A Qualitative Research on the Increase of Cultural Capital and Educational Inequality through Foreign Language Classes in Schools

Yıl 2021, Cilt: 54 Sayı: 54, 277 - 299, 30.06.2021

Ersin Yağan , Mustafa Özgenel

https://doi.org/10.15285/maruaebd.929651

Öz

There are many studies suggesting that the choice of private school is a cultural capital investment of upper- and middle-class families in order to differentiate their children from the lower classes and to increase their social status. In this study, we reveal that families use foreign language-based classes created within secondary schools in the new period in order to meet these needs. The study is based on the data of the field research conducted by using the qualitative research method and semi-structured interview technique with 25 parents of students whose children are studying in foreign language-based classes of secondary schools and a total of 25 teachers from different branches working in schools with foreign language-based classes. In the study, it was revealed that middle-class families enroll their children in foreign language-based classes in order to improve their children's social status. This practice leads to the emergence of different stigmas within the school, especially between parents and teachers. Foreign language-based classroom practice causes educational inequalities between students who study in these classes and those who do not. At this point, measures can be taken to prevent economic conditions from being a significant factor in the preference of foreign language-based classroom practice. In order to achieve this, it is necessary to provide schools with material richness, especially in foreign language learning.

Anahtar Kelimeler

Foreign language-based class, cultural capital, educational inequality

Okullarda Yabancı Dil Ağırlıklı Sınıflar Aracılığıyla Kültürel Sermaye Artırımı ve Eğitimsel Eşitsizlik Üzerine Nitel Bir Araştırma

Öz

Özel okul seçiminin üst ve orta sınıf ailelerin, çocuklarını alt sınıflardan farklılaştırmak ve toplumsal statülerini artırmak amacıyla bir kültürel sermaye yatırımı olduğunu ileri süren birçok çalışma bulunmaktadır. Biz de bu çalışmamızda ailelerin bu gereksinimlerini gidermek adına yeni dönemde ortaokullar bünyesinde oluşturulan yabancı dil ağırlıklı sınıfları kullandıklarını ortaya koymaktayız. Çalışma, çocukları ortaokulların yabancı dil ağırlıklı sınıflarında okuyan 25 öğrenci velisi ve bünyesinde yabancı dil ağırlıklı sınıfların bulunduğu okullarda görev yapan farklı branşlardan toplamda 25 öğretmenle nitel araştırma yöntemi ile yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak gerçekleştirilen saha araştırmasının verilerine dayanmaktadır. Çalışmada orta sınıf ailelerin çocuklarının toplumsal konumunu iyileştirmek amacıyla çocuklarını yabancı dil ağırlıklı sınıflara yazdırdıkları ortaya çıkmıştır. Bu uygulama zamanla okul içerisinde özellikle veli ve öğretmenler arasında farklı damgaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Yabancı dil ağırlıklı sınıf uygulaması bu sınıflarda okuyan öğrenciler ile okumayan öğrenciler arasında eğitimsel eşitsizliklere sebep olmaktadır. Bu noktada yabancı dil ağırlıklı sınıf uygulamasının tercih edilmesi noktasında ekonomik koşulların belirgin unsur olmasının önüne geçilmesine yönelik önlemler alınabilir. Bunu gerçekleştirmek adına da özellikle yabancı dil öğreniminde materyal zenginliğinin okullara sağlanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil ağırlıklı sınıflar, kültürel sermaye, eğitimsel eşitsizlik

