ORTAÖĞRETİMDE FİZİKİ COĞRAFYA KAZANIMLARINA UYGUN ARAZİ ÇALIŞMALARININ PLANLANMASI (İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2018, Sayı: 37, 49 - 62, 30.01.2018

MEHMET Ünlü , FATİH Özdemir

https://doi.org/10.14781/mcd.386104

Öz

Bu araştırma
ortaöğretim coğrafya öğretim programındaki kazanımlara uygun arazi
çalışmalarının planlanmasını amaçlamıştır. Böylece İstanbul ili içerisinde
kazanımlara uygun arazi çalışması yapılabilecek örneklem alanları belirlenerek
bir uygulama açığı kapatılmış olacaktır. Arazi çalışmaları ile sınıf ortamında
teorik olarak anlatılan coğrafi bilgiler pratiğe dönüştürülmüş olur. Araştırmamız
da nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Veri
toplama tekniği olarak gözlem kullanılmıştır. Veriler örneklem yoluyla analiz
edilmiştir. Arazi çalışması planlamalarını yapmak öğretmenlere bırakılmıştır. Araştırmamızın
ana problemi coğrafya öğretim programında kazanımlara uygun arazi
çalışmalarının nerelerde yapılacağının belirtilmemesidir. Hangi kazanımlar için
arazi çalışmasının yürütüleceği coğrafya öğretim programında belirtilmiştir.
Daha sonra İstanbul ilinin coğrafi özellikleri dikkate alınarak örneklemler
belirlenmiştir. Belirlenen yerlerin konum bilgileri ayrıntılı olarak
belirtilmiş ve fotoğraflar çekilerek arazi çalışma sahaları gösterilmiştir.
Elde edilen bulgular İstanbul ilinde arazi çalışmasına uygun birçok konumun
olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Öğretimi, İstanbul’da Arazi Çalışmaları, Kazanımlar

Planning of Fieldwork which is Suitable for Outcomes of Physical Geography in High-Schools Education (Istanbul Sample)

Öz

This research aims to plan the fieldwork that are suitable to the
outcomes in the geography-teaching program of high schools. In the end, by
determining locations in Istanbul city on which fieldwork can be carried out
that are suitable to these outcomes, an important practise gap will be filled
up. Geographical information that are theoretically mentioned in a classroom environment
will be transformed in to practise. In our research, document review which is
one of the qualitative research methods was adopted. Observation was used as
the data collection method. Data was analysed through sampling method. Planning
the schedule of the fieldwork will be up to the teachers. That, where fieldwork
suitable to outcomes within geography teaching programs will be carried out was
not mentioned previously, this case constitutes the main problem. For which
outcomes the fieldwork will be carried out is mentioned in the geography,
teaching program. Next, by taking the Istanbul’s geographical conditions in to
account, samples were determined. Location information of the determined lands
were identified in data land study fields were showed by photos taken before.
Data collected revels that there are many locations suitable for carrying out
geographical fieldwork.

Anahtar Kelimeler

Geography Teaching, Fieldwork in Istanbul, Learning Outcomes

Kaynakça

• Akça, A. (2005). Sazlıdere havzası su kalitesi, atıksu uzaklaştırma optimizasyonu ve sulak alan maliyetlerinin değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Arsebük, G.,Howell, F. C. &Özbaşaran, M. (1991). Yarımburgaz ‘1990’. VIII. Kazı Sonuçları toplantısı-I içinde(s.1-21). T.C. Kültür Bakanlığı: Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü.
• Arslangündoğdu, Z. (2005). İstanbul Belgrat ormanının ornitofaunası üzerinde araştırmalar.(Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Ayat, B. (2010). İstanbul boğazı su kalitesinin modellenmesi. (Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Aydın, B. (2010). Gelişme alanlarında ekolojik kentsel yerleşim kriterlerinin belirlenmesi ve imar planı kapsamında yorumlanması: Ömerli havzası - Sancaktepe örneği.(Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Aydıngün, Ş., Eğilmez, E.H., Aydıngün, H., Gürbüz, İ., Gürbüz, G., Albukrek, M. vd. (2015). İstanbul Çatalca/İnceğiz-Maltepe’deki yer altı yapıları. Arkeoloji ve Sanat Dergisi, 149, 115-126.
• Aydoğdu, Y. V. (2006). İstanbul boğazı yoğun trafik bölgesinde risk analizi.(Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Baylan, E. & Karadeniz, E. (2006). Terkos gölü (İstanbul) örneğinde doğal ve kültürel çevrenin korunması ve geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2), 151-161.
• Cook, V., Phillips, D. ve Holden, J. (2006). Geography fieldwork in a ‘risk society’. Area, 38(4), 413-420.
• Delibay, A. S. (2014). Kentsel büyüme yönetimi ve mega projeler: İstanbul 3. hava limanı etkileşiminde Göktürk yerleşmesi örneği. (Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Dinç H. & Bölen, F. (2014). İstanbul derelerinin fiziki yapısı. TMMOB Şehir Plancıları Odası Planlama Dergisi, 24 (2) ,107-120.
• Doğanay, H. (2002). Coğrafya’yaGiriş 1. Genel ve Fiziki Coğrafya. İstanbul: Aktif Yayınevi.
• Ertek, T. A. (1997). İnkese Mağarası (Şile İstanbul). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, 5, 55-68.
• Gaygusuz, Ö.,Gaygusuz, Ç. G. &Dorak, Z. (2017). Darlık deresi (Şile-İstanbul) ve kollarının balık türleri çeşitliliği. Turkish Journal Of Biosience And Collections, 1, 29-37.
• Genç İ. (2003). Çatalca (İstanbul) ve çevresinin florası, (Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir).
• Hoşgören, M. Y. (1994). Türkiye’nin gölleri. Türk Coğrafya Dergisi, 29, 19-51.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s.57-87). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Maskall, J. ve Stokes, A. (2008). Designing effective fieldwork for the environmental and natural sciences. Gees Subject Centre Learning And Teaching Guide.
• MEB. (2017). Coğrafya öğretim programı. Ankara.
• Özcan, M. (2009). Belgrat ormanı bentler serisindeki rekreasyon alanlarının orman amenajmanı açısından değerlendirilmesi.(Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Özdemir, F. (2017) Ortaöğretim coğrafya öğretim programındaki kazanımlara uygun arazi çalışmalarının planlanması (İstanbul İli Örneği).(Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Paşaoğlu, A. (2013). Eyüp Hasdal-Kemerburgaz yolu Göktürk mevkiinde otoyoldan kaynaklanan çevresel gürültünün değerlendirilmesi, gürültü haritasının hazırlanması ve gürültü perdesi modeli.(Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Sezgin, A. (2017). Sazlıdere baraj gölünde yaşayan balık türlerinde Aeromonas Salmonicida varlığının araştırılması.(Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Ulusoy, Y. (2006). Üretimi bitmiş açık maden ocaklarının rehabilitasyonu ve doğaya yeniden kazandırılmasının ‘Şile-Avcıkoru’ örneğinde irdelenmesi.(Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Ünlü, M. (2014). Coğrafya Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi yayınları.
• Yalçınlar, İ. (1985). Strüktüral Jeomorfoloji.(Cilt-I. Üçüncü baskı). İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fakültesi yayınları, No 800.
• Yavuz, O. & Yılmaz, Y. (2010). İstanbul kuzeyi volkanitlerinin jeolojik, petrografik ve mineralojik özellikleri. İTÜ Dergisi, 9(3), 38-46.