Abstract
Education is assessed as a social right that imposes an obligation to states with some international agreements, constitutions, and acts. Although it is guaranteed as legally, using the education rights of citizens are associated with the education policies, especially education finance policies, implementing in the country. The education finance is a discipline which researches the distribution of sources to education, the positions of the subjects of this distribution process, and the using the education rights of the subjects that are affected by this distribution process. Effective and equalized distribution of educational sources makes the proper using of public sources and accessing of citizens to education as a right. Also, the distribution of sources affects the human development levels of countries in the international platform. In this study, it is aimed to examine the education finance in Turkey and Islamic Republic of Iran that are in the similar geography and has similarities such as population and culture based on human development index parameters. According to results of study, the parameters of quality in education is related with the amount of allocations to education between other expenditures made by states and effective distribution of them.
Abstract
Eğitim, günümüzde çeşitli uluslararası sözleşmeler, anayasalar ve yasalar tarafından devletleri yapmaları gereken çeşitli yükümlülüklerle bağlanmış olan bir sosyal hak olarak değerlendirilmektedir. Uluslararası sözleşmelerden birisi olan İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 26. maddesine göre, herkes eğitim hakkına sahiptir. Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre de taraf devletler çocuğun eğitim hakkını kabul etmişlerdir. Uluslararası sözleşmelerin yanı sıra devletlerin anayasalarında ve çeşitli yasalarında eğitim hakları güvence altına alınmıştır. Yasal olarak güvence altına alınmış olmasına rağmen, yurttaşların eğitim haklarını kullanabilmeleri ülke içinde uygulanmakta olan eğitim politikaları ile özellikle de eğitim finansmanı ile ilişkili politikalarla ilişkilidir. Eğitim finansmanı, eğitime ayrılan kaynakların eğitimsel amaçlara ulaşmak üzere dağıtımını, bu dağıtım sürecinde yer alacak olan ve dağıtımdan etkilenecek olan öznelerin durumlarını inceleyen disiplindir. Bu kaynakların dağıtımının etkin ve eşitlikçi şekilde yapılması, gerek kamu kaynaklarının doğru kullanımını gerekse yurttaşlarının eğitim hakkını kullanabilmesini sağlamaktadır. Eğitime ayrılan kaynakların dağılımı uluslararası düzlemde ülkelerin insani kalkınma düzeylerinin belirlenmesinde etkili olmaktadır. Bu araştırmada Türkiye ile benzer coğrafyada olan, nüfus, kültür vb. birçok değişkene göre benzerlikleri bulunan ve ikisi de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini ve Çocuk Hakları Sözleşmesini kabul eden İran İslam Cumhuriyeti ile Türkiye’de eğitim finansmanı konusu karşılaştırmalı yöntemle incelenmiştir.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | October 13, 2014 |
| Submission Date | October 2, 2013 |
| Published in Issue | Year 2014 Issue: 31 |
