Öz
Taşınmaz malikinin sorumluluğu Türk Medenî Kanunu (TMK) md.730’da düzenlenmiş bir kusursuz sorumluluk halidir. Anılan hükümde ikili bir ayrım yapılarak taşınmaz malikinin sorumluluğu düzenleme alanı bulmuştur. Türk Medenî Kanunu md.730/f.1’de taşınmaz mülkiyetinin yasal kısıtlamalara aykırı olarak kullanılması halinde sorumluluk, TMK md.730/2’de ise taşınmaz mülkiyetinin yasal sınırları içerisinde hukuka uygun bir şekilde kullanılması sonucunda meydana gelen kaçınılmaz taşkınlıklardan sorumluluk hali düzenlenmiştir.
Sorumluluğun şartları TMK md.730/f.1 kapsamında taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını bu hakkın yasal kısıtlamalara aykırı olarak kullanması, bunun sonucunda bir kimsenin zarar görmesi veya zarar tehlikesi ile karşılaşması ve malikin bu kullanımı ile zarar veya zarar tehlikesi arasında uygun nedensellik bağının bulunması şeklinde iken; TMK md.730/f.2 kapsamında ise taşınmaz malikinin yerel âdete uygun ve kaçınılmaz nitelikteki davranışının olması, bununla bir kimseye zarar verilmesi ve bu davranış ile zarar arasında uygun nedensellik bağının bulunması biçimindedir.
Taşınmaz malikinin mülkiyet hakkının yasal kısıtlamalarına aykırı davranması halinde, yani TMK md.730/f.1 hükmü gereğince sorumluluğun doğduğu durumlarda bundan zarar gören veya zarar tehlikesi ile karşılaşan kimseler durumun eski hale getirilmesi, tehlikenin ve uğradığı zararın giderilmesi için dava açabilecekken, TMK md.730/f.2 kapsamında, yani taşınmaz malikinin yerel âdete uygun kaçınılmaz taşkınlıklarından bir zararın doğması halinde ise zarar gören kimse bunun uygun bir bedelle denkleştirilmesini isteyebilecektir.
Çalışmamızda öncelikle taşınmaz malikinin sorumluluğuna dair genel açıklamalara yer verilip akabinde sorumluluğun hukuki niteliği, şartları, sorumluluğun doğması halinde hangi taleplerin ileri sürülebileceği ve zamanaşımı hususları incelenecek ve son olarak da karıştırılması en olası sorumluluk çeşidi olan yapı malikinin sorumluluğu ile ortak ve farklı yönleri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu Kusursuz Sorumluluk Objektif Sorumluluk Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi Taşınmaz Mülkiyetinin Taşkın Kullanılması Kaçınılmaz Taşkınlık Yapı Malikinin Sorumluluğu
Kaynakça
- ABİK, Yıldız: ‘Taşınmaz Malikinin Olumlu Müdahaleler Nedeniyle Komşulara Karşı Sorumluluğu’, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIV, S. 3–4, 2010, s.145-186.
- AKINTÜRK, Turgut: Eşya Hukuku, 1. Basım, İstanbul, 2009.
- AKİPEK, Jale G. : Türk Eşya Hukuku (Aynî Haklar), İkinci Kitap: Mülkiyet, Ankara, 1971.
- AYAN, Mehmet : Eşya Hukuk II: Mülkiyet, 9. Baskı, Ankara, 2016.
- AYBAY, Aydın/ HATEMİ, Hüseyin: Eşya Hukuku, 4. Bası, İstanbul, 2014.
- AYİTER, Nurşin: Eşya Hukuku (Kısa Ders Kitabı), 3. Baskı, Ankara, 1987.
- ÇÖRTOĞLU, İ. Sahir : Komşuluk Hukukunda Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasının Çevreye Etki ve Sonuçları (TMK 661), Ankara, 1982.
- EL, Rehcan : Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1988.
- EREN, Fikret: Mülkiyet Hukuku, 4. Baskı, Ankara, 2016.
- ERMAN, Hasan: Eşya Hukuku Dersleri, 6. Basım, İstanbul, 2016.
- ERTAŞ, Şeref : Eşya Hukuku, 11. Baskı, İzmir, 2014.
- ESENER, Turhan/ GÜVEN, Kudret : Eşya Hukuku, 6. Baskı, Ankara, 2015.
- GÜNAY, Erhan : Yargıtay Kararları Eşliğinde Komşuluk Hukukundan Kaynaklanan Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu, Ankara, 2017.
- HATEMİ, Hüseyin/ SEROZAN, Rona/ ARPACI, Abdülkadir : Eşya Hukuku, İstanbul, 1991.
- İMRE, Zahit : Doktrinde ve Türk Hukukunda Kusursuz Mesuliyet Halleri, İstanbul, 1949.
- KARAHASAN, Mustafa Reşit : Yeni Türk Medeni Kanunu Eşya Hukuku, C.I, İstanbul, 2007.
- KAYA, Asım : ‘Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu’, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, C.11, S.113,2016, s.47-56.
- OĞUZMAN, M. Kemal /SELİÇİ, Özer/ OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe : Eşya Hukuku, 20. Baskı, İstanbul, 2017.
- SAYMEN, F. H. : Eşya Hukuku Dersler, İstanbul, 1963.
- SİRMEN, A. Lale : Eşya Hukuku, 4. Baskı, Ankara, 2016 (Eşya Hukuku).
- SİRMEN, A. Lale :‘Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasında Çevre Etkileri Yaratan Müdahalelerden Dolayı Malikin Sorumluluğu’, (Çevirimiçi), https://docslide.org/tasinmaz-muelkiyetinin-kullanilmasinda-cevr-etkileri-yaratan-muedahalelerden-dolayi-malikin-sorumlulugu.
- TANDOĞAN, Haluk : Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, Ankara, 1981 (Sözleşme Dışı Sorumluluk).
- TANDOĞAN, Haluk : Türk Mes’uliyet Hukuku (Akit Dışı ve Akdi Mes’uliyet), Ankara, 1961 (Mes’uliyet Hukuku).
- TEKİNAY, Selahattin Sulhi : Taşınmaz Mülkiyetinin Takyitleri, C.2/1, İstanbul, 1988.
- www.kazanci.com
- www.lexpera.com
- www.uyap.gov.tr
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 24 Sayı: 2 |
