MASALLARDA SOYUT ANLAM DÜNYASININ TESPİTİ İÇİN BİR METAFOR: “KABUK”

Year 2023, Volume: 16 Issue: 41, 174 - 185, 16.03.2023

Elif Sayar

https://doi.org/10.12981/mahder.1248590

Abstract

ÖZ: Yeni bir anlamsal ifade aracı olarak kabuk; sembol, değer, dil ve söylem bakımından çok boyutlu bir tartışmayı da beraberinde getirir. Mimari, iletişim, psikoloji, sosyoloji, felsefe, mitoloji ve edebiyat gibi farklı alanlardaki bağlam anlayışı, kabuğun anlamsal ve tanımsal ifadesini değiştirir ve ona yeni yaklaşımlar sunar. Geçişken bir edebi tür olan masal ise sözlü kültürü ve sosyo- kültürel bir edimi bugüne taşır. Olağanüstü donanımlara sahip kahramanları başlangıç, bitiş ve ara formellerin kullanıldığı belirsiz zaman ve mekân içinde ince bir halk mantığını bünyesinde barındıran masalın örtük anlamı, okura elinde fırçası olan bir ressam gibi kesitsel bir zamanda kendini ifade etme fırsatı verir. Masallarda sembolik dilin kullanımı, okurun kendi metaforunu tasarladığı bir evrene dönüşür. Masalların efsunlu yapısı onlara ait arketipik kültür kodlarını, imge ve semboller vasıtasıyla açığa çıkarır. Çalışmada somut anlamlar dünyasından alınan “kabuk” metaforu, masallardaki soyut anlam dünyasının tespiti için kullanılır. Masallarda “kabuk” kavramıyla örtüşen sembol ve değerler düzlemi, temsili dünyanın ardındaki özü görünür kılar. Metnin yapısını kuran bir araç olarak masallardaki malzemenin nasıl seçildiği, imgelerin altında öznenin inşasında hangi ideolojilerin yattığı; değerlendirmeye alınan Kırmızı Başlıklı Kız, Uyuyan Güzel, Külkedisi ve Pamuk Prenses masalları üzerinden görünür hale gelecektir. Böylelikle masallarda kabuğu oluşturan öğelerin kavramsal olarak nasıl okunduğunun ortaya konulması, bu masallardaki kabuğun yeni tanımını, anlamını ve kapsamını güncel söylemler içindeki yerini saptamak, çalışmanın odak noktasını oluşturur.
Anahtar Kelimeler: Kabuk, masal, metafor, sözlü kültür

Keywords

Kabuk, Masal, Metafor, Sözlü Kültür

A METAPHOR FOR THE DETERMINATION OF THE ABSTRACT WORLD OF MEANING IN FABLES: “SHELL”

Abstract

ABSTRACT: As a new means of semantic expression, the shell brings with it a multidimensional discussion in terms of symbol, value, language and discourse. Context understanding in different fields such as architecture, communication, psychology, sociology, philosophy, mythology and literature… changes the semantic and descriptive expression of the shell and offers new approaches to it. The tale, which is a transitional literary genre, carries oral culture and a socio-cultural act to the present. The implicit meaning of the fairy tale, which includes its heroes with extraordinary abilities, the use of beginning, ending and intermediate formals, and a fine folk logic in indefinite time and space, gives the reader the opportunity to express himself in a cross-sectional time like a painter with a brush in his hand. The use of symbolic language in fairy tales turns into a universe in which the reader designs her own metaphor. The enchanted structure of the tales reveals their archetypal culture codes through symbols and symbols. In the study, the "shell" metaphor taken from the world of concrete meanings is used to determine the abstract meaning world in tales. The plane of symbols and values that overlap with the concept of "shell" in fairy tales makes the essence behind the representative world visible. How the material in the fairy tales is chosen as a tool that establishes the structure of the text, what ideologies lie behind the images in the construction of the subject, will become visible through the tales of Little Red Riding Hood, Sleeping Beauty, Cinderella and Snow White. Thus, revealing how the elements that make up the shell in tales are read conceptually, determining the new meaning, definition and scope of the shell in these tales, and its place in current discourses constitute the focus of the study.
Keywords: Shell, tale, metaphor, oral culture

Keywords

shell, tale, metaphor, oral culture

References

• Ateş, N. (2003). Çöküş romanları. İstanbul:Papürüs Yayınevi.
• Bacchilega, C. (2016). Postmodern masallar toplumsal cinsiyet ve anlatı stratejileri. İstanbul: Avangard Kitap.
• Boratav, P. N. (1991). Folklor ve edebiyat II. İstanbul: Adam Yayınları.
• Boratav, P. N. (1992a). Zaman zaman içinde. İstanbul: Adam Yayınları.
• Boratav, P. N. (1992b). Az gittik uz gittik. İstanbul: Adam Yayınları.
• Campbell, J. (2000). Kahramanın sonsuz yolculuğu. (çev.: Sabri Gürses), İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Demir C. - Yıldırım Karakaş, Ö. (2019). Türkçede metaforlar ve metaforik anlatımlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (4), 1085-1096.
• Dowling,Colette (1999). Sindrella kompleksi: Çağdaş kadında bağımsızlık korkusu. (çev.: Selçuk Budak), Ankara: Öteki Yayınları.
• Grimm Kardeşler (2020). Grim Kardeşler ’den seçme masallar (tam metin). (çev.: Türkan Çolak), İstanbul: Artemis Yayınları.
• Jung, C. G. (2007). İnsan ve sembolleri. İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Kitabı mukaddes eski ve yeni ahit (1981).İstanbul: Ser Ofset Basımevi.
• Kovel, J. (2000). Tarih ve tin özgürleşme felsefesi üzerine bir inceleme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Lakoff, G.-Johnson, M. (2015). Metaforlar. (çev.: Gökhan Yavuz Demir), İstanbul: İthaki Yayınları.