Kaynakça

• Altay, Ö. (1995). İzmir’de farklı gelir gruplarındaki ailelerin çocuklarının temel eğitimin ikinci kademesinden yararlanma olanaklarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Aslan, E. A. (2020). Toplumsal statü ve okul seçimleri: Kültürel sermaye yatırımı olarak özel okullar. Alternatif Politika, 12(2), 382-423.
• Atmaca, T. (2019). Sınıfsal Habitus ve Amor Fati’nin kesişim noktası: Meslek lisesi öğrencilerinin gözünden dezavantajlı eğitim hayatlarının değerlendirilmesi. Journal of Qualitative Research in Education, 7(3), 899-920. doi: 10.14689/issn.2148-624.1.7c.3s.1m
• Bernstein, B. (1977). Class, codes, and control. Volume 3: Towards a theory of educational transmissions. Routledge and Kegan Paul.
• Bourdieu, P. & Passeron, J. (2014). Vârisler öğrenciler ve kültür (L. Ünsaldı ve A. Sümer, Çev.). Heretik Yayıncılık.
• Bourdieu, P. & Passeron, J. (2015). Yeniden üretim-eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri (A. Sümer, L. Ünsaldı ve Ö. Akkaya, Çev.). Heretik Yayıncılık.
• Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. J. Richardson, (Ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education. Greenwood. 241-258.
• Bourdieu, P. (2015), Ayrım, beğeni yargısının toplumsal eleştirisi (D. F. Şannan ve A. Günce Berkkurt, Çev.). Heretik Yayınları.
• Bourdieu, P. (2016). Sosyoloji meseleleri. Heretik Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş. & Çakmak, E. K. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Canpolat, Ö. (2020). Aynı dili konuşamama-ötekileştirilme-yabancılaşma üçgeninde sıkışmalar: Ortaokul ve lise öğrencilerinin durumları (İstanbul ve Batman'da yapılan karma çalışma, 2019) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Cansız, M., Özbaylanlı, B. & Çolakoğlu, M. H. (2018). Türkiye’de kültürel sermayenin öğrenim başarısı üzerine etkisi. Journal of Economy Culture and Society. 58, 127-152.
• Coleman, J. S. (1966). Equality of educational opportunity. Washington, D.C.: U.S. Department of Health, Education and Welfare.
• Crane, D. (1969). Social class origin and academic success: The influence of two stratification systems on academic careers. Sociology of Education, 1-17.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. Ed.). Siyasal Kitabevi.
• Çavdar, D.& Çok, F. (2016). Türkiye’de LGBT’lerin okul yaşantıları. KAOS GL Dergisi, 151, 54-58.
• Demirbaş, E. T. & Kayabol, N. B. A. (2018). “Öteki” ile karşılaşmak: Psikolojik danışman eğitiminde LGBTİ meselesi ve ayrımcılık karşıtı ders. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(51), 107-142.
• Douglas, J. V. B. (1964). The Home and the school, A study of ability and attainment in the primary school. MacGibbon & Kee.
• Dumais, S. A. (2002). Cultural capital, gender, and school success: The role of habitus. Sociology of Education, 44-68.
• Er, A. R. & Bayındır, N. (2015). İlkokula giden mülteci çocuklara yönelik sınıf öğretmenlerinin pedagojik yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 175-185.
• Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
• Ergüneş, Y. (1983). Eğitim sosyolojisi açısından toplumsal katmanlaşma ve eğitim ilişkisi: İzmir ili örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Erkal, M. E. (2009). Sosyoloji (Toplumbilimi). Der Yayınları.
• Esen, E., Soylu, Y., Siyez, D. M. & Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. e-International Journal of Educational Research, 8(1), 46-63.
• Esen, Y. (2013). Eğitim süreçlerinde cinsiyet ayrımcılığı: Öğrencilik deneyimleri üzerinde yapılmış bir çözümleme. International Online Journal of Educational Sciences, 5(3), 757-782.
• Gillen‐O’Neel, C., Ruble, D. N. & Fuligni, A. J. (2011). Ethnic stigma, academic anxiety, and intrinsic motivation in middle childhood. Child development, 82(5), 1470-1485.
• Goldthorpe, J. H. (2007). Cultural capital: some critical observations, Sociologica, 2, 1-23.
• Goldthorpe, J. H., Lewellyn, C., Payne. C. (1980). Social mobility and social class in modern Britain. Clarendon Press.
