tercihlerinin Belirlenmesi: Cep Telefonu Sahipliğine Yönelik Ekonometrik Model Uygulaması. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1(1), 50-61.
• SchultzTheodere W, (1961) Investment in Human Capital , The American Review, Vol. 51, pp.1-17
• Tüylüoğlu, Ş.,& Çeştepe, H. (2004). Kalkınma Teorilerinin Temelleri ve Gelişimi. Kalkınma Ekonomisi: Seçme Konular, 27-69.
• Tüylüoğlu, Ş.,& Karalı, B. (2006). İnsani Kalkınma Endeksi ve Türkiye için Değerlendirilmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(12), 53-88.
• William H G.,Econometric Analysis, 5. bs., New Jersey, PrenticeHall, 2003, pp. 679.
• Yavilioğlu, C.(2002). Kalkinmanin Anlam Bilimsel Tarihi ve Kavramsal Kökenleri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt: 3 Sayı:1.