KENTSEL GELİŞME VE KÜLTÜR DEĞERLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: ÜSKÜP ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 36, 206 - 217, 10.07.2017

Zeharanur Şerbetçi

Öz

Doğal kaynaklar ile tarihsel ve kültürel miras, sürdürülebilir kent
uygulamalarında dikkate alınan kriterlerdir. Koruma yaklaşımları bu kaynaklara
bağlı olarak geliştirilmektedir. Özellikle kültürün, kentlerin oluşum ve
gelişim sürecinde belirleyici bir etkisi bulunmaktadır. Bu bağlamda farklı
dinlerden ve etnik kökenlerden bireylerin birlikte yaşadığı Üsküp’te kültürel
değerler,  kentin gelişmesinde etkili
olmuştur. Bu çalışmada Üsküp’te kentsel gelişim sürecinde kültürün ve kültürel
yapıların kentsel mekâna etkisi, yıllara göre ayrıntılı olarak
değerlendirilmiştir. Özellikle 1963 depremi ve Üsküp 2014
projelerinden sonra Üsküp’te kentin, kültürel değerlerin dikkate alınmadan
geliştiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üsküp, kentsel gelişim, kültürel yapılar, 1963 depremi, Üsküp 2014 Projesi

The Relationship Between Urban Development and Cultural Values: Skopje Sample

Öz

Natural resources
and historical and cultural heritage are the criteria taken into consideration
in the practices of sustainable city. Protection approaches are developed
depending on these resources. Particularly culture has a determining influence
on the development and formation process of cities. In this sense, cultural
values in Skopje, where people of different religions and ethnic origins live
together, have influenced the development of the city. In this study, the
influence of culture and cultural structures on urban space in the process of
urban development has been evaluated in detail according to years. It has been
identified that, especially after 1963 earthquake and Skopje 2014 projects,
urban development in Skopje has taken place without any consideration of
cultural values.

Anahtar Kelimeler

Skopje, urban development, cultural structures, 1963 earthquake, Skopje 2014 Project

Kaynakça

• Abaz, N. (2012). 15. – 17. yüzyıllar arasında Osmanlı Dönemi Üsküp Şehrinin mimari gelişimi. (Yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Türk İslam Sanatları Programı, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Aliağaoğlu, A. & Uğur, A. (2016). Osmanlı Şehri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 203-226.
• Ankay, Ö. E. (2015). Üsküp kent merkezinin tarihsel doku değişimi ve Üsküp 2014 Projesi. (Yüksek lisans tezi, İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kentsel Tasarım Yüksek Lisans Programı, İstanbul.). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Cezar, M. (1985). Tipik Yapılarıyla Osmanlı Şehirciliğinde Çarşı ve Klasik Dönem İmar Sistemi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Government of the Republic of Macedonia, (2002). 2002 census results. stat.gov.mk. Retrieved June 25, 2017, from http://www.stat.gov.mk/pdf/kniga_13.pdf.
• Graan, A. (2013). Counterfeiting The Nation Skopje 2014 and the politics of nation branding in Macedonia. University of Virginia. Cultural Antropology, 28(1), 161–179.
• İnbaşı, M. (2012). Makedonya Cumhuriyetinin Başşehri. İslam Ansiklopedisi,42, 377-381.
• Janev, G. (2011). Narrating the Nation, Narrating the City. Cultural Analysis University of Sts Cyril and Methodius. Macedonia.
• Kaceva, A., Hristova S. & Gorgiovska, T. (2002). Zivotot vo Skopje 1918-1941 (The Life in Skopje from 1918- 1941),Muzej na Grad Skopje.
• Kiper, H. P. (2006). Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Tarihsel-Kültürel Değerlerinin Korunması, Türkiye-Bodrum Örneği. İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayını.
• Marina, O. & Pencic, D. (2009). Urban Transformations of Skopje Fragmented City –Legacy of History, Zbornik radova Medjunarodne konferencije: Spatial Planning in the South Easter Europe (Up To The World War II) International Scientific Conference, Belgrade and Smederevo, Serbia. Retrieved August 24, 2016 from file:///C:/Users/user/Downloads/Urban_Transformations_of_Skopje_1890-194.pdf.
• Skopje Population, (2016). 15 Ağustos 2016 tarihinde http://population.city/ adresinden edinilmiştir.
• Stefanovska, J. & Kozelj, J. (2012). Urban planning and transitional development issues: The case of Skopje. Macedonia. Urbani izziv, 23(1), 91-100.
• TDK, (2016). 15 Ağustos 2016 tarihinde, http://www.tdk.gov.tr adresinden edinilmiştir.
• Tekeli, İ. (1988). Kentsel korumada değişik yaklaşımlar üzerine düşünceler. Mimarlık Dergisi, 26 (1), 57-58.
• Vasiljevic, J. H. (1930). Skoplje i Njegova Okolina. İstoriska, Etnografska i Kulturno Politicka Izlaganja, (Üsküp ve Çevresi, Tarihi, Etnografik ve Kültürel –Siyasi Nazarlar). Belgrat: Sv. Sava Basımevi.