• Guyll, M., Madon, S., Prieto, L. & Scherr, K. C. (2010). The potential roles of self‐fulfilling prophecies, stigma consciousness, and stereotype threat in linking Latino/a ethnicity and educational outcomes. Journal of Social Issues, 66(1), 113-130.
• Jenkins, R. (2002). Pierre Bourdieu, Routledge.
• Karp, M. M., & Bork, R. H. (2012). "They never told me what to expect, so I didn't know What to do": Defining and clarifying the Role of a Community College Student. CCRC Working Paper No. 47. Community College Research Center, Columbia University.
• Kayabaşı, O. & Köse, E. (2019). Ortaokul 5. sınıflarda yabancı dil ağırlıklı sınıf uygulaması hakkında İngilizce öğretmenleri ve okul yöneticilerinin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Dil, Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 1(2), 101 -120
• Köse, M. R. (1990). Aile Sosyo Ekonomik Durumu, Lise Özellikleri ve Üniversite Sınavlarına Hazırlama Kurslarının Eğitimsel Başarı Üzerine Etkileri. Eğitim ve Bilim, 14(78) 1300-1337.
• Naçar, M. (2019). Yabancı dil ağırlıklı beşinci sınıf uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri: Zonguldak İli Ereğli İlçesi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi.
• Özkan, E., Özdemir, E. B. & Tavşancıl E. (2018). Beşinci sınıf düzeyinde yabancı dil ağırlıklı eğitim verilmesine ilişkin görüşler. Tarih Okulu Dergisi, 11(34), 1293-1311.
• Özsoy, S. (2002). Yükseköğretimde hakkaniyet ve eşitlik sorunsalı: Türkiye’deki finansal yapıyla ilgili bir çözümleme (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
• Seçgin, F. & Kurnaz, Ş. (2015). Sosyal bilgiler dersinde toplumsal cinsiyet etkinliklerinin öğrencilerin algı ve tutumlarına etkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(5), 24-38.
• Shade, B. J. (1982). Afro-American cognitive style: A variable in school success? Review of Educational Research, 52(2), 219-244.
• Shaughnessy, J. J., Zechmeister, E. B., & Zechmeister, J. S. (2016). Psikolojide araştırma yöntemleri. Nobel.
• Soylu, A. (2018), Özel okullarda okul içi süreçlerin ayrıcalıklı kimliğin kurulumunda ve yeniden üretimindeki rolü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Steele, C. M. & Aronson, J. (1995). Stereotype threat and the intellectual test performance of African Americans. Journal of Personality and Social Psychology, 69(5), 797-811.
• Steele, C. M. (1997). A threat in the air: How stereotypes shape intellectual identity and performance. American Psychologist, 52(6), 613-629.
• Swartz, D. (2011), Kültür ve iktidar, Pierre Bourdieu’nun sosyolojisi (Çev. Elçin Gen). İletişim Yayınları.
• Şahin, F. & Göksoy, S. (2019). Ortaokul beşinci sınıflarda yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulamasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. TURAN: Stratejik Araştırmalar Merkezi, 11(42), 180-189.
• Şahin, H. (1999). Erciyes üniversitesi öğrencilerinin eğitimsel ve sosyo-ekonomik kökenleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Thorpe, C., Yuill, C., Hobbs, M., Todd, M., Tomley, S. & Weeks, M. (2015). The sociology book. DK Publishing.
• Turner, B. (1997). Eşitlik (Çev. B. S. Şener). Dost Kitabevi.
• Uğur, N. (2017). Anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin yaşadıkları sorunların çözümlenmesi (Diyarbakır ili örneği) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Üstel, F. & Caymaz, B. (2009). Seçkinler ve sosyal mesafe. İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Yağan, E. (2020a). Okul iklimi ve okul etkililiği. M. Özgenel (Ed.), Örgüt ve okul iklimi içinde (159-171). Nobel.
• Yağan, E. (2020b). Çakışan öyküler – çatışan beklentiler: Türk ve yabancı öğrencilerin ortak deneyimleri ve gelecek beklentilerinin incelenmesi (İstanbul Pendik’te yapılan karma çalışma, 2019) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Yağan, E. (2020c). War, refugees and Syrians through the eyes of school principals: A metaphor analysis. International Journal of Eurasian Education and Culture, 5(10), 1382-1436.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Zirkel, S. (2005). Ongoing issues of racial and ethnic stigma in education 50 years after Brown v. Board. The Urban Review, 37(2), 107-126.