Resmî Belgelerde Afyon-Antalya Demiryolu Hattı Projesi (1924-1942)

Year 2011, Issue: 4, 24 - 32, 14.06.2011

Muzaffer Deniz

Abstract

Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda Anadolu’nun demir ağlarla örülmesi, yani ülkenin boydan boya demiryollarıyla birbirine bağlanması bir Cumhuriyet coşkusu olarak bütün yurda yayılmıştı. Demiryolu coşkusu, Türklük gururunun vurgulandığı Onuncu yıl Marşı ile genç Cumhuriyet’in simgelerinden biri haline getirilmişti. Bu büyük atılımın önemli projelerinden biri de demiryolunun Antalya’ya, dolayısıyla Akdeniz’e ulaştırılması olmuştur. Göller Yöresiyle birlikte Antalya da bu coşkulu günleri ve tren özlemini yaşamıştır. Ancak “Afyon-Antalya Demiryolu Hattı Projesi” adıyla ortaya konan bu projenin Antalya ayağı ne o dönemde ne de daha sonra hayata geçirilebilmiştir. Projelendirilmesi, fizibilite çalışmaları ve hatta güzergâhlarının belirlenmesine karşın demiryolu hattı, dönemin şartları içerisinde Burdur’da noktalanmış, Antalya’ya ulaşamamıştır. Böylece Antalya’nın demiryolu rüyası da sona ermiştir.

Keywords

Antalya, Demiryolu Projesi, Cumhuriyet Dönemi

Afyon-Antalya Railway Project in Official Documents (1924-1942)

Abstract

When the Turkish Republic founded, the idea of interlacing Anatolia with iron nets, that is linking the country thoroughly, was spreaded all around the country as a Republic enthusiasm. This railway excitement was regarded as one of the symbols of the young Turkish Republic with the Tenth Anniversery March in which the pride of being turk emphasized. One of the significant projects of this great progress was the transportation of the railway to Antalya, accordingly to the Akdeniz region. Both “Lakes Area” people and Antalya people were enthusiastic about the railway project. Unfortunately Afyon-Antalya railway line Project couldn’t be accomplished.The railway line was finished in Burdur and could not be reached to Antalya even though the project, feasibility studies and the routes were determined. Thus the railway dream of Antalya resulted in disappointment.

Keywords

Antalya, Railway project, Republic period

References

• Akıncıoğlu, M. C. (1986). Atatürk’ün Antalya İçin Vasiyeti. Basılmamış Çalışma. Antalya.
• Afyon-Antalya Hattının Araştırılması. (30 Aralık 1924/30 Kânunuevvel 340). Antalya.
• Afyonkarahisar ve Antalya Şimendiferi. (22 Aralık 1924/22 Kânunuevvel 340). Antalya.
• Aydemir, C. (1993). Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi Demiryolu Ulaşımı ve Bu Konuda İzlenen Politikalar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Aydemir, Ş. S. (2000). İkinci Adam 1884-1938, c. 1. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Afyon-Antalya Arasındaki İnşası Düşünülen Demiryolundan Burdur-Baladız-Dinar-Sandıklı Kısmının Yapımına Talip Olan Şirketle Görüşme Yapılması İçin Nafia Vekâleti’ne İzin Verilmesi. Tarih: 29.6.1927, Sayı: 5390, Fon Kodu: 30.18.1.1, Yer No: 25.41.3.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Afyon-Antalya Demiryolu Hattı Üzerinde Görülen Heyelan Tehlikesini İncelemek İçin Getirilen Meissner’e Verilecek Para. Tarih: 14.1.1936, Sayı: 2/3862, Dosya: 155-128, Fon Kodu: 30.18.1.2, Yer No: 61.3.7.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Afyon-Antalya Demiryolu İnşaatına Dair Bruder Redlih Şirketi İle Müzakere İçin Maliye ve Nafia Vekillerine İzin Verilmesi. Tarih: 27.6.1928, Sayı: 6817, Fon Kodu: 30.18.1.1, Yer No: 29.41.12.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Afyon-Antalya Hattı İnşaatına ait Ödeneğin ve Bu İnşaatta Çalıştırılacak Personel Kadrolarının Tasdiki. Tarih: 5.8.1934, Sayı:2/1105, Fon Kodu: 30.18.1.2, Yer No: 47.55.5.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Afyon-Antalya Hattı’nın Baladız’dan Burdur’a Kadar Hizmete Açıldığı. Tarih: 10.9.1936, Dosya:15350, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 152.76.28.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Avusturya Tebaasından Mühendis Beziç, Şitehelm ve Davit’in AfyonAntalya Hattı Demiryolu İnşaatında Çalıştırılmaları. Tarih: 11.2.1935, Sayı: 2/1977, Dosya:243-185, Fon Kodu: 30.18.1.2, Yer No: 51.9.14.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Aydın Demiryolları Şirketi’nce Afyon- Dinar-Antalya Hattı’nın İnşası İçin Adı Geçen Şirketle Müzakereye Girişilmesine İzin. Tarih: 16.3.1927, Sayı: 4902, Fon Kodu: 30.18.1.1, Yer No: 23.17.4.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Burdur-Antalya Demiryolu’nun Tamiri İçin Burdur’a Nafia Vekaleti Bütçesinden 23.700 Liralık Yardım Yapılması. Tarih: 1.8.1942, Sayı: 2/18456, Dosya: 159246, Fon Kodu: 30.18.1.2, Yer No: 99.68.7.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Ereğli-Filyos, Afyon-Antalya Demiryolu Hattı ile Ereğli ve Mersin Limanları İnşaatı İçin Bütçeden Ödenek Ayrıldığı. Tarih: 1.8.1933, Dosya:15142, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 147.48.20.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Afyon-Antalya ve Filyos Ereğli Demiryollarında Çalıştırılacak Memur ve Nakliye Vasıtalarına Ait Kadroların Tasdiki. Tarih: 24.6.1935, Sayı: 2/2865, Dosya: 156-62, Fon Kodu: 30.18.1.2, Yer No: 56.54.1.
• Çimrin, H. (2005). Kuruluşundan Günümüze Antalya Kent Kronolojisi (İÖ 158-2005). Antalya: Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları.
• Güçlü, M. (1997). 19. Yüzyılın İlk Yarısında Antalya. Antalya: Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Kültür Yayınları.
• Güçlü, M. (2008). Antalya’nın Coğrafi ve İktisadi Vaziyeti. (1.Basım). Antalya: Ekinci Matbaa.
• Kantekin, K. (1995). DLH Genel Müdürlüğü’nün Devam Eden ve Tasarlanan Demiryolu Çalışmaları. Antalya’nın Ulusal Demiryolu Ağına Bağlanması Paneli, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Matbaası.
• Niyazi, F. (2 Temmuz 340 /2 Temmuz 1924 ). Antalya Şimendiferi. Antalya. Antalya.