İSTANBUL’DA BİR ÜNIVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN ASİSTAN HEKİMLERİN TÜKENMİŞLİK SEVİYELERİNİN İNCELENMESİ

Year 2023, , 381 - 390, 26.12.2023

Miray Sancaktar Demiröz , Selin Davun , Nimet Emel Lüleci , Seyhan Hıdıroğlu , Ayşe Şeval Demir , Hamisi Mwinyi Makungu , İrem Direk Turhan , Şeyma Erman , Önder Demiröz , Melda Karavuş

https://doi.org/10.24938/kutfd.1234554

Abstract

Amaç: Araştırmamızın amacı bir üniversite hastanesindeki asistan hekimlerin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi; ayrıca asistan hekimlerin tükenmişlik düzeyinin yaş, cinsiyet, medeni durum, kronik hastalık, asistanlık süreleri, asistanlık branşı ve pandemide çalışmalarına ilişkin değişkenlere göre dağılımlarını incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Araştırmamıza katılmayı kabul eden 243 asistan hekime sosyodemografik özellikler ve çalışma şartlarına ilişkin sorular ile Maslach Tükenmişlik Envanterinden oluşan toplam 41 soruluk anket 7 Eylül 2020-29 Ekim 2020 tarihleri arasında çevrimiçi uygulanmıştır.
Bulgular: Pandemide çalışan katılımcıların 3.45±0.85 skor ortalama ile duygusal tükenmeyi daha fazla yaşadığı görülmektedir (p<0.001). Duyarsızlaşmada 2.44±0.66 ortalama ve kişisel başarıda azalma 2.81±0.55 değerlerine sahiptir. 'İşte çok fazla çalışıyor olmak', duygusal tükenmenin en yoğun hissedildiği alan olarak görülmektedir. Katılımcılardan 28 yaş altı olanların daha fazla duygusal tükenme ve duyarsızlaşma yaşadığı görülmektedir (p<0.05). Cinsiyete göre bakıldığında duygusal tükenmenin kadınlarda erkeklere göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha fazla olduğu görülmüştür (p<0.05). Medeni duruma göre bekar katılımcıların duyarsızlaşma düzeyi daha fazla iken evli katılımcıların kişisel başarıda azalma düzeyinin daha fazla olduğu saptanmıştır (p<0.05). Duyarsızlaşma düzeyi en yüksek asistan hekimler, cerrahi bilimlerde çalışmaktadır. Kişisel başarıda azalma düzeyi en düşük asistan hekimler ise temel bilimlerde görev almaktadır. Kronik hastalığı olan asistan hekimlerin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeyinin daha fazla olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Pandemide çalışan hekimler üzerinde Maslach tükenmişlik indeksi uygulanmış, tükenmişlik seviyeleri ve alt boyutlarında anlamlı veriler elde edilmiştir. Bu sayede bu alanda çalışan katılımcıların yaşadığı deneyimler üzerinde daha objektif bir bakış açısı oluşturulmuştur. Elde ettiğimiz veriler küresel ölçekte yaşanacak yeni bir pandemide çalışanların deneyimlerini iyileştirme konusunda taraflı açıklamalara kıyasla daha güçlü bir zemin oluşturacaktır.

Keywords

Tükenmişlik, asistan hekim, çalışma şartları

Investigation of Burnout Levels of Resident Physicians Working at an University Hospital in Istanbul

Abstract

Objective: The aim is to determine the burnout levels of resident physicians in a university hospital and to determine the relationship between gender, age, marital status, and the level of burnout in the departments involved in the pandemic.
Material and Methods: 41 questions, consisting of questions about demographics, working conditions during the pandemic and Maslach burnout scale were applied online to 243 residents who agreed to participate between 7 September 2020 and 29 October 2020.
Results: The participants who work in pandemic experience emotional exhaustion more with an average score of 3.45±0.85. Decrease in personal accomplishment had an average score of 2.81 and depersonalization had an average score of 2.44. Working too much at work was seen as the area where emotional exhaustion is felt most intensely. It was seen that those under 28 years of age experience more emotional exhaustion and depersonalization. It was observed that emotional exhaustion was significantly higher in women than in men. According to marital status, the depersonalization level of single participants was higher, while the level of decrease in personal accomplishment of married participants was higher. Resident physicians with the highest level of desensitization were in surgery while the the lowest decrease in personal accomplishment were seen in the ones who work in basic sciences. It was determined that the level of emotional exhaustion and depersonalization was higher in residents with chronic diseases.
Conclusion: The Maslach burnout index, which is known to be scientifically neutral, was applied to physicians working in the pandemic, and meaningful data were obtained in burnout levels and sub-dimensions. Thus a more objective perspective was created on the negative experiences of the participants working in this field. The data we obtain will provide a stronger basis for improving working conditions and the experience of employees in a new pandemic in future.

Keywords

Burnout, resident physicians, working conditions

References

• Freudenberger HJ. Staff burn‐out. Journal of Social Issues. 1974;30(1):159-65.
• Freudenberger HJ. The staff burn-out syndrome in alternative institutions. Psychotherapy: Theory, Research & Practice. 1975;12(1):73-82.
• Maslach C, Jackson SE, Leiter MP, Schaufeli WB, Schwab RL. Maslach burnout inventory manuel (2nd ed.): Consulting psychologists press Palo Alto, CA; 1986.
• Lyndon A. Burnout among health professionals and its effect on patient safety. Agency of Healthcare Research and Quality. 2016.
• Barello S, Palamenghi L, Graffigna G. Burnout and somatic symptoms among frontline healthcare professionals at the peak of the Italian COVID-19 pandemic. Psychiatry Research. 2020;290:113129.
• Shanafelt TD, Boone S, Tan L, Dyrbye LN, Sotile W, Satele D, et al. Burnout and satisfaction with work-life balance among US physicians relative to the general US population. Archives of Internal Medicine. 2012;172(18):1377-85.
• Shanafelt TD, Hasan O, Dyrbye LN, Sinsky C, Satele D, Sloan J, et al., editors. Changes in burnout and satisfaction with work-life balance in physicians and the general US working population between 2011 and 2014. Mayo Clinic Proceedings; 2015: Elsevier.
• Dinibutun SR. Factors associated with burnout among physicians: An evaluation during a period of COVID-19 pandemic. Journal of Healthcare Leadership. 2020;12:85-94.
• Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992 Ankara (Turkey). 1992.
• Dikmetaş E, Top M, Ergin G. Asistan hekimlerin tükenmişlik ve mobbing düzeylerinin incelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2011;22(3):137-49.
• Rotenstein LS, Torre M, Ramos MA, Rosales RC, Guille C, Sen S, et al. Prevalence of burnout among physicians: A systematic review. JAMA-Journal of the American Medical Association 2018;320(11):1131-50.
• Aslan D, Kiper N, Karaağaoğlu E, Topal F, Güdük M, Cengiz ÖS. Türkiye’de tabip odalarına kayıtlı olan bir grup hekimde tükenmişlik sendromu ve etkileyen faktörler. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları. 2005:65.
• Kaya M, Üner S, Karanfil E, Uluyol R, Yüksel F, Yüksel M. Birinci basamak sağlık çalışanlarının tükenmişlik durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6(5):357-63.
• Aslan SH, Gürkan BS, Alparslan ZN, Ünal M. Tıpta uzmanlık öğrencisi hekimlerde tükenme düzeyleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 1996;7(1):39-42.
• Richardsen AM, Burke RJ. Occupational stress and job satisfaction among physicians: Sex differences. Social Science & Medicine. 1991;33(10):1179-87.
• Sayıl İ, Haran S, Ölmez Ş, Özgüven HD. Ankara Üniversitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz Dergisi. 1997;5(2):71-7.
• Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N, et al. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Network Open. 2020;3(3):e203976.
• Rick J, Briner R. Psychosocial risk assessment: Problems and prospects. Occupational Medicine. 2000;50(5):310-4.
• Musal B, Elçi ÖÇ, Ergin S. Uzman hekimlerde mesleki doyum. Toplum ve Hekim. 1995;10(68):2- 7.
• Erol A, Saricicek A, Gülseren S. Asistan hekimlerde tükenmişlik: İş doyumu ve depresyonla ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2007;8(4):241-7.
• Ergur GA, Nuhoğlu Ş, Çobanoğlu C, Çetin N, Bostan P, Ergur A. Adanmışlıktan tükenmişliğe, tükenmişlikten vazgeçişe: COVİD-19 pandemisinde istifa eden/emekli olan hekimlerin çığlığı. İstanbul University Journal of Sociology. 2021;41(1):73-102.
• Özer PS, Tozkoparan G. Tükenmişlik, örgütsel adalet algıları ve öz benlik değerlendirmeleri ilişkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2013;50(583):65-79.
• Maunder RG, Lancee WJ, Balderson KE, Bennett JP, Borgundvaag B, Evans S, et al. Long-term psychological and occupational effects of providing hospital healthcare during SARS outbreak. Emerging Infectious Diseases. 2006;12(12):1924-32.
• Karasu F, Çopur EÖ, Ayar D. The impact of COVID-19 on healthcare workers’ anxiety levels. Z Gesundh Wiss. 2022;30(6):1399-